Η ελληνική αγορά απορριμμάτων μπαίνει ξανά στο ραντάρ ενός βαριά οπλισμένου ευρωπαϊκού παίκτη. Η γαλλική Veolia, με μακρά ιστορία στη διαχείριση νερού και αποβλήτων, βρίσκεται σύμφωνα με πληροφορίες σε συζητήσεις με τη «Μεσόγειος» για την απόκτηση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών, μια κίνηση που, αν ολοκληρωθεί, μπορεί να αλλάξει τους συσχετισμούς στον κλάδο. Η Veolia δεν εμφανίζεται για πρώτη φορά στον ελληνικό χάρτη, αφού έχει ήδη παρουσία στον χώρο των υδάτων μέσω του ποσοστού που κατέχει, 5,46%, στην Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης ( ΕΥΑΘ).
Η Veolia είναι ένας παγκόσμιος πολυτομεακός όμιλος με δραστηριότητα σε 56 χώρες και ένα ανθρώπινο δυναμικό που ξεπερνά τους 215.000 εργαζομένους. Από τη Λατινική Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη μέχρι τη Νότια Αφρική, την Ινδία και το Βιετνάμ, ο όμιλος έχει εξελιχθεί σε έναν φορέα που διαχειρίζεται καθημερινά κρίσιμες λειτουργίες για εκατοντάδες εκατομμύρια πολίτες. Παρέχει πόσιμο νερό σε 111 εκατομμύρια ανθρώπους, διαχειρίζεται λύματα για 98 εκατομμύρια ακόμη, χειρίζεται 65 εκατομμύρια τόνους αποβλήτων κάθε χρόνο και παράγει περισσότερες από 40 εκατομμύρια MWh ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η παγκόσμια παρουσία της Veolia διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε χώρας. Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, έχει ενσωματωθεί στις τοπικές υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, με τεράστια χαρτοφυλάκια σε Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ισπανία και Σκανδιναβία. Στην Ασία, όπου οι πιέσεις σε νερό και ενέργεια είναι έντονες, διαχειρίζεται μονάδες αφαλάτωσης, βιομηχανικά λύματα και μεγάλα έργα τηλεθέρμανσης. Στη Μέση Ανατολή, συμμετέχει σε κομβικά έργα ύδρευσης, αποχέτευσης και απορριμμάτων μέσω διακρατικών συμβάσεων. Στη Βόρεια Αμερική, εξυπηρετεί βιομηχανικούς κολοσσούς και πόλεις με σύγχρονα δίκτυα ενέργειας και νερού. Η εξαγορά της βασικής γαλλικής ανταγωνίστριας, Suez, ήταν η καθοριστική στρατηγική κίνηση της Veolia τη δεκαετία του 2020, επαναπροσδιορίζοντας ριζικά την παγκόσμια αγορά κοινής ωφέλειας.
Στο νερό, η Veolia έχει επενδύσει σε λύσεις επαναχρησιμοποίησης, ψηφιακής εποπτείας και παρακολούθησης διαρροών, τεχνολογικές καινοτομίες που επιτρέπουν στα δίκτυα να λειτουργούν με ελάχιστες απώλειες, κάτι κρίσιμο για χώρες που πιέζονται από την ξηρασία και τις κλιματικές μεταβολές. Η εταιρεία δεν περιορίζεται στην επεξεργασία λυμάτων· αναπτύσσει τεχνολογίες αφαλάτωσης, παράγει υπερκαθαρό νερό για βιομηχανίες και εφαρμόζει προηγμένα συστήματα παρακολούθησης ποιότητας σε πραγματικό χρόνο.
Στον τομέα των αποβλήτων, η Veolia έχει εξελιχθεί σε έναν από τους κυριότερους φορείς της κυκλικής οικονομίας παγκοσμίως. Η λογική της είναι σαφής: τίποτα που μπορεί να ανακυκλωθεί δεν πρέπει να καταλήγει στο έδαφος. Καθημερινά, εισέρχονται στις εγκαταστάσεις της εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων που μετατρέπονται σε ενέργεια, δευτερογενή υλικά, κομπόστ, βιοαέριο και πρώτες ύλες που ξαναμπαίνουν στον οικονομικό κύκλο. Το 2024, η κυκλική οικονομία απέφερε στον όμιλο 9,5 δισεκατομμύρια ευρώ, αποδεικνύοντας πως πλέον η ανακύκλωση και η ανάκτηση είναι κεντρικός, όχι περιφερειακός, επιχειρηματικός άξονας.
