Από το ερχόμενο φθινόπωρο οι καταναλωτές θα έχουν στα χέρια τους ένα νέο όπλο κατά των υψηλών τιμών του ρεύματος: τα πολυαναμενόμενα πορτοκαλί τιμολόγια. Πρόκειται για τιμολόγια δυναμικής χρέωσης, που θα επιτρέπουν στους καταναλωτές να αξιοποιούν καλύτερα τις ώρες χαμηλού κόστους παραγωγής, προσφέροντας χαμηλότερη χρέωση και μεγαλύτερη ευελιξία. «Είναι ένα μέτρο που ετοιμάζεται εδώ και καιρό», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, μιλώντας στο podcast «Στην Πρίζα» powered by ΑΔΜΗΕ. «Το νομοθετικό πλαίσιο είναι ήδη έτοιμο, οι πλατφόρμες του ΔΕΔΔΗΕ και των παρόχων βρίσκονται στο στάδιο της τελικής τους ανάπτυξης, και πολύ σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε αυτή την επιλογή στους καταναλωτές».

Ο κ. Αϊβαλιώτης στάθηκε στο πρόβλημα των λιανικών τιμών ρεύματος, οι οποίες εξακολουθούν να μην αντανακλούν την αποκλιμάκωση των χονδρεμπορικών τιμών. «Μας απασχολεί το γεγονός ότι, παρά την πτώση των χονδρεμπορικών τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας τους τελευταίους μήνες, αυτή δεν περνάει ακόμα στους καταναλωτές. Αυτό σημαίνει ότι ο ανταγωνισμός δεν λειτουργεί σωστά και πρέπει να παρέμβουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα, τα νέα τιμολόγια θα επιτρέπουν στους καταναλωτές να επιλέγουν το πότε θα καταναλώσουν ρεύμα, αξιοποιώντας καλύτερα τις ώρες χαμηλής ζήτησης και χαμηλού κόστους παραγωγής. Οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν πότε η προσφορά των ΑΠΕ —από τον άνεμο ή τον ήλιο— είναι υψηλή, προσφέροντας χαμηλότερη τιμή, και να προγραμματίζουν την κατανάλωσή τους ανάλογα. «Αυτό θα προσθέσει ένα ισχυρό κίνητρο στην αγορά και θα βοηθήσει να περιοριστεί το κόστος της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Στην ουσία, δίνουμε τη δυνατότητα στον καταναλωτή να γίνει πιο ενεργός παίκτης της αγοράς και να επωφεληθεί από την πράσινη ενέργεια εκεί ακριβώς που παράγεται φθηνότερα».

Η προσθήκη των «πορτοκαλί» τιμολογίων εντάσσεται σ’ ένα ευρύτερο πλέγμα παρεμβάσεων του ΥΠΕΝ για να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός στην αγορά ενέργειας, να μειωθούν οι τελικές χρεώσεις για τους καταναλωτές και να αξιοποιηθεί στο μέγιστο βαθμό το υψηλό μερίδιο των ΑΠΕ, το οποίο ήδη ξεπερνά το 55% της συνολικής ηλεκτροπαραγωγής της χώρας. Με το νέο αυτό εργαλείο, το υπουργείο προσβλέπει στην επιτάχυνση της αποκλιμάκωσης των τιμών της ενέργειας, με οφέλη που θα γίνουν πιο ορατά τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για την ελληνική οικονομία συνολικά.

«Είναι ένα σημαντικό βήμα για να καταστήσουμε την αγορά πιο διαφανή και πιο δίκαιη για όλους», κατέληξε ο κ. Αϊβαλιώτης, δίνοντας το στίγμα των αλλαγών που θα φέρει το φθινόπωρο στο τοπίο της ενέργειας.

