Ξεμπλοκάρει με κυβερνητική απόφαση, 24 χρόνια αφότου ολοκληρώθηκε και σχεδόν 40 χρόνια αφότου ξεκίνησε να κατασκευάζεται, το «φράγμα της Μεσοχώρας» με το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο ισχύος 161,6 MW της ΔΕΗ, το οποίο όλοι ευελπιστούν ότι θα λειτουργήσει σύντομα, αντλώντας νερό από τον ποταμό Αχελώο. Πρόκειται για έργο που μπορεί να παράγει περίπου 360 GWh ανανεώσιμης ενέργειας ετησίως και να συμβάλει στην αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής, ενώ έχει κοστίσει –σε σημερινές τιμές– τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ, με την κατασκευή του να έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί το 2001.
Η διαδρομή του έργου υπήρξε από τις πιο περιπετειώδεις στη σύγχρονη ιστορία των υποδομών. Ξεκίνησε το 1986 ως τμήμα του μεγάλου σχεδίου εκτροπής του Αχελώου προς τη Θεσσαλία, με φιλόδοξες προβλέψεις για αρδευτικές και ενεργειακές χρήσεις. Ωστόσο, ο σχεδιασμός «κατασκευάστηκε πρώτα και αδειοδοτήθηκε μετά», οδηγώντας σε ένα μαραθώνιο ακυρώσεων από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Από το 1994 έως το 2014, το ΣτΕ ακύρωνε επανειλημμένα τις περιβαλλοντικές εγκρίσεις, κρίνοντας ότι η εκτροπή παραβίαζε το περιβαλλοντικό κεκτημένο, με αποτέλεσμα το έργο να μένει παγωμένο παρότι είχε σχεδόν ολοκληρωθεί.
Η κρίσιμη καμπή ήρθε το 2014: η Ολομέλεια του ΣτΕ, με την απόφαση 26/2014, διέκοψε οριστικά το σχέδιο εκτροπής και επέτρεψε στο έργο να προχωρήσει μόνο ως υδροηλεκτρικό. Ακολούθησε νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και νέα ΑΕΠΟ το 2021, η οποία επικυρώθηκε αμετάκλητα το 2024 με την απόφαση 144/2024 του ΣτΕ, βάζοντας τέλος σε μια 20ετή νομική ομηρία και ανοίγοντας τον δρόμο για την τελική υλοποίηση.
Πάνω σε αυτό το νέο θεσμικό έδαφος πατά η χθεσινή προγραμματική σύμβαση μεταξύ ΥΠΕΝ και ΔΕΗ, που σηματοδοτεί πρακτικά την επανεκκίνηση. Η σύμβαση προβλέπει την εκπόνηση όλων των αναγκαίων μελετών για την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης, καθώς και την άμεση εκκίνηση των διαδικασιών απαλλοτρίωσης όπου απαιτείται. Παράλληλα συγκροτείται ειδική task force που από την επόμενη εβδομάδα αναλαμβάνει την τελική ωρίμανση και την εκκίνηση των εργασιών μέχρι το τέλος του 2026.
Κεντρική εκκρεμότητα παραμένει η μετεγκατάσταση του οικισμού της Μεσοχώρας. Η ΔΕΗ, με προϋπολογισμό 1,31 εκατ. ευρώ, αναλαμβάνει τις απαραίτητες πολεοδομικές, γεωτεχνικές και τεχνικές μελέτες, σύμφωνα με το πλαίσιο του Ν.3734/2009, ώστε να προχωρήσει η προβλεπόμενη διαδικασία με πλήρη αποζημίωση των ιδιοκτητών.
Η μακρά αδράνεια έχει κοστίσει ακριβά: η ΔΕΗ εκτιμά απώλεια 25–30 εκατ. ευρώ ετησίως, δηλαδή πάνω από 700 εκατ. ευρώ από το 2001 έως σήμερα, ενώ για την τεχνική ολοκλήρωση απαιτούνται επιπλέον 80–85 εκατ. ευρώ για αναβαθμίσεις και ελέγχους πριν από την πλήρωση του ταμιευτήρα.
Το 2025 αναμένεται να ολοκληρωθεί ο φάκελος απαλλοτρίωσης και να εκδοθούν οι απαραίτητες πράξεις, ώστε το έργο να εισέλθει στο τελικό στάδιο. Έπειτα από τέσσερις δεκαετίες καθυστερήσεων, αντιδικιών και ανασχεδιασμών, η Μεσοχώρα μοιάζει για πρώτη φορά πραγματικά κοντά στο να περάσει από τη θεωρία στην πράξη.
Διαβάστε ακόμη
