Τον χάρτη της αγοράς φυσικού αερίου στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη αλλάζει η μακρόπνοη συμφωνία μεταξύ του σχήματος AKTOR- ΔΕΠΑ Εμπορίας, της ATLANTIC-SEE LNG Trade και της αμερικανικής Venture Global που αναδεικνύει τις δυο ελληνικές εταιρείες σε ισχυρό κρίκο της αλυσίδας τροφοδοσίας της Ευρώπης με αμερικανικό LNG που θα διοχετεύεται μέσω του Κάθετου Διαδρόμου.

Το πρώτο μακροχρόνιο συμβόλαιο προμήθειας LNG στην περιοχή που φέρει την υπογραφή του επικεφαλής του Ομίλου AKTOR Αλέξανδρου Εξάρχου και του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΔΕΠΑ Εμπορίας Κώστα Ξιφαρά, ανοίγει τον δρόμο για τη σύναψη και άλλων αντίστοιχων συμφωνιών, που αποτελούν προαπαιτούμενο για να «ξεκλειδώσουν» με τη σειρά τους οι επενδύσεις στις υποδομές φυσικού αερίου της περιοχής (νέα τερματικά και αύξηση της δυναμικότητας των αγωγών), οι οποίες είναι απαραίτητες για να υλοποιηθεί ο μακρόπνοος σχεδιασμός για «πλημμυρίδα» αμερικανικού LNG με προσιτές τιμές και πύλη εισόδου την Ελλάδα, τον οποίο περιέγραψαν από το βήμα της Διατλαντικής Συνόδου για την Ενεργειακή Περιφερειακή Συνεργασία (P-TEC) τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, όσο ο Υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Κρις Ράιτ και ο επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας Νταγκ Μπέργκαμ.

Πράγματι, από χθες (Παρασκευή 7 Νοεμβρίου) είναι γεγονός το πρώτο big deal που θέτει τα θεμέλια ώστε η Ελλάδα να αναδειχθεί σε μεγαλύτερο αγοραστή και εξαγωγέα υγροποιημένου φυσικού αερίου made in USA προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με τελικό προορισμό την Ουκρανία. Μια συμφωνία με ευρύτερη γεωπολιτική σημασία που εξυπηρετεί την κοινή στόχευση Βρυξελλών και Ουάσιγκτον για πλήρη εξοβελισμό του ρωσικού αερίου από την Ευρώπη το ταχύτερο δυνατό («μπορούμε να αντικαταστήσουμε κάθε μόριο ρωσικού αερίου και αν αυξηθούν οι ποσότητες θα πέσει το κόστος» υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο κ. Ράιτ) και αναβαθμίζει τη θέση της Ελλάδας ως προς τους ενεργειακούς διαδρόμους που ξαναχτίζονται εκ νέου, αποκλείοντας τη Ρωσία από το ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ και ανοίγοντας το παιχνίδι σε νέους «παίκτες» για την υποκατάσταση των ποσοτήτων 15 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) ετησίως που φτάνουν ακόμα στην Ευρώπη, με τους αμερικανικούς κολοσσούς του LNG όπως η Venture Global να έχουν προβάδισμα.

Η χθεσινή συμφωνία που σφράγισε τη δεύτερη ημέρα της P-TEC, με τη Venture Global -που πρωταγωνιστεί στην αύξηση των εξαγωγών LNG αμερικανικής προέλευσης προς την Ευρώπη- στον ρόλο του προμηθευτή του αερίου, την ATLANTIC SEE TRADE LNG να αναλαμβάνει τον ρόλο του εξαγωγέα του αμερικανικού LNG προς την ευρύτερη περιοχή και την είσοδο στο «κάδρο» εταιριών προμήθειας από την Ουκρανία και τη Ρουμανία ως αγοραστών των ποσοτήτων αυτών, δίνει επίσης και ισχυρό σήμα για την εμπορική βιωσιμότητα του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, όπως υπογράμμισε προλογίζοντας την τελετή υπογραφή η πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Κίμπερλι Γκιλφόιλ.