Task Force για την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας

Παράλληλα, ο κ. Αϊβαλιώτης αναφέρθηκε και στην ανάγκη να θωρακιστεί συνολικά η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, επισημαίνοντας το πρόβλημα που καταγράφηκε το περσινό καλοκαίρι, όταν η Νοτιοανατολική Ευρώπη μετατράπηκε, στην πράξη, σε ένα «ενεργειακό νησί». Παρότι οι τιμές στη Γερμανία και την Αυστρία βρίσκονταν χαμηλά, η Βαλκανική αγορά πλήρωσε ακριβά το τίμημα της ασυνεννοησίας μεταξύ των αγορών και των διαχειριστών, καταλήγοντας να λειτουργεί απομονωμένα από την υπόλοιπη Ευρώπη.

«Αυτό μας έδειξε ότι η εσωτερική αγορά της Ε.Ε. δεν ανταποκρίνεται πάντα στις προσδοκίες της. Γι’ αυτό, μαζί με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, προκαλέσαμε τη σύσταση μιας Task Force που θα εξετάσει γιατί οι ροές ενέργειας συχνά περιορίζονται από αρνητικούς αλγόριθμους κατανομής, και θα καταθέσει λύσεις τόσο για τη λειτουργία τους όσο και για την ενίσχυση των διασυνοριακών συνδέσεων», ανέφερε.

Η Task Force αυτή θα έχει διττό ρόλο. Από τη μία, θα ερευνήσει κατά πόσο οι υφιστάμενοι αλγόριθμοι επιβαρύνουν αδικαιολόγητα κάποιες περιοχές, δημιουργώντας συνθήκες ενεργειακής ασφυξίας, και από την άλλη θα καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την κατασκευή περισσότερων και πιο ανθεκτικών διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών-μελών. Ο κ. Αϊβαλιώτης στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της χρηματοδότησης: «Αν δεν υπάρξει ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τις διασυνδέσεις, αν δεν υπάρξει κοινό πλαίσιο χρηματοδότησης, θα συνεχίσουμε να επιβαρύνουμε τους δικούς μας καταναλωτές με το κόστος των συνδέσεων. Χρειάζεται ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και συντονισμός, ώστε έργα-κλειδιά, όπως το καλώδιο του ΑΔΜΗΕ στην Αδριατική, να ενταχθούν σ’ ένα συνολικό ευρωπαϊκό σχέδιο και να πάψουν να επιβαρύνουν μονομερώς την εθνική αγορά».

«Η Task Force θα κληθεί να καταγράψει όλες αυτές τις στρεβλώσεις, να προτείνει άμεσες λύσεις, αλλά και να δει πιο μακροπρόθεσμα πώς θα ενωθούν οι αγορές και θα ενισχυθούν οι συνδέσεις, ώστε να μην ξαναδούμε φαινόμενα ενεργειακής απομόνωσης. Το στοίχημα της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας θα κριθεί από το αν καταφέρουμε να προσφέρουμε χαμηλότερες, πιο δίκαιες τιμές για όλους τους πολίτες της Ε.Ε.», κατέληξε ο Γενικός Γραμματέας.

Νέα δίκτυα και διασυνδέσεις: Το κλειδί για την πράσινη μετάβαση

Πέρα από το ζήτημα των τιμών, κεντρική θέση στο πλάνο του υπουργείου καταλαμβάνει η ενίσχυση των δικτύων και των διεθνών διασυνδέσεων. Ο κ. Αϊβαλιώτης υπογράμμισε πως η συνεχής αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ —που σήμερα καλύπτουν ήδη το 55% της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας— καθιστά απαραίτητο τον εκσυγχρονισμό των υποδομών. Οι εσωτερικές συνδέσεις με την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και το Βόρειο Αιγαίο, αλλά και οι διεθνείς διασυνδέσεις, όπως αυτή με την Κύπρο (GSI), θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να αξιοποιεί πλήρως το πλεόνασμα της πράσινης ενέργειας, προσφέροντας μεγαλύτερη ασφάλεια εφοδιασμού και χαμηλότερες τιμές. «Η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίζει αυτά τα έργα ως κοινές ευρωπαϊκές υποδομές. Μόνο έτσι θα σπάσει το φαινόμενο των ενεργειακών νησιών που είδαμε πέρυσι το καλοκαίρι και θα ενισχυθεί η ενοποιημένη αγορά ενέργειας, στην οποία προσβλέπουμε όλοι», δήλωσε.

