Σε δύο εβδομάδες αναμένεται να καθίσουν εκ νέου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και η ΡΑΑΕΥ, αφού σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr η χθεσινή τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε για τις προτεινόμενες αλλαγές στα τιμολόγια ρεύματος δεν έβγαλε «λευκό καπνό». Παρότι υπήρξε ανταλλαγή απόψεων, η συζήτηση δεν κατέληξε σε κοινές θέσεις, επιβεβαιώνοντας ότι οι διαφορές παραμένουν ουσιώδεις.

Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκονται οι αλλαγές που εισηγείται η Ρυθμιστική Αρχή με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας στην αγορά λιανικής ρεύματος και την προστασία των καταναλωτών από ασαφείς χρεώσεις και παραπλανητικές πρακτικές. Το νέο πλαίσιο που προτείνει η ΡΑΑΕΥ περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την υποχρεωτική καθιέρωση της «Περίληψης της Σύμβασης», τη χρήση χρωματικού κώδικα για την κατηγοριοποίηση των τιμολογίων, αυστηρότερους όρους για τις μονομερείς τροποποιήσεις τιμών και την υποχρεωτική 12μηνη διάρκεια σε όλα τα τιμολόγια.

Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, η ΡΑΑΕΥ εμφανίζεται διατεθειμένη να ακούσει αντιπροτάσεις, ζητώντας από τους παρόχους να προσκομίσουν αναλυτικές τοποθετήσεις για τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, συνοδευόμενες από περαιτέρω τεκμηρίωση, ξεκάθαρες θέσεις και λεπτομέρειες. Μέχρι στιγμής, οι εκπρόσωποι της αγοράς κάνουν λόγο για μέτρα που αφενός ενισχύουν τη διαφάνεια, αφετέρου όμως περιορίζουν την εμπορική ελευθερία των επιχειρήσεων και προσθέτουν δυσανάλογη γραφειοκρατία. «Το νέο πλαίσιο φιλοδοξεί να προστατεύσει τον καταναλωτή, αλλά θα πρέπει να το κάνει χωρίς να αποδυναμώνει τη δυνατότητα επιλογών που προσφέρει η ελεύθερη αγορά και ο ανταγωνισμός», σχολιάζουν πηγές.

Οι παρατηρήσεις των προμηθευτών, όπως αποτυπώνονται στις επιστολές που έχουν αποσταλεί στη ΡΑΑΕΥ, αναγνωρίζουν μεν την πρόθεση της Αρχής να ευθυγραμμίσει το εθνικό ρυθμιστικό πλαίσιο με τις απαιτήσεις της νέας ευρωπαϊκής Οδηγίας, ωστόσο καταγγέλλουν ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις προσθέτουν υπέρμετρο ρυθμιστικό και γραφειοκρατικό φορτίο στην αγορά, πλήττοντας την εμπορική ευελιξία και τον ανταγωνισμό.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα από τα βασικά ζητούμενα είναι να υπάρξει Impact Assessment – μια αξιολόγηση των επιπτώσεων που θα έχουν οι ρυθμίσεις στην αγορά και τον ανταγωνισμό. Οι εκπρόσωποι του κλάδου υποστηρίζουν ότι χωρίς τέτοια ανάλυση, κινδυνεύουν να προκύψουν παρενέργειες που θα περιορίσουν τη διαθεσιμότητα νέων προϊόντων και θα υπονομεύσουν την ανταγωνιστικότητα της αγοράς.

Παρά την πρόθεση της Αρχής να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στην αγορά, οι εταιρείες προμήθειας και ο ΕΣΠΕΝ εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις. Ειδικά ο ΕΣΠΕΝ επανέλαβε ότι για αρκετές από τις παρεμβάσεις της ΡΑΑΕΥ απαιτείται προηγούμενη θεσμική θωράκιση, καθώς μεταβάλλουν ουσιωδώς το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο. Η αναγκαία αναθεώρηση του Κώδικα Προμήθειας ή η θέσπιση νέας νομοθεσίας κρίνονται προαπαιτούμενα για να αποφευχθούν νομικά κενά και να διασφαλιστεί η αρχή της νομικής ασφάλειας.

Ένα από τα βασικά αγκάθια της διαβούλευσης αφορά τον χαρακτηρισμό των «μεγάλων καταναλωτών». Οι προμηθευτές ζητούν να διατηρηθεί το σημερινό καθεστώς, που επιτρέπει τη σύναψη εξατομικευμένων συμβάσεων, με όρους που προκύπτουν από διμερή διαπραγμάτευση και ενσωματώνουν στοιχεία τόσο σταθερών όσο και κυμαινόμενων τιμολογίων. Η ΡΑΑΕΥ, ωστόσο, εξετάζει την αυστηροποίηση των σχετικών κριτηρίων, θέτοντας ως προτεραιότητα την προστασία μικρών επιχειρήσεων που, αν και εντάσσονται τυπικά στους μη οικιακούς καταναλωτές, δεν διαθέτουν την απαραίτητη διαπραγματευτική ισχύ.