Μια εξέλιξη που έχει τεράστια σημασία, στο μέτρο που η πλήρης ενεργοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να…βγει από την πρίζα ο TurkStream, μέσω του οποίου μείγμα «τουρκικού» αερίου (Turkish Blend) κατά κύριο λόγο ρωσικής προέλευσης φτάνει στην περιοχή μέσω Βουλγαρίας, αχρηστεύοντας ένα κρίσιμο εργαλείο ενεργειακής επιρροής της γείτονος.

Στο «δια ταύτα», η ιστορική συμφωνία που τίθεται σε ισχύ από το 2030 και έχει διάρκεια 20 ετών, προβλέπει για μίνιμουμ προμήθεια 700 εκατ. κυβικών μέτρων ετησίως και μάξιμουμ 4 δισ. κυβικά μέτρα, με υποψήφιους αγοραστές καταρχήν ρουμανικές και ουκρανικές εταιρείες. Και τούτο διότι το αμέσως επόμενο βήμα αφότου «έπεσαν οι υπογραφές» μεταξύ των κ.κ. Εξάρχου και Ξιφαρά από πλευράς ATLANTIC -SEE LNG TRADE και της Ανώτερης Αντιπροέδρου της Venture Global Shaylyn Hines, ήταν η υπογραφή Συμφωνιών Εκδήλωσης Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος με την κρατική εταιρεία προμήθειας αερίου της Ουκρανίας Naftogaz και των ρουμανικών Nova Power & Gas που αντιστοιχούν σε ποσότητες LNG έως 3,7 δις. κυβικών μέτρων ως το 2030. Το οικονομικό «εκτόπισμα» των εν λόγω συμφωνιών είναι τεράστιο, καθώς εκτιμάται -υπό προϋποθέσεις- στα 25 δις ευρώ σε βάθος 20ετίας.

Ταυτόχρονα, έχει τη σημασία του, όπως μετέφεραν στο energygame.gr παράγοντες με γνώση των διεργασιών ότι η χθεσινή συμφωνία αποτελεί μόνο την αρχή για κάτι πολύ μεγαλύτερο που θα έχει ως επίκεντρο το κοινό σχήμα των AKTOR και ΔΕΠΑ. Και τούτο διότι είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η κοινοπραξία να διευρυνθεί με την είσοδο και τρίτου εταίρου, ενώ θεωρείται θέμα χρόνου να ανακοινωθούν και συμφωνίες με άλλες εταιρίες από τις χώρες του Κάθετου Διαδρόμου.

Δεν ήταν τυχαία η αναφορά του Γενικού Διευθυντή του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Αερίου της Ρουμανίας Ion Sterian ότι «Η υλοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου θα διευκολύνει την παραλαβή αμερικανικού LNG που παράγεται από αμερικανικές εταιρείες (Exxon, Cheniere, Chevron, κ.ά.), συμπεριλαμβανομένων αυτών από τα υφιστάμενα τερματικά LNG στην Ελλάδα (Ρεβυθούσα, FSRU Αλεξανδρούπολη), καθώς και άλλων που βρίσκονται σε φάση σχεδιασμού».

Τον δρόμο δείχνει η Venture Global, καθώς από το 2030 και εξής μεγάλες ποσότητες LNG που παράγονται στα τερματικά της στη Λουιζιάνα (Plaquemines, Calcasieu Pass) θα εκφορτώνονται σε τάνκερ μεταφοράς LNG και μετά μια διαδρομή 6.000 ναυτικών μιλίων, θα φτάνουν στις εγκαταστάσεις του FSRU Aλεξανδρούπολης (όπου η Venture Global έχει δεσμεύσει μακροχρόνια δυναμικότητα) για να επαναεριοποιηθούν και μέσω των αγωγών του ελληνικού συστήματος να φτάσουν στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ενισχύοντας την ασφάλεια τροφοδοσίας της περιοχής. Ο ισχυρός άνδρας της Venture Global Μάικ Σάμπελ δήλωσε ενθουσιασμένος που η αμερικανική εταιρεία διευρύνει την ενεργειακή της συνεργασία με την Ελλάδα και φέρνει πρόσθετες ποσότητες LNG στην περιοχή της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, «χτίζοντας» πάνω στην προηγούμενη επένδυση που είχε κάνει στον Κάθετο Διάδρομο μέσω του FSRU της Αλεξανδρούπολης.

Διαβάστε ακόμη