Καύσωνες, υπερπροσφορά και κίνδυνος black out

Στην καρδιά των ανησυχιών του ενεργειακού επιτελείου βρίσκονται και τα ακραία φαινόμενα, όπως οι καύσωνες, που οδηγούν σε κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης. Ο κ. Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης στάθηκε στο πρόσφατο παράδειγμα της Ισπανίας, όπου καταγράφηκε black out όχι εξαιτίας υπερβολικής ζήτησης, αλλά λόγω υπερπροσφοράς. Όταν πάρα πολλά πάρκα ΑΠΕ επιχείρησαν να περιορίσουν ταυτόχρονα την παραγωγή τους για να αποφύγουν το κόστος των αρνητικών τιμών, δημιουργήθηκαν ακραίες ανισορροπίες στην τάση, οδηγώντας στην κατάρρευση του συστήματος.

«Αυτό μας δείχνει ότι πρέπει να προετοιμαστούμε καλύτερα για την επόμενη μέρα των ΑΠΕ. Στην Ελλάδα ήδη επιβάλαμε νέα όρια προστασίας (set points) στα πάρκα, ενώ δίνουμε τη δυνατότητα στον διαχειριστή να ελέγχει την παραγωγή τους εξ αποστάσεως. Στόχος μας είναι να αποφύγουμε τις απότομες διακοπές και να δίνουμε χρόνο στο σύστημα να προσαρμοστεί ομαλά» εξήγησε.

Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι φέτος επιβλήθηκαν αυστηρότερα set points, δηλαδή να τοποθετηθούν συστήματα ώστε να μπορούν να περιορίζουν την παραγωγή των πάρκων εξ αποστάσεως. Παράλληλα, θα επιβληθεί νέα ρύθμιση στους κώδικες συμπεριφοράς των πάρκων, ώστε να μην κόβουν αυτομάτως την παραγωγή τους αν τους δοθεί εντολή, αλλά να το κάνουν κλιμακωτά, π.χ. εντός 30 δευτερολέπτων ή όποιου χρόνου κριθεί κατάλληλος από τους διαχειριστές, για να αποφευχθεί το φαινόμενο της ταυτόχρονης και ανεξέλεγκτης απόσυρσης ή έγχυσης τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας στο δίκτυο.

«Νομίζω ότι είμαστε καλά προετοιμασμένοι» ανέφερε χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας ότι εκεί όπου δεν είχαν επιβληθεί set points στο παρελθόν, εφαρμόστηκαν εντολές περιορισμού της παραγωγής ήδη από την προηγούμενη ημέρα, εξασφαλίζοντας την απαραίτητη πειθαρχία. Αυτό, όπως είπε, επιβεβαιώθηκε το Πάσχα και την Πρωτομαγιά, ημέρες με υψηλή προσφορά και χαμηλή ζήτηση, όπου το σύστημα ανταποκρίθηκε επιτυχώς, χωρίς να καταγραφούν ανησυχητικές καταστάσεις.

«Και γιατί το καλοκαίρι να είμαστε καλά; Γιατί το πρόβλημα της υπερπροσφοράς και των αρνητικών τιμών είναι πιο έντονο την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν η προσφορά των ΑΠΕ είναι υψηλή και η ζήτηση χαμηλή. Το καλοκαίρι, με τους καύσωνες, το πρόβλημα αντιστρέφεται – εκεί πρέπει να διαχειριστούμε την υψηλή ζήτηση. Όμως όσα μάθαμε φέτος θα τα αξιοποιήσουμε για να είμαστε ακόμα πιο ανθεκτικοί στο μέλλον», πρόσθεσε καταλήγοντας ο κ. Αϊβαλιώτης.

Διαβάστε ακόμη