Η νεοσυσταθείσα Task Force που σύστησε η Κομισιόν με στόχο την άρση των στρεβλώσεων στην αγορά ενέργειας της ΕΕ έχει ήδη…«σηκώσει τα μανίκια» ενόψει της πρώτης συνάντησης στα τέλη του μήνα της περιφερειακής ομάδας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της ζώνης στην οποία ανήκει η Ελλάδα και η οποία εμφανίζεται περισσότερο ευάλωτη σε επεισόδια πολύ υψηλότερων χονδρεμπορικών τιμών σε σχέση με τις χώρες του Βορρά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ως πρώτο βήμα η περιφερειακή Ομάδα Εργασίας έχει ξεκινήσει να συγκεντρώνει στοιχεία για τα προγράμματα συντηρήσεων των συμβατικών μονάδων σε κάθε χώρα και οι χώρες της περιοχής βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας προσπαθώντας να συντονίσουν τις κινήσεις τους. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία κ.α. έχουν μοιραστεί τα στοιχεία για τα προγράμματα συντηρήσεων και έχουν συλλέξει και στοιχεία για την κατάσταση των «εφεδρειών» τους (π.χ. για τα επίπεδα των νερών στους ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών μονάδων) ώστε να υπάρχει μια συνολική εικόνα και περισσότερη ορατότητα για τις αντοχές των ηλεκτρικών συστημάτων, καθώς μπαίνουμε στην καρδιά του καλοκαιριού. Υπενθυμίζεται ότι η μη διαθεσιμότητα μεγάλων συμβατικών μονάδων λόγω προγραμματισμένης συντήρησης κατά την περίοδο του παρατεταμένου καύσωνα που χτύπησε τη Νοτιοανατολική Ευρώπη πέρυσι το καλοκαίρι ήταν ένας από τους παράγοντες που επιδείνωσε την κατάσταση και συνέβαλε στην εκτόξευση των τιμών.
Φέτος, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές κάτι έχει αλλάξει προς το καλύτερο υπό την έννοια ότι υπάρχει μια αλλαγή στην κουλτούρα. Πιο συγκεκριμένα, όλες οι χώρες έχουν αντιληφθεί ότι «εθνικές» αποφάσεις όπως αυτές που αφορούν στη συντήρηση των μονάδων ή των Γραμμών Μεταφοράς μπορούν να έχουν επιπτώσεις εκτός συνόρων. Στο πλαίσιο αυτό και κατόπιν συνεννόησης, κάποιες χώρες όπως π.χ. η Ρουμανία έφεραν πιο μπροστά τη συντήρηση κάποιων πυρηνικών μονάδων σε σχέση με πέρυσι και η Αυστρία προχώρησε στις εργασίες συντήρηση των διεθνών της καλωδίων εντός του μήνα, ώστε να είναι «ετοιμοπόλεμες» στην επικίνδυνη ζώνη του καλοκαιριού. «Όλοι έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν ότι δεν είναι δόκιμο να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει και το ότι οι δικές μας κινήσεις μπορούν να επηρεάσουν τις άλλες περιοχές», επισημαίνει υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΕΝ, αναδεικνύοντας την αξία του συντονισμού για τον περιορισμό του κινδύνου διαταραχών.
Το επίμονο “μοτίβο” στις ροές ηλεκτρισμού από την Κεντρική προς τη ΝΑ Ευρώπη
Αν και ο συντονισμός και η ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των κυβερνήσεων και των Διαχειριστών των ηλεκτρικών δικτύων της περιοχής είναι ένα ευπρόσδεκτο πρώτο βήμα, το «πραγματικό παραδοτέο» της Task Force -όπως έγραψε πρόσφατα σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Τσάφος– είναι η καλύτερη χρήση της μεταφορικής ικανότητας των διασυνδέσεων μεταξύ Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Εκεί τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί σκιαγραφούν την ίδια προβληματική εικόνα που είχε καταγραφεί και πέρυσι, δηλαδή ότι ιδίως τις απογευματινές ώρες που διαμορφώνονται υψηλές τιμές στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (καθώς σβήνουν τα φωτοβολταϊκά και αυξάνεται η συμμετοχή των συμβατικών μονάδων στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής) οι ροές ενέργειας από τις «φθηνές» χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης προς τις «ακριβές» χώρες στον άξονα Ελλάδας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας-Ουγγαρίας δεν ανταποκρίνονται στα σήματα τιμών, ούτε και στην διαθέσιμη μεταφορική ικανότητα των διασυνδέσεων, με το φαινόμενο της υποαξιοποίησης του capacity να παρατηρείται στις διασυνδέσεις Αυστρίας-Ουγγαρίας, Αυστρίας-Σλοβενία και Αυστρίας-Ουγγαρίας, δηλαδή στις τρεις Γραμμές Μεταφοράς που στέλνουν ρεύμα από την Κεντρική Ευρώπη στην Νοτιοανατολική. Η επιμονή του «μοτίβου» αυτού ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό τις μεγάλες διαφορές που παρατηρούνται στις τιμές ενέργειας στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα και άλλες χώρες συγκεντρώνουν στοιχεία για να τεκμηριώσουν τη μη βέλτιστη λειτουργία του πολυσυζητημένου αλγόριθμου που καθορίζει τις ροές ηλεκτρισμού και τοποθετεί σε μειονεκτική θέση τις χώρες στη βαλκανική γειτονιά της Ευρώπης, ένα θέμα στο οποίο αναφέρθηκε και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την παρέμβασή του στο Energy Transition Summit. «Πιστεύω βαθιά ότι είναι επίσης θέμα λεπτομερειών στον τρόπο με τον οποίο είναι προγραμματισμένος ο αλγόριθμος του Target Model», είπε ο κ. Μητσοτάκης, εξηγώντας ότι «ενώ το σύστημα έχει στηθεί ώστε να προσφέρει φθηνότερη ενέργεια, για κάποιο λόγο αυτό δεν συμβαίνει ακόμη και όταν υπάρχει τεχνική δυνατότητα ροής ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ χωρών ώστε να εξισορροπούνται οι τιμές». Και συνέχισε: «Αν απλώς κοιτάξετε τις αποκλίσεις στις τιμές μεταξύ της δυτικής και βορειοδυτικής Ευρώπης από τη μία και της ανατολικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης από την άλλη, θα δείτε ότι εμείς πληρώνουμε συστηματικά πολύ περισσότερα. Είναι θέμα διασυνδέσεων». Χαρακτήρισε δε θετικό βήμα τη συγκρότηση της Task Force που καλείται να φέρει απτά αποτελέσματα τόσο στον «άξονα» του καλύτερου συντονισμού όσο και στο δεύτερο –και πιο δύσκολο- παραδοτέο που είναι η καλύτερη χρήση των υφιστάμενων διασυνδέσεων. Ο κ. Μητσοτάκης πάντως έδωσε και το στίγμα της δύσκολης αποστολής της Task Force, καθώς –όπως είπε- «Έχω και αρκετή εμπειρία για να ξέρω ότι όταν δημιουργούμε ομάδες εργασίας στην Ευρώπη, ίσως απλώς θέλουμε να «σπρώξουμε» το πρόβλημα στο μέλλον. Και αυτό δεν αφορά μόνο εμάς, αλλά και τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία. Αυτό δεν πρέπει να είναι αποδεκτό…»
Διαβάστε ακόμη
