Σε φάση ριζικού μετασχηματισμού βρίσκεται η ελληνική αγορά πετρελαιοειδών, αφού οι εταιρείες καυσίμων δεν περιορίζονται πλέον στις παραδοσιακές τους δραστηριότητες, αλλά απλώνουν τα δίχτυα τους σε γειτονικές αγορές: νέες εξαγορές, επενδύσεις σε υποδομές φόρτισης με αιχμή του δόρατος την ηλεκτροκίνηση, εναλλακτικά καύσιμα και πακέτα υπηρεσιών που επιχειρούν να κρατήσουν τον καταναλωτή στα πρατήρια, αλλάζουν ριζικά τη φυσιογνωμία τους, ανοίγοντας τον δρόμο για την εποχή των ολοκληρωμένων «ενεργειακών σταθμών».
Πηγές της αγοράς αναφέρουν στο energygame.gr ότι η στροφή των εταιρειών καυσίμων σε νέες δραστηριότητες δεν είναι συγκυριακή, αλλά εντάσσεται σε μια γενικότερη τάση που χαρακτηρίζει τον κλάδο. Όπως εξηγούν, πρόκειται αφενός για ένδειξη υγιών επιχειρήσεων που διαθέτουν τα μέσα να επενδύσουν σε γειτονικούς τομείς τους οποίους γνωρίζουν καλύτερα – όπως ο ηλεκτρισμός, τα φωτοβολταϊκά και η αποθήκευση ενέργειας. Αφετέρου, αντανακλά τα στενά περιθώρια ανάπτυξης στην αγορά υγρών καυσίμων: η κατανάλωση βενζίνης και ντίζελ έχει πλέον φτάσει σε κορεσμό, με τη μικρή αύξηση των τελευταίων ετών να αποδίδεται κυρίως στον τουρισμό, ενώ η σταδιακή διείσδυση της ηλεκτροκίνησης περιορίζει ακόμη περισσότερο τις προοπτικές.
Η Revoil βάζει τον ήλιο στο χαρτοφυλάκιό της
Η συζήτηση για τη στροφή της αγοράς επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο μετά την πρόσφατη εξαγορά της Μαλτέζος Α.Ε. από τη Revoil. Η εισηγμένη εταιρεία καυσίμων, που ήδη δραστηριοποιείται και σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας, επεκτείνεται σε έναν κλάδο άμεσα συνδεδεμένο με το core business της ενέργειας. Συγκεκριμένα, η Revoil ανακοίνωσε ότι έγινε αποδεκτή η δεσμευτική προσφορά της για την απόκτηση του 96,88% της Μαλτέζος, ιστορικής βιομηχανίας με πολυετή παρουσία στους ηλιακούς θερμοσίφωνες και συλλέκτες, και βρίσκεται πλέον στη διαδικασία κατάρτισης του σχετικού SPA (Sale and Purchase Agreement) με τα συμβαλλόμενα μέρη.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Ευάγγελος Ρούσσος, Διευθύνων Σύμβουλος της Revoil στο energygame.gr η απόφαση για την εξαγορά της Μαλτέζος συνδέεται άρρηκτα με την ανάγκη διαφοροποίησης του χαρτοφυλακίου και προσαρμογής στις νέες τάσεις της αγοράς. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «δεν πρόκειται για μεμονωμένη στρατηγική κίνηση, αλλά για μια πραγματικότητα που, αργά ή γρήγορα, θα αντιμετωπίσουν όλες οι εταιρείες πετρελαιοειδών».
«Η συνολική πίτα των καυσίμων συρρικνώνεται και οι προοπτικές για το μέλλον προδιαγράφονται ακόμη πιο στενές, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την προσθήκη νέων δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, η Revoil, μετά τις ΑΠΕ, εντάσσει στο χαρτοφυλάκιό της έναν ακόμη κλάδο, ο οποίος μπορεί να ενταχθεί σε μια ευρύτερη στρατηγική πράσινης ενέργειας. Η στροφή πέρα από τα καύσιμα θα αποτελέσει τάση που θα ακολουθήσουν πολλοί ακόμη παίκτες του κλάδου», συμπλήρωσε.