Στην ενέργεια, η εταιρεία διαχειρίζεται δίκτυα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης, μονάδες βιομάζας, εγκαταστάσεις συμπαραγωγής και συστήματα ενεργειακής βελτιστοποίησης για βιομηχανίες και πόλεις. Η ψηφιακή πλατφόρμα Hubgrade έχει τον ρόλο ενός “εγκεφάλου” που εποπτεύει τις ενεργειακές ροές, προβλέπει καταναλώσεις και μειώνει απώλειες. Η ίδια η Veolia δηλώνει πως ο στόχος της είναι η επιτάχυνση της μετάβασης σε λιγότερο ενεργοβόρες και πιο βιώσιμες αστικές υποδομές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Μάρτιο συστάθηκε η Veolia Services Greece. Στον πυρήνα των σκοπών της περιλαμβάνονται όλες οι υπηρεσίες που αφορούν τη διαχείριση υδάτων: λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων, αντιμετώπιση τεχνικών προβλημάτων, συντήρηση και χαρτογράφηση δικτύων, επεξεργασία, αξιοποίηση και παροχή ύδατος, αλλά και υπηρεσίες αποστράγγισης. Παράλληλα, η εταιρεία μπορεί να αναλαμβάνει μελέτες, εφαρμογές, συντήρηση και λειτουργία συστημάτων διαχείρισης και εξοικονόμησης υδάτινων και ενεργειακών πόρων, καθώς και την παροχή τεχνικών και επιστημονικών υπηρεσιών συμβούλου για δημόσια και ιδιωτικά έργα.
Το αντικείμενο επεκτείνεται και στη διαχείριση λυμάτων, στη συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία, αξιοποίηση και εμπορία υγρών και στερεών αποβλήτων – επικίνδυνων ή μη. Πέραν αυτών, ο εταιρικός σκοπός ανοίγει «παράθυρο» σε μια σειρά από ακόμη τομείς, όπως ενέργεια, facility management, αφαλατώσεις, τηλεπικοινωνίες, βιομηχανικά έργα, καθώς και ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ολοκληρωμένων λύσεων ενεργειακής και περιβαλλοντικής αποδοτικότητας για κτίρια και βιομηχανίες. Η CEO της Veolia, Estelle Brachlianoff σε πρόσφατη συνέντευξή της τόνισε πως «οι συμπράξεις αποτελούν θεμέλιο για κάθε σύγχρονη λύση βιωσιμότητας».
Οι διερευνητικές κινήσεις προς τη «Μεσόγειος», φανερώνει πως ο γαλλικός όμιλος έχει στο ραντάρ του την ελληνική αγορά, ως πιθανό κόμβο περιβαλλοντικών επενδύσεων στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Και το ενδιαφέρον αυτό έρχεται σε μια περίοδο που η χώρα έχει στόχο να μειώσει την ταφή απορριμμάτων κάτω από 10% έως το 2030, μέσα από ένα μείγμα ανακύκλωσης, ενεργειακής αξιοποίησης και σύγχρονων υποδομών που προβλέπονται στα ολιστικά σχέδια διαχείρισης.
Η χώρα διαθέτει σήμερα 13 Μονάδες Αξιοποίησης Αποβλήτων σε λειτουργία, ενώ 26 νέες βρίσκονται υπό κατασκευή. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επέκταση υποδομών που έχει γίνει ποτέ στον κλάδο, με μόλις τρία έργα πλέον να απομένουν για να καλυφθεί πλήρως η επικράτεια. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΥΠΕΝ, μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα δημοπρατηθούν τρεις νέες ΜΑΑ στο Νότιο Αιγαίο, καθώς και δύο στη Στερεά Ελλάδα, σε Λαμία και Χαλκίδα, την ώρα που η τελευταία μονάδα, που θα εξυπηρετεί Λέσβο και Σάμο, αναμένεται να προκηρυχθεί στις αρχές του 2026. Όλα τα έργα υλοποιούνται μέσω ΣΔΙΤ, μοντέλο που έχει αποδειχθεί κρίσιμο για την προσέλκυση επενδύσεων και την επίσπευση των υποδομών.
Το συνολικό πρόγραμμα υπερβαίνει τα 2 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει όχι μόνο νέες μονάδες αλλά και τον εκσυγχρονισμό των παλαιών εγκαταστάσεων. Οι παλιοί ΧΥΤΑ και αρκετές από τις υφιστάμενες υποδομές εντάσσονται σε σταδιακό πρόγραμμα μετατροπής σε σύγχρονες μονάδες ανάκτησης, κλείνοντας σταδιακά τον κύκλο που κρατούσε την Ελλάδα καθηλωμένη στη λογική της ταφής επί δεκαετίες.
Την ίδια ώρα αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη οι διεργασίες για το σχέδιο δημιουργίας του πρώτου ολοκληρωμένου δικτύου έξι μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης (καύσης) Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ) στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο με ορίζοντα υλοποίησης το 2030, που εντάσσεται στον εθνικό σχεδιασμό για την κυκλική οικονομία και την αποτελεσματική διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ). Είχε ανακοινωθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη το 2019 χωρίς μέχρι σήμερα να έχει προχωρήσει αν και θεωρείται μονόδρομος προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους περιορισμού των σκουπιδιών που διατίθενται σε χωματερές (ΧΥΤΥ).
Διαβάστε ακόμη
