Κομβικός αναδεικνύεται ο ρόλος της Ελλάδας όσον αφορά την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ανατολική Ευρώπη, μέσω της Ρεβυθούσας και -πλέον- του FSRU Αλεξανδρούπολης. Ο Κάθετος Διάδρομος έχει ρόλο – κλειδί σε αυτήν την προσπάθεια, καθώς η χώρα καλείται να συμβάλει στην κάλυψη του κενού που αφήνει το ρωσικό φυσικό αέριο. Στο πλαίσιο αυτό, η αναζήτηση περισσότερων φορτίων LNG προς αντικατάσταση των περίπου 3 bcm ρωσικού αερίου σημαίνει ότι θα χρειαστεί να δαπανώνται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 150 εκατ. ευρώ ετησίως.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, τον Σεπτέμβριο το ρωσικό αέριο μέσω της πύλης του Σιδηροκάστρου κατείχε τα πρωτεία στις εισαγωγές φυσικού αερίου της χώρας μας. Παράλληλα, στο εννεάμηνο του 2025, ήταν δεύτερο σε ποσοστό εισαγωγών με 40,1%. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, το ίδιο διάστημα η συνολική ζήτηση φυσικού αερίου στην Ελλάδα -συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών- ανήλθε σε 56,36 TWh, αυξημένη κατά 16,66% σε σχέση με τις 48,31 TWh του αντίστοιχου διαστήματος του 2024. Η σημαντική αυτή αύξηση οφείλεται κυρίως στη ραγδαία ενίσχυση των εξαγωγών.

Η σημασία του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου

Οι χώρες της περιοχής εμφανίζονται διατεθειμένες να δεχθούν αυξημένες ροές LNG. Ο Βλαντιμίρ Μαλίνοφ, εκτελεστικός διευθυντής της Bulgartransgaz EAD, κατά τη διάρκεια επιθεώρησης της προόδου του έργου στο τμήμα Rupcha–Vetrino, τόνισε πως η υλοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου θα εγγυηθεί πρόσβαση σε ασφαλείς πηγές από τις ΗΠΑ και την περιοχή της Κασπίας, θα συμβάλει στη διαφοροποίηση της προσφοράς, θα εξασφαλίσει καλύτερες τιμές για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και θα δημιουργήσει μια πραγματική ευκαιρία για πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.

«Η Ευρώπη πρέπει να είναι εντελώς ανεξάρτητη από το ρωσικό φυσικό αέριο», δήλωσε ο επίτροπος Ενέργειας της Ε.Ε., Νταν Γιόργκενσεν, κατά την επίσκεψή του στον σταθμό συμπίεσης Nova Provadia την Τρίτη, βλέποντας από κοντά την εξέλιξη του έργου στο τμήμα Rupcha–Vetrino. Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί τμήμα του Κάθετου Διαδρόμου, που θα συνδέσει την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία.

Εκτιμάται ότι με τη συνεχιζόμενη επέκταση των υποδομών, η χωρητικότητα από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία θα αυξηθεί κατά πάνω από 50%, ενώ από τη Βουλγαρία προς τη Ρουμανία σχεδόν θα διπλασιαστεί. Την ίδια ώρα, η απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν κυρώσεις στους δύο μεγαλύτερους παραγωγούς ρωσικού πετρελαίου, Rosneft και Lukoil, έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στην Ουγγαρία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Ο Βίκτορ Όρμπαν αναμένεται τις επόμενες ημέρες να επισκεφθεί τις ΗΠΑ για να συζητήσει το ζήτημα, δηλώνοντας στην εφημερίδα La Repubblica πως χωρίς τις συγκεκριμένες προμήθειες, οι ενεργειακές τιμές θα εκτοξευθούν.

Στήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Αναφερόμενος πάντως στον Κάθετο Διάδρομο, ο επίτροπος Γιόργκενσεν σημείωσε από τη Βουλγαρία ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποστηρίζει πάντα τέτοια στρατηγικά έργα». Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτά τα έργα είναι ο τρόπος για να πει η Ε.Ε. «όχι» στον Βλαντιμίρ Πούτιν και να αποτρέψει τη Ρωσία από το να χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο ή εργαλείο εκβιασμού προς οποιοδήποτε κράτος-μέλος. Τόνισε ότι ο Κάθετος Διάδρομος Φυσικού Αερίου είναι κρίσιμης σημασίας για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Εξήγησε ότι το έργο θα επιτύχει πολλαπλούς στόχους: θα αποδείξει την αλληλεγγύη και υποστήριξη προς τη Μολδαβία και την Ουκρανία, θα διασφαλίσει αξιόπιστο ενεργειακό εφοδιασμό για όλους τους πολίτες της Ε.Ε. σε προσιτές τιμές και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την ασφάλεια της Ένωσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ζήτηση φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές χώρες του ΟΟΣΑ αναμένεται να μειωθεί κατά 8%–10% από το 2024 έως το 2030, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ). Αντιθέτως, η χρήση φυσικού αερίου στις αγορές της Ανατολικής Ευρώπης αναμένεται να αυξηθεί οριακά, καθώς σταδιακά καταργούνται οι μονάδες παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα και λιγνίτη, όπως επισημαίνει ο Οργανισμός.

Διαβάστε ακόμη