Θετικό ήταν το πρώτο δείγμα της χρήσης του “Route 1”, δηλαδή του συνδυασμένου προϊόντος που δημιούργησαν από κοινού οι Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ) Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), Ρουμανίας (Transgaz), Μολδαβίας (Vestmoldtransgaz) και Ουκρανίας (GTSOU) για να διευκολυνθεί η μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς την Ουκρανία μέσω των υποδομών του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου. Όμως, απαιτούνται περαιτέρω βελτιωτικές κινήσεις για να αυξηθεί η εμπορική αξιοποίηση της όδευσης και το προσφερόμενο προϊόν να καταστεί πραγματικά βιώσιμο και ανταγωνιστικό.
Αυτό υποστήριξε σε συνέντευξή του στο ICIS o Ντμίτρο Σάκαρουκ, Διευθύνων Σύμβουλος της ουκρανικής D.Trading (θυγατρική της DTEK), δηλαδή της εταιρείας που χρησιμοποιεί τον Κάθετο Διάδρομο και σύμφωνα με τις πληροφορίες έδωσε το παρών και στην δημοπρασία δέσμευσης δυναμικότητας στο ”Route 1“ προ ημερών, στην οποία δεσμεύθηκε το 5% της προσφερόμενης δυναμικότητας. Το σήμα του κ. Σάκαρουκ έρχεται στον απόηχο των προειδοποιήσεων ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου της Ουκρανίας ενόψει του χειμώνα είναι σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα -με το ποσοστό πλήρωσης των αποθηκών να είναι μόλις 13%- και στο φόντο της αυξημένης κινητικότητας που καταγράφεται για τον Κάθετο Διάδρομο.
Πιο συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της D. Trading υποστήριξε ότι οι πέντε Διαχειριστές που εμπλέκονται στο project του ”Route 1” θα πρέπει να εξετάσουν την αύξηση της διαθέσιμης χωρητικότητας για την εν λόγω όδευση (η οποία χρησιμοποιεί τις υποδομές του Διαβαλκανικού Αγωγού σε αντίστροφη ροή, από τον Νότο προς τον Βορρά), να επεκτείνουν την περίοδο των δεσμεύσεων και να μειώσουν περαιτέρω τα τιμολόγια (σ.σ. σε συνέχεια της μείωσης 25% που έχει ήδη εφαρμοστεί).
Μιλώντας στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ανάκαμψη της Ουκρανίας που έλαβε χώρα στη Ρώμη την περασμένη εβδομάδα, ο κ. Σάκαρουκ σημείωσε ότι η εταιρεία του δεσμεύει τη μεγαλύτερη χωρητικότητα για εξαγωγές φυσικού αερίου από το Virtual Trading Point της Ελλάδας προς τις αποθήκες αερίου της Ουκρανίας κατά τη δημοπρασία που διεξήχθη πριν από λίγες ημέρες, προσθέτοντας ότι οι Διαχειριστές πρέπει να δεσμεύουν μια ελάχιστη σταθερή χωρητικότητα ώστε οι εταιρείες εμπορίας να μπορούν να προβλέψουν τη θέση τους στην αγορά. Αυτή τη στιγμή, η χωρητικότητα του ”Route 1” προσφέρεται στη βάση της εναπομείνασας χωρητικότητας αφού πρώτα κατανεμηθεί η σταθερή χωρητικότητα για τα «κανονικά» προϊόντα μέσω των τακτικών μηνιαίων δημοπρασιών. Σύμφωνα ωστόσο με τον CEO της D.Trading, οι Διαχειριστές θα πρέπει να εγγυώνται τουλάχιστον μια ελάχιστη χωρητικότητα στην οποία οι έμποροι να μπορούν να βασίζονται κάθε μήνα. Ο κ. Σάκαρουκ πρόσθεσε επίσης ότι εάν το προϊόν, που αυτή τη στιγμή προσφέρεται προσωρινά, επεκταθεί πέρα από τον Οκτώβριο, θα πρέπει να διατεθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Όπως υποστήριξε, οι έμποροι θα ωφελούνταν αν η χωρητικότητα προσφερόταν σε τριμηνιαία βάση, καθώς πολλές εταιρείες μπορεί να επιδιώκουν την εισαγωγή LNG μέσω Ελλάδας, κάτι που απαιτεί μεγαλύτερη χρονική ευελιξία σε ό,τι αφορά την εισαγωγή, την αεριοποίηση και την αποστολή.
