Στο νομοσχέδιο για τον Αιγιαλό, που κατατέθηκε προ ημερών ενέταξε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) τη ρύθμιση που θα ανοίξει το δρόμο ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα ηλεκτροδότησης της Κρήτης (κυρίως) μέχρι να λειτουργήσει πλήρως η ηλεκτρική διασύνδεση της Αττικής με το νησί. Η ρύθμιση είχε κριθεί απαραίτητη από την ρυθμιστική αρχή (ΡΑΑΕΥ) προκειμένου στη συνέχεια να ζητηθεί η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να έκτακτα μέτρα που πρέπει να ληφθούν τόσο για την Κρήτη όσο και νησιά του Αιγαίου μετά τη απόσυρση 41 μονάδων της ΔΕΗ την επόμενη διετία.
Η ρύθμιση, όπως έχει γράψει το Energygame.gr, είναι απαραίτητη προκειμένου πριν από το φετινό καλοκαίρι, που αναμένεται να δημιουργηθούν τα πρώτα κενά στην ηλεκτροδότηση της Κρήτης και αρκετών νησιών, να προχωρήσουν με αστραπιαία ταχύτητα οι σχετικοί διαγωνισμοί για την προμήθεια των μονάδων που θα αντικαταστήσουν αυτές που κλείνουν. Η ελάχιστη ισχύς προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες της Κρήτης για το φετινό καλοκαίρι προσδιορίστηκε στα 60 μεγαβάτ και πρέπει να έχει εγκατασταθεί μέχρι την 1η Ιουλίου. Η ρύθμιση προβλέπει πως το δυναμικό που θα εγκατασταθεί μπορεί να αποτελεί είτε επέκταση του υφιστάμενου δυναμικού είτε νέο δυναμικό παραγωγής με συμβατικές μονάδες. Ο σχεδιασμός προωθείται από τη ΡΑΑΕΥ για την χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην βάση των τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων που έχουν τεθεί από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) και ο ΔΕΔΔΗΕ ως Διαχειριστής των Μη Διασυνδεμένων Νησιών. Κριτήριο για την επιλογή του κατόχου άδειας παραγωγής αποτελεί η ελαχιστοποίηση του συνολικού κόστους.
Στη ρύθμιση προβλέπεται πως στην περίπτωση που δεν υποβληθούν προτάσεις οι οποίες πληρούν ικανοποιητικά τα κριτήρια του ΑΔΜΗΕ, η οικεία σύμβαση συνάπτεται με τον παραγωγό που κατά την έναρξη ισχύος της ρύθμισης διαθέτει υφιστάμενο και εν λειτουργία σταθμό παραγωγής από συμβατικά καύσιμα στην Κρήτη, δηλαδή με την ΔΕΗ. Η ίδια ρύθμιση επικαιροποιεί την ισχύουσα νομοθεσία για τις εκπομπές ρύπων, επικαλούμενο λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος. Για τον λόγο αυτό, προβλέπεται η λειτουργία των μονάδων εσωτερικής καύσης της ΔΕΗ στην Κρήτη ακόμα και μετά την εξάντληση των ωρών λειτουργίας που χορηγήθηκαν από το ΥΠΕΝ τον Δεκέμβριο του 2021. Η αποζημίωση του παραγωγού πρόσθετης ισχύος χορηγείται μέσω του μηχανισμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (Υ.Κ.Ω.), με σχετική κοινοποίηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η ΔΕΗ είχε ενημερώσει στις αρχές Νοεμβρίου τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για την πρόθεσή της να αποσύρει 41 μονάδες παραγωγής στα νησιά. Πρόκειται για εννέα μονάδες στην Κρήτη (δύο εντός του 2023 και τρεις εντός του 2024) καθώς και 32 μονάδες στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ) από τις οποίες 24 εντός της χρονιάς που πέρασε, πέντε μέσα στη φετινή χρονιά και τριών το 2025.
Η ΔΕΗ ανέφερε στην παρουσίασή της και δύο σενάρια κόστους για την κάλυψη των αναγκών της Κρήτης και των ΜΔΝ στα οποία αποσύρονται μονάδες. Το πρώτο σενάριο προέβλεπε την κάλυψη του συνόλου των αναγκών με μίσθωση αεριοστροβίλων (Α/Σ) και ηλεκτροπαραραγωγών ζευγών (Η/Ζ) με συνολικός κόστος περί τα 500 εκατ. Προβλέπονταν συγκεκριμένα η μίσθωση 37 Α/Σ και 432 Η/Ζ. Το δεύτερο σενάριο, με κόστος μεταξύ 200 και 300 εκατ. ευρώ ανάλογα με τη διάρκεια απόσβασης της επένδυσης (σε πενταετία ή δεκαετία) προβλέπει την αγορά επτά Α/Σ, τη μίσθωση άλλων τεσσάρων και την κάλυψη των υπολοίπων αναγκών με μίσθωση Η/Ζ. Η διοίκηση της ΔΕΗ είχε χωρίσει, μάλιστα, τα νησιά σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη περιλαμβάνονται αυτά που μπορούν να καλύψουν τα κενά με Η/Ζ και συγκεκριμένα η Σάμος, η Λήμνος, η Μήλος, η Κως, η Κάλυμνος, η Κάρπαθος και αλλά. Στη δεύτερη κατηγορία όσα θα χρειαστούν συνδυασμό Α/Σ και Η/Ζ για την κάλυψη του κενού που δημιουργείται από την απόσυρση μονάδων όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Θήρα, η Χίος και η Λέσβος.
Ειδικά για την Κρήτη, στην οποία τα σενάρια δείχνουν πως η απαιτούμενη ισχύς σε συνθήκες καύσωνα προσεγγίζει τα 800 MW, στο πιο δυσμενές σενάριο. Με την απόσυρση μονάδων και τη μικρή διασύνδεση Πελοποννήσου – Κρήτης, η ικανότητα παραγωγής περιορίζεται στα 759 MW, άρα δημιουργείται από το φετινό καλοκαίρι έλλειμα ισχύος που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 190 MW (αν π.χ. τεθούν εκτός οι δύο μεγαλύτερες μονάδες του Αθερινόλακκου). Ένα από τα σενάρια που έχει επεξεργαστεί ο ΑΔΜΗΕ, που έχει αναλάβει τη διαχείριση του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης, είναι η αξιοποίηση εταιρειών που διαθέτουν άδειες παραγωγής θερμικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, δηλαδή η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η Motor Oil. Γι’ αυτό και κυκλοφόρησαν οι πληροφορίες περί συζητήσεων μεταξύ ΔΕΗ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ώστε να μεταφερθούν στο νησί τρείς μονάδες αεριοστροβίλων της ΗΡΩΝ. Οι διοικήσεις των δύο εταιρειών έδωσαν πριν από λίγες ημέρες διευκρινίσεις για το συγκεκριμένο ζήτημα. Η ρύθμιση διευκολύνει, πάντως, ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
