Ένα νέο κεφάλαιο στον πυρηνικό διάλογο της Ελλάδας άνοιξε 29 και 30 Μαΐου με την πρώτη επίσημη επίσκεψη του Rafael Mariano Grossi, Διευθυντή Γενικού της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA), στη χώρα. Η παρουσία του επικεφαλής του οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για την πυρηνική ενέργεια συνέπεσε με την ενίσχυση του ελληνικού ενδιαφέροντος για την ειρηνική χρήση της τεχνολογίας αυτής και ειδικότερα για τη συμβολή της στη μετάβαση της ναυτιλίας σε καθαρές μορφές ενέργειας.
Κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Grossi συναντήθηκε με κορυφαίους Έλληνες αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας και ο Υπουργός Ανάπτυξης Παναγιώτης (Τάκης) Θεοδωρικάκος. Παράλληλα, είχε εκτενείς συνομιλίες με την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) και την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, με στόχο να εξεταστούν οι δυνατότητες της πυρηνικής τεχνολογίας για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας, σε συνδυασμό με τις νέες εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της ενέργειας.
Η Ελλάδα, ως παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη μπορεί σύμφωνα με τον Grossi να διαδραματίσει ρόλο–κλειδί στην αξιοποίηση της πυρηνικής επιστήμης για την οικοδόμηση ενός καθαρότερου μοντέλου ναυτιλίας, ιδίως μέσα από την πρωτοβουλία ATLAS (Atomic Technology Licensed for Applications at Sea) της ΙΑΕΑ.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία θα πρέπει όμως να έρθει χέρι – χέρι με τη δημιουργία ενός ρυθμιστικού και ασφαλούς πλαισίου για την ενδεχόμενη τοποθέτηση πυρηνικών αντιδραστήρων σε εμπορικά πλοία, με γνώμονα την παγκόσμια μείωση εκπομπών, την ενίσχυση της αποδοτικότητας στον κλάδο. Στην παρούσα φάση, η πυρηνική πρόωση περιορίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε στρατιωτικές εφαρμογές, με τη μετάβασή της στον πολιτικό τομέα να σκοντάφτει σε υψηλό αρχικό κόστος, σε ελλείψεις διεθνούς ρύθμισης και σε ζητήματα ασφαλείας. Οι επικριτές επισημαίνουν κινδύνους που αφορούν τρομοκρατικά χτυπήματα, πειρατεία και την εύθραυστη γεωπολιτική σταθερότητα.
Το κλίμα στις φετινές συζητήσεις στην Αθήνα μαρτυρά πως το παράθυρο ευκαιρίας έχει ανοίξει. Ο Grossi εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την υποστήριξη της Ελλάδας στις διεθνείς αποστολές της IAEA για την πυρηνική ασφάλεια στην Ουκρανία και αλλού, υπογραμμίζοντας ότι η Υπηρεσία είναι έτοιμη να συνεργαστεί στενά με τη χώρα στην εξερεύνηση νέων εφαρμογών πυρηνικής τεχνολογίας. «Μοιραζόμαστε μια ολοένα διευρυνόμενη ατζέντα», δήλωσε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τις “προοδευτικές και εποικοδομητικές” συνομιλίες που είχε με τους Έλληνες αξιωματούχους.
Ιδιαίτερη σημασία αποδόθηκε και στη συνεργασία με τη ναυτιλιακή κοινότητα. Η συνάντηση του Rafael Mariano Grossi με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών είχε ως επίκεντρο τη διερεύνηση των προϋποθέσεων που θα επέτρεπαν την πιλοτική εφαρμογή πυρηνικής πρόωσης στη ναυτιλία, στο πλαίσιο διεθνών προτύπων και με απόλυτη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας. Όπως σημειώνεται από στελέχη της αγοράς, η επιτυχής ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας θα απαιτήσει τόσο θεσμική στήριξη όσο και στρατηγικές επενδύσεις στην έρευνα και την εκπαίδευση.
Από την πλευρά της Athlos Energy, μιας από τις ελληνικές εταιρείες που πρωτοστατούν στην εξερεύνηση του εγχώριου πυρηνικού μέλλοντος, η επίσκεψη του Grossi αντιμετωπίζεται ως μια κρίσιμη στιγμή που επιβεβαιώνει την αυξανόμενη δυναμική της πυρηνικής ατζέντας στην Ελλάδα. Όπως επισημαίνει η εταιρεία, η Ελλάδα μπορεί να γίνει ενεργό μέλος του νέου χάρτη εφαρμογών πυρηνικής τεχνολογίας, όχι μόνο στη στεριά αλλά και στη θάλασσα, με το βλέμμα σε ένα πιο καθαρό και αποδοτικό μέλλον.
Η συνάντηση κορυφής στην Αθήνα δεν προσδιόρισε ακόμα χρονοδιαγράμματα ή δεσμευτικές αποφάσεις. Όμως το γεγονός ότι η ΙΑΕΑ προσεγγίζει στρατηγικά την Ελλάδα ως εταίρο στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας ATLAS, συνιστά ένα βήμα με διεθνή σημασία. H πυρηνική ενέργεια αρχίζει να αποκτά θέση και στον ελληνικό δημόσιο διάλογο.
Διαβάστε ακόμη