Χρεώσεις διαμετακόμισης
Η κυριότερη βελτιωτική κίνηση που απαιτείται ωστόσο, σύμφωνα πάντα με τον κ. Σάκαρουκ, είναι η περαιτέρω μείωση του κόστους μεταφοράς του φυσικού αερίου δια του Κάθετου Διαδρόμου. Όπως είναι γνωστό, οι Διαχειριστές έχουν ήδη μειώσει κατά 25% τις συνολικές χρεώσεις διαμετακόμισης από την Ελλάδα έως τα σύνορα Ρουμανίας-Ουκρανίας, με μια επιπλέον μείωση 47% να αναμένεται μεταξύ των ουκρανικών και μολδαβικών συνόρων. Παρόλα αυτά, το στέλεχος της D. Trading υποστήριξε ότι ακόμη και με τις εκπτώσεις, το κόστος δέσμευσης χωρητικότητας στον ”Route 1” διαμορφώνεται στα 6,68 ευρώ/Mεγαβατώρα, Ένα ποσό που ο ίδιος θεωρεί υπερβολικά υψηλό, πολλώ δε μάλλον αν ληφθεί υπόψη ότι το εν λόγω κόστος δεν περιλαμβάνει ορισμένες επιπλέον μεταβλητές χρεώσεις που ανεβάζουν το συνολικό κόστος μεταφοράς στα 9 ευρώ/MWh.
Κατά τον κ. Σάκαρουκ, οι Διαχειριστές θα πρέπει να συγκρίνουν αυτά τα κόστη με τις φθηνότερες διαδρομές μέσω Ουγγαρίας ή Πολωνίας. Όπως εξήγησε, το κόστος μεταφοράς μέσω της Διαδρομής 1 είναι δυσανάλογα υψηλό, διότι η ρουμανική Transgaz και η μολδαβική θυγατρική της, VMTG, χρεώνουν μερικά από τα υψηλότερα τιμολόγια μεταφοράς στην περιοχή, παρότι δεν υπάρχουν έξοδα συμπίεσης κατά μήκος της διαδρομής. Και κατέληξε ότι, αν οι Διαχειριστές δεν εφαρμόσουν αυτές τις αλλαγές, η όδευση του Κάθετου Διαδρόμου δεν θα καταστεί ποτέ πραγματικά βιώσιμη και οι έμποροι θα τη χρησιμοποιούν μόνο ως έσχατη λύση, εφόσον η υπόλοιπη χωρητικότητα στις άλλες οδεύσεις στην περιοχή της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης έχει εξαντληθεί.
Θετικό το momentum για τον Κάθετο Διάδρομο
Οι ζυμώσεις για τον Κάθετο Διάδρομο έρχονται σε μια περίοδο που το momentum για την αξιοποίησή του ενισχύεται, με τις δημοπρασίες δέσμευσης δυναμικότητας στις υποδομές των χωρών κατά μήκος της όδευσης να στέλνουν θετικές ενδείξεις, στο φόντο της επείγουσας ανάγκης της Ουκρανίας να γεμίσει τις αποθήκες φυσικού αερίου της. Όπως έγραψε το energygame.gr, για τα επόμενα χρόνια έως το 2030 κατεγράφη σημαντικό ενδιαφέρον για δέσμευση δυναμικότητας στην Αμφιτρίτη -την πύλη εισόδου στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου των φορτίων LNG που καταφθάνουν στο FSRU της Αλεξανδρούπολης.
Υψηλό ενδιαφέρον κατεγράφη για δέσμευση δυναμικότητας για το έτος αερίου 2025-2026 και στον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB που επιτρέπει τη μεταφορά προς τη Βουλγαρία φορτίων LNG που φτάνουν στα ελληνικά τέρμιναλ και συνδέεται με τον Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου για τη μεταφορά LNG από την Ελλάδα στην Ουκρανία μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας.
Την ίδια στιγμή, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Βουλγαρίας Bulgartransgaz ανακοίνωσε ότι το σημείο εξόδου Kardam–Negru Voda από τη Βουλγαρία προς τη Ρουμανία «κλείδωσε» πάνω από το 70% της προσφερθείσας δυναμικότητας στην ετήσια δημοπρασία για την περίοδο 2025-2026 και διπλάσια ποσότητα σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
«Το αυξημένο ενδιαφέρον για τη μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου από τη Βουλγαρία προς τη Ρουμανία είναι ένδειξη για την ανάγκη να αυξηθούν οι ροές φυσικού αερίου από το Νότο προς το Βορρά», τόνισε ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Bulgartransgaz, Βλαντιμίρ Μαλίνοφ, αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς στις προοπτικές μεγαλύτερης αξιοποίησης της όδευσης του Κάθετου Διαδρόμου.
Διαβάστε ακόμη
