Στο τέλος μιας μακράς περιόδου ενεργειακής ανασφάλειας φαίνεται να πλησιάζει η Ευρώπη, που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και κορυφώθηκε με την εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου. Ο κύριος ευρωπαϊκός δείκτης αναφοράς, το TTF, άγγιξε αυτή την εβδομάδα το χαμηλότερο επίπεδό του εδώ και ενάμιση χρόνο, καθώς η μεγαβατώρα έφτασε τα 31 ευρώ. Πρόκειται για τιμή χαμηλότερη από τον μέσο όρο του 2023 (34 ευρώ), ενώ απέχει πολύ από τις τιμές-ρεκόρ που ξεπερνούσαν τα 50 ευρώ μόλις στις αρχές του τρέχοντος έτους.

Με την πτώση αυτή ενισχύονται οι αισιόδοξες εκτιμήσεις ότι ο φετινός χειμώνας μπορεί να είναι ο τελευταίος όπου η Γηραιά Ήπειρος θα ζει με τον φόβο ελλείψεων και ακραίων διακυμάνσεων στις τιμές. Ο λόγος; Η αναμενόμενη λειτουργία νέων εγκαταστάσεων LNG στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ, με κυριότερο το μεγαλεπήβολο έργο North Field East, οι οποίες εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν σημαντικά την παγκόσμια προσφορά τα επόμενα χρόνια. Οι αγορές ήδη προεξοφλούν αυτή την εξέλιξη, γεγονός που αντανακλάται, όπως γίνεται φανερό, στις τιμές.

Γεμάτες οι αποθήκες αερίου της Ευρώπης

Γεμάτες φαίνονται να είναι και οι αποθήκες αερίου της Ευρώπης, πριν η ήπειρος εισέρθει στη χειμερινή περίοδο. Στη Γαλλία, τα αποθέματα αγγίζουν το 92%, ξεπερνώντας το όριο που θέτει η Κομισιόν, ενώ στη Γερμανία, τον μεγαλύτερο καταναλωτή φυσικού αερίου της Ευρώπης, το επίπεδο είναι στο 76%, που αν και χαμηλότερο, θεωρείται επαρκές, με τις αρχές να εκτιμούν ότι θα φτάσει στους στόχους που έχουν τεθεί. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ποσοστό πλήρωσης πλησιάζει το 83%, δηλαδή το ελάχιστο επίπεδο που απαιτείται έως την 1η Δεκεμβρίου.

Τα δεδομένα αυτά αποτελούν μεγάλη πρόοδο σε σχέση με τον περασμένο χειμώνα, όταν η Ευρώπη αναγκάστηκε να αντλήσει μαζικά από τα αποθέματά της λόγω ψύχους, χαμηλής αιολικής παραγωγής και της οριστικής διακοπής της διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας. Ενδεικτικό είναι ότι τον Μάρτιο του 2023 τα γαλλικά αποθέματα είχαν υποχωρήσει στο 21%.

Αρχικά, η πλήρωση των αποθηκών για το 2024 ξεκίνησε δύσκολα, αφού οι τιμές του χειμώνα ήταν χαμηλότερες από τις καλοκαιρινές, αποθαρρύνοντας τους παρόχους. Ωστόσο, η χαλάρωση των κανονισμών της ΕΕ βοήθησε να απορροφηθούν οι όγκοι και τελικά η αγορά σταθεροποιήθηκε.

Η Κίνα μειώνει τη ζήτηση

Ένα από τα κρίσιμα ερωτήματα για την αγορά ήταν αν η Ευρώπη θα έπρεπε να ανταγωνιστεί την Κίνα για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), γεγονός που θα διατηρούσε υψηλά τις τιμές. Ωστόσο, όλα δείχνουν πως αυτό δεν θα συμβεί. Η Κίνα έχει επενδύσει σημαντικά στις ανανεώσιμες πηγές και ταυτόχρονα αυξάνει τις εισαγωγές της από τη Ρωσία μέσω αγωγών. Το νέο σχέδιο για τον Power of Siberia 2 θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο αυτές τις ροές, περιορίζοντας την ανάγκη της για LNG. Έτσι, η Ευρώπη βρίσκει περισσότερη προσφορά διαθέσιμη και μικρότερο ανταγωνισμό.

Νέες πηγές προσφοράς

Ακόμη, η προσφορά φυσικού αερίου παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. Ένα νέο έργο LNG στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος του 2024, ενώ ακολουθούν και άλλα. Στο Κατάρ, το έργο North Field East θα αρχίσει τις παραδόσεις το 2026, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή «αφθονίας». Συνολικά, έως το 2030, η παγκόσμια ικανότητα υγροποίησης θα αυξηθεί από 550 δισ. κυβικά μέτρα σε 850 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Και αυτό χωρίς να υπολογιστούν τα νέα έργα που δρομολογούνται στις ΗΠΑ μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Αναλυτές εκτιμούν ότι αυτές οι εξελίξεις μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε υπερπροσφορά, με αποτέλεσμα να υπάρξει περαιτέρω πίεση στις τιμές. Όπως υπογραμμίζει ο Laurent Néry, διευθυντής ανάλυσης αγοράς στην Engie Supply & Energy Management: «Είναι αναμφίβολα ο τελευταίος χειμώνας που βλέπουμε επίπεδα τιμών τόσο υψηλότερα από την προ κρίσης εποχή. Το 2026 αναμένεται να σηματοδοτήσει την εξομάλυνση, αν και θα παραμείνουμε σε μια αγορά που επηρεάζεται από πολλούς εξωτερικούς παράγοντες, όπως η Κίνα, η Βραζιλία ή η Αυστραλία».

Η εξομάλυνση που αναμένεται τα επόμενα χρόνια θα μπορούσε να μειώσει και τη διαφορά τιμών μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, η οποία σήμερα βρίσκεται σε αναλογία 1 προς 3. Αν αυτή η σύγκλιση επιβεβαιωθεί, η Ευρώπη θα μπορέσει να στηρίξει την ενεργειακή της στρατηγική σε πιο σταθερά και προβλέψιμα θεμέλια. Με γεμάτες αποθήκες, νέες επενδύσεις σε LNG και μειωμένη εξάρτηση από τη Ρωσία, η Ευρώπη δείχνει να βγαίνει από την ενεργειακή κρίση που δοκίμασε τις οικονομίες και τις κοινωνίες της τα τελευταία χρόνια. Αν ο φετινός χειμώνας περάσει χωρίς απρόοπτα, τότε η ήπειρος μπορεί πράγματι να θεωρήσει ότι άφησε πίσω της τον εφιάλτη των ελλείψεων και των εκρηκτικών τιμών.

Διαβάστε ακόμη