Σημείο τριβής αποτελεί και η πρόβλεψη ότι τα δυναμικά τιμολόγια – εκείνα που διαφοροποιούνται ανάλογα με το ύψος της κατανάλωσης – θα μπορούν να προσφέρονται μόνο σε πελάτες με εγκατεστημένο έξυπνο μετρητή. Οι προμηθευτές επισημαίνουν ότι κάτι τέτοιο αποκλείει μεγάλο μέρος των καταναλωτών από πρόσβαση σε καινοτόμα προϊόντα, λόγω της περιορισμένης εγκατάστασης τέτοιων μετρητών στην ελληνική αγορά. Η ΡΑΑΕΥ δείχνει διάθεση να αποδεχθεί τη χρήση ενημερωτικού σημειώματος (disclaimer) στη σύμβαση, ώστε ο πελάτης να γνωρίζει τους πιθανούς κινδύνους, χωρίς να απαιτείται τεχνολογικός εξοπλισμός. Ωστόσο, η λύση αυτή δεν κρίνεται επαρκής από τους παρόχους, που ζητούν λειτουργικές εναλλακτικές.

Έντονες ενστάσεις εγείρονται και για τη ρύθμιση που επιτρέπει αλλαγές στους όρους μιας σύμβασης μόνο σε «εξαιρετικές περιπτώσεις», όπως ενεργειακή κρίση ή πολεμική σύρραξη. Οι προμηθευτές ζητούν να διευρυνθεί η έννοια του «σπουδαίου λόγου», ώστε να περιλαμβάνει και άλλες συνθήκες, όπως ανισορροπίες στη χονδρεμπορική αγορά ή σημαντικές μεταβολές στο κόστος εξισορρόπησης, που δεν συνιστούν μεν κρίση, αλλά επηρεάζουν καθοριστικά τη βιωσιμότητα των τιμολογίων.

Ανοιχτό παραμένει και το θέμα της προέγκρισης από τη ΡΑΑΕΥ για κάθε τροποποίηση σύμβασης. Οι πάροχοι ζητούν να ισχύσει απλώς υποχρέωση κοινοποίησης και όχι αδειοδότησης, τονίζοντας ότι η δεύτερη επιλογή υπονομεύει τη δυνατότητα ταχείας αντίδρασης σε συνθήκες αγοράς που αλλάζουν διαρκώς.

Αντίστοιχες ενστάσεις διατυπώνονται για την «Περίληψη της Σύμβασης», την οποία η ΡΑΑΕΥ επιθυμεί να επιβάλει ως αυτοτελές έγγραφο. Πάροχοι όπως η ΔΕΗ προτείνουν να ενσωματωθεί στην πρώτη σελίδα της κύριας σύμβασης, αποφεύγοντας διπλή γραφειοκρατία και περιττή σύγχυση. Επιπλέον, θεωρούν ότι ο χρωματικός κώδικας για την κατηγοριοποίηση των τιμολογίων (μπλε για σταθερά, κίτρινο για κυμαινόμενα, πορτοκαλί για δυναμικά) μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο, αρκεί να συνοδευτεί από ενιαία και ξεκάθαρη παρουσίαση στα επικοινωνιακά υλικά.

Τέλος, στο θέμα της τηλεφωνικής σύναψης συμβάσεων – που η ΡΑΑΕΥ επιχειρεί να περιορίσει – οι πάροχοι υπενθυμίζουν ότι η δυνατότητα αυτή προβλέπεται ήδη από τον νόμο και καλύπτει πλήρως τα δικαιώματα του καταναλωτή, εφόσον ακολουθούνται οι κανόνες καταγραφής και διαφάνειας. Στο πλαίσιο αυτό, η αγορά προτείνει την υιοθέτηση πρόσθετων εγγυήσεων, όπως η αποθήκευση των συνομιλιών, αλλά όχι την πλήρη απαγόρευση των τηλεφωνικών πωλήσεων.

Η επόμενη συνάντηση μεταξύ ΡΑΑΕΥ και παρόχων έχει προγραμματιστεί σε δύο εβδομάδες, με τους συμμετέχοντες να καλούνται να προσέλθουν με τεκμηριωμένες θέσεις και αναλυτικές προτάσεις. Μέχρι τότε, όπως όλα δείχνουν, η ισορροπία ανάμεσα στη διαφάνεια και την εμπορική ευελιξία θα παραμένει το βασικό ζητούμενο – και η αναζήτηση «μέσης λύσης» θα αποτελεί τη μοναδική ρεαλιστική διέξοδο.

Διαβάστε ακόμη