«Ανεβαίνει ο πυρετός» για τον Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου για μεταφορά φυσικού αερίου μη ρωσικής προέλευσης από την Ελλάδα προς την Ουκρανία, καθώς επί θύραις βρίσκεται η τέταρτη μηνιαία δημοπρασία για δέσμευση δυναμικότητας στη «Διαδρομή 1» δηλαδή το συνδυασμένο προϊόν που προσφέρουν οι Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ) Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), Ρουμανίας (Transgaz), Μολδαβίας (Vestmoldtransgaz) και Ουκρανίας (GTSOU) με σημείο αφετηρίας το Τέρμιναλ της Ρεβυθούσας. Το «στοίχημα» είναι να καταγραφεί αυξημένο ενδιαφέρον σε σχέση με την προηγούμενη δημοπρασία (28 Ιουλίου) κατά την οποία δεσμεύθηκε το 25% της προσφερόμενης ποσότητας.

Την ίδια στιγμή, εντείνονται οι διεργασίες την ενεργοποίηση των νέων προϊόντων που παρουσιάστηκαν  πρόσφατα, με στόχο την αύξηση της χρήσης της όδευσης και δη τη «Διαδρομή 2» που έχει σχεδιαστεί για τη μεταφορά φορτίων LNG από το FSRU της Αλεξανδρούπολης στην Ουκρανία και τη «Διαδρομή 3» που αφορά στη μεταφορά αζέρικου αερίου που φθάνει στην Ελλάδα μέσω του TAP, με αφετηρία την Κομοτηνή.

Το  βάρος έχει πέσει στην παρούσα φάση στη «Διαδρομή 2» και σύμφωνα με πληροφορίες που μεταφέρει το Argus Media, οι πέντε Διαχειριστές και ο ICGB που διαχειρίζεται τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό φυσικού αερίου IGB ζήτησαν από τους Ρυθμιστές να εγκρίνουν «το ταχύτερο δυνατό» το νέο προϊόν. Ο σχεδιασμός προβλέπει τη διάθεση μηνιαίας δυναμικότητας για Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, με τις δημοπρασίες να πραγματοποιούνται κάθε τέταρτη Τρίτη του μήνα που προηγείται του μήνα παράδοσης. Αν εγκριθεί η «Διαδρομή 2», η πρώτη δημοπρασία θα μπορούσε να διεξαχθεί αύριο Τρίτη 26 Αυγούστου.

Η Διαδρομή 2 ξεκινά από την Αμφιτρίτη, το σημείο διασύνδεσης του που συνδέει τον τερματικό LNG Αλεξανδρούπολης με το δίκτυο φυσικού αερίου της Ελλάδας, διέρχεται από τον IGB και συνεχίζει μέσω των υποδομών του Διαβαλκανικού Αγωγού Trans-Balkan, ακολουθώντας τη διαδρομή: Αμφιτρίτη → Κομοτηνή (IGB) → Στάρα Ζαγόρα → Negru Voda 1 / Kardam → Isaccea 1 / Orlovka → Kaushany → Grebenyky.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, οι δημοπρασίες θα πραγματοποιηθούν σε δύο στάδια:

  • Το πρώτο στάδιο θα λάβει χώρα στη Regional Booking Platform (RBP) για δέσμευση δυναμικότητας στα σημεία Στάρα Ζαγόρα, Negru Voda–Kardam, Isaccea–Orlovka, Kaushany και Grebenyky.
  • Το δεύτερο στην πλατφόρμα δημοπρασιών Prisma, μετά την ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου στην RBP, για τα σημεία Αμφιτρίτη και Κομοτηνή.

Oι Διαχειριστές Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Μολδαβίας προσφέρουν εκπτώσεις 25% στα τέλη διέλευσης, ενώ ο Διαχειριστής της Ουκρανίας GSTOU και ο ICGB προσφέρουν έκπτωση 46%.

Πώς αξιολογεί η αγορά τα νέα προϊόντα του Κάθετου Διαδρόμου

Όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς που μίλησαν στο ICIS, τα δυο νέα προϊόντα θα μπορούσαν να αναδιατάξουν τις ροές φυσικού αερίου στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ενόψει της χειμερινής περιόδου, με το βλέμμα στην αύξηση της ζήτησης και την ανάγκη της Ουκρανίας να γεμίσει τις αποθήκες της. Ορισμένοι traders ωστόσο εκτιμούν ότι η περιορισμένη πρόσβαση και τα «σφιχτά» spreads των τιμών ίσως να περιορίσουν την επίπτωση των Route 2 και Route 3 στο άμεσο μέλλον. «Η SOCAR (σ.σ. η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν) ίσως παραδώσει μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που απαιτούνται για τη δοκιμαστική λειτουργία της διαδρομής», δήλωσε ένας διαπραγματευτής. «Θεωρώ ότι θα δούμε λιγότερο αζέρικο αέριο να ρέει προς τη Βουλγαρία και περισσότερο να κατευθύνεται απευθείας προς την Ουκρανία» πρόσθεσε.

Άλλοι traders υποστήριξαν ότι παρά τις εκπτώσεις που ανακοινώθηκαν, το σχετικά μικρό spread μεταξύ των τιμών στο ελληνικό και το ουκρανικό Βάθρο Εμπορίας Φυσικού αερίου περιορίζει την ελκυστικότητα των προϊόντων. Ουκρανός διαπραγματευτής που μίλησε στο ICIS υποστήριξε ότι ενώ ο Κάθετος Διάδρομος θα μπορούσε να είναι χρήσιμος σε σενάρια εκτάκτου ανάγκης ή σε περίπτωση νέων ρωσικών επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας, υπό τις παρούσες συνθήκες δεν είναι εμπορικά ελκυστικός. «Αν δεν υπάρχει spread, η Naftogaz (σ.σ. η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Ουκρανίας) δεν θα πληρώσει περισσότερο από ότι είναι απαραίτητο, προσθέτοντας ότι η Πολωνία παραμένει μια φθηνότερη και περισσότερο προσβάσιμη εναλλακτική λύση με επαρκή διαθέσιμη δυναμικότητα.

Άλλος ένας παράγοντας που επισημαίνουν οι traders είναι ότι η πρόσβαση στα νέα προϊόντα μπορεί να γίνει αποκλειστικά μόνο από τα σημεία εισόδου της Ελλάδας και για αυτό θα έπρεπε να εξεταστεί το ενδεχόμενο να υπάρχει πρόσβαση και από τη Βουλγαρία. Η ICGB επεσήμανε στο ICIS ότι αν και η προοπτική αυτή μπορεί να εξεταστεί για το μέλλον, τα νέα προϊόντα στην παρούσα φάση έχουν σχεδιαστεί κατά τρόπο ώστε να επιτρέπουν παραδόσεις από το FSRU Αλεξανδρούπολης και τον TAP για την περίοδο έγχυσης Σεπτεμβρίου- Οκτωβρίου. «Το να ανοίγαμε τα προϊόντα σε νέα σημεία εισόδου αυτή τη στιγμή θα οδηγούσε σε μεγάλη αύξηση της διαχειριστικής πολυπλοκότητας», δήλωσε η ICGB. Η εταιρεία πρόσθεσε τέλος ότι οι ταρίφες θα δημοσιευθούν μόλις ληφθούν οι εγκρίσεις των ρυθμιστικών αρχών, με τις διαθέσιμες ποσότητες για κάθε μήνα να καθορίζονται «από τη ζήτηση στην αγορά για τις τακτικές μηνιαίες δημοπρασίες και το αποτέλεσμα της δημοπρασίας για τη Διαδρομή 1».

Διαβάστε ακόμη