Κατά τον κ. Ρούσσο η τρέχουσα συγκυρία ήταν κατάλληλη και έφερε κοντά τις δύο πλευρές. «Η Revoil έψαχνε επενδυτικές ευκαιρίες για ανάπτυξη στον ευρύτερο χώρο της ενέργειας, με βιώσιμα χαρακτηριστικά και σε δραστηριότητα που δεν θα επιβάρυνε το ανθρακικό της αποτύπωμα, ενώ και η ΜΑΛΤΕΖΟΣ για να προχωρήσει την εμπορική της δραστηριότητα, να επεκταθεί σε εξαγωγές και να βελτιώσει τη θέση της στον ανταγωνιστικό κλάδο των ηλιακών θερμοσιφώνων έψαχνε επενδυτή που θα την στήριζε στα σχέδιά της». Να σημειωθεί πως σήμερα, περίπου ένα στα τρία ελληνικά νοικοκυριά διαθέτει ηλιακό θερμοσίφωνα, με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται στην παγκόσμια πεντάδα χάρη στην ισχυρή παραγωγική της βάση (400.000 συλλέκτες και 200.000 δεξαμενές ετησίως, εκ των οποίων έως και 70% εξάγονται).
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Revoil έχει ξεκινήσει δραστηριότητα στον χώρο των ΑΠΕ και τώρα κάνει το επόμενο βήμα στους ηλιακούς θερμοσίφωνες, έναν τομέα με παράδοση στην Ελλάδα, διεθνή αναγνώριση και κυρίως εξαγωγικό χαρακτήρα. «Στόχος της εταιρείας είναι η Μαλτέζος να αποτελέσει έναν τρίτο πυλώνα πωλήσεων και εσόδων για τον Όμιλο, μετά τα καύσιμα και τις ΑΠΕ», σημείωσε ο CEO της Revoil. Υπενθυμίζεται πως μέχρι σήμερα έχουν ηλεκτριστεί φωτοβολταϊκά πάρκα 23 MW, ενώ αναμένεται και η ηλέκτριση ενός αιολικού πάρκου 3 MW. Επίσης υπάρχουν υπό ανάπτυξη (περιβαλλοντική αδειοδότηση) αιολικά πάρκα 75MW καθώς και μονάδα αποθήκευσης 24MW».
Η εσωτερική «γεωγραφία» του μετασχηματισμού της αγοράς
Ο μετασχηματισμός της αγοράς, όπως εξηγούν πηγές του κλάδου, χαράσσεται μέσα από τρεις βασικούς δρόμους. Πρώτον, την είσοδο –ή την ενίσχυση παρουσίας– στον ηλεκτρισμό και στο φυσικό αέριο ως πάροχοι, ώστε το brand του πρατηρίου να «μπαίνει» και στο σπίτι του πελάτη. Δεύτερον, την επένδυση στα δίκτυα φόρτισης και στα εναλλακτικά καύσιμα για οδικές μεταφορές (LNG/CNG), που ανοίγουν νέες ροές εσόδων και «κλειδώνουν» την πελατειακή βάση της επόμενης δεκαετίας. Τρίτον, την ανακατασκευή του πρατηρίου σε κόμβο υπηρεσιών: από ταχυφορτιστές και click-and-collect lockers έως αναβαθμισμένους χώρους λιανικής και «μικροκινητικότητα».
Στην ελίν υπάρχει σαφής προσανατολισμός για «διαφοροποίηση και σταθερότητα». Όλα τα βήματα γίνονται με προσοχή, χωρίς βεβιασμένες κινήσεις, καθώς το τοπίο των τεχνολογιών δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει. «Παίρνουμε την τεχνογνωσία και, όταν έρθει η στιγμή, θα κάνουμε τις απαραίτητες κινήσεις», λένε αρμόδιοι στο energygame.gr. Από μια καθαρά πετρελαϊκή επιχείρηση, η εταιρεία έχει ήδη εξελιχθεί σε ολοκληρωμένο ενεργειακό όμιλο, μπαίνοντας το 2019 στην αγορά ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου ως πάροχος. Σήμερα επενδύει μεθοδικά στην ηλεκτροκίνηση: ήδη 27 πρατήρια διαθέτουν φορτιστές και ταχυφορτιστές, ενώ ο σχεδιασμός προβλέπει περισσότερα από 100 σημεία φόρτισης μέσα στην επόμενη τριετία, σε συνεργασία με τη ΔΕΗ Blue. Παράλληλα, έχει ανοίξει την αγορά των εναλλακτικών καυσίμων LNG/CNG, με το πρώτο πρατήριο να λειτουργεί στο Θριάσιο και δεύτερο να προγραμματίζεται για τα Ιωάννινα έως το τέλος του 2025.
Η εταιρεία διερευνά και την προοπτική του υδρογόνου μέσω μνημονίου συνεργασίας με τον ΔΕΣΦΑ, ενώ στον τομέα των ΑΠΕ έχει υλοποιήσει τρία μικρά φωτοβολταϊκά πάρκα στον Ασπρόπυργο και τον Βόλο, κυρίως για ιδιοκατανάλωση. Την ίδια στιγμή, η ελίν επενδύει στον εκσυγχρονισμό του δικτύου πρατηρίων της, με στόχο να τα μετατρέψει σε πολυλειτουργικούς «ενεργειακούς σταθμούς», προσθέτοντας υπηρεσίες όπως θυρίδες παραλαβής δεμάτων, συνεργασίες με εταιρείες για παραλαβές δεμάτων, χώρους εστίασης και ακόμα και ενοικίαση ηλεκτρικών πατινιών. «Παίρνουμε την τεχνογνωσία και, όταν έρθει η στιγμή, θα κάνουμε τις απαραίτητες κινήσεις», υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά.
Αντίστοιχες κινήσεις από Motor Oil και Helleniq Energy
Ο όμιλος Motor Oil (μέσω της θυγατρικής Coral που διαχειρίζεται το σήμα Shell και της Avin Oil) έχει θέσει ως προτεραιότητα την ηλεκτροκίνηση και ήδη εγκαθιστά ταχυφορτιστές στα πρατήριά του. Η θυγατρική παροχής ρεύματος nrg αναπτύσσει το πανελλαδικό δίκτυο φορτιστών incharge, αξιοποιώντας το εκτεταμένο δίκτυο πρατηρίων Avin και Shell. Παράλληλα, η Coral δίνει έμφαση και στη σταδιακή επέκταση της λιανικής εκτός των πρατηρίων. Όπως επιβεβαίωσε η διοίκηση, η Core Innovations – εταιρεία του ομίλου Motor Oil – έχει προχωρήσει σε εξαγορές όπως αυτή της TWENTY 4 SHOPEN (αλυσίδα μικρής λιανικής) και της Taresso (αλυσίδα καφέ), ενισχύοντας την παρουσία του ομίλου στο convenience retail. Παράλληλα, υλοποιούνται πιλοτικά νέα μοντέλα όπως ανεξάρτητα πλυντήρια ή φαρμακεία, ενώ εντός των πρατηρίων επεκτείνεται το μοντέλο smart shop και αναπτύσσονται ολοκληρωμένες λύσεις με εστίαση, καφέ, τυποποιημένο φαγητό και δράσεις κυκλικής οικονομίας.
Στο ίδιο μονοπάτι του μετασχηματισμού βαδίζουν τα πρατήρια ΕΚΟ και BP του ομίλου Helleniq Energy προσαρμόζοντας τη στρατηγική τους στα δεδομένα της ενεργειακής μετάβασης και της πολυεπίπεδης εξυπηρέτησης. Τα πρατήρια της κάθε εταιρείας επαναπροσδιορίζονται ως σύγχρονοι κόμβοι πολλαπλών υπηρεσιών, όπου η παραδοσιακή πώληση καυσίμου συνυπάρχει με ένα ολοκληρωμένο πλέγμα λύσεων για τον σύγχρονο οδηγό και καταναλωτή. Motor Oil και Helleniq Energy έχουν στραφεί επίσης στα εναλλακτικά καύσιμα,
Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: ο κλάδος πετρελαιοειδών στην Ελλάδα δεν αλλάζει ταυτότητα από τη μια μέρα στην άλλη· αλλάζει, όμως, ρόλο. Από «πωλητές καυσίμων» μετατρέπεται σε παρόχους ολοκληρωμένων ενεργειακών λύσεων. Η στασιμότητα στους όγκους των υγρών καυσίμων, η άνοδος της αεροπορικής κίνησης, η σταδιακή διείσδυση της ηλεκτροκίνησης και η ανάγκη θωράκισης του λειτουργικού κόστους επιβάλλουν να ανοίξουν νέοι διάδρομοι ανάπτυξης. Οι κινήσεις που βλέπουμε –εξαγορές, νέες υπηρεσίες, υποδομές εναλλακτικών καυσίμων– είναι ακριβώς αυτό: ένας προσεκτικός αλλά σταθερός ανασχεδιασμός της θέσης των εταιρειών στην αγορά ενέργειας της επόμενης μέρας.
Διαβάστε ακόμη
