Στο επίκεντρο του λειτουργικού μετασχηματισμού της ΕΥΔΑΠ βρίσκεται η πλήρης αντικατάσταση όλων των υδρομετρητών – ένα έργο τεράστιας κλίμακας που, σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο Χάρη Σαχίνη, αφορά περίπου 2,5 εκατομμύρια μετρητές. Η εταιρεία έχει ήδη καταλήξει στην τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί και προετοιμάζει τη διαγωνιστική διαδικασία, η οποία –όπως ανέφερε– αναμένεται να ξεκινήσει μέχρι το τέλος του έτους.

Ο κ. Σαχίνης, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των ετήσιων οικονομικών αποτελεσμάτων της ΕΥΔΑΠ για το 2024, ανέφερε ότι η εταιρεία προσανατολίζεται σε απευθείας συνεργασίες με κορυφαίους διεθνείς προμηθευτές που διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνολογία, χωρίς ωστόσο να προχωρήσει σε ονομαστική αναφορά. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με ρεπορτάζ του energygame.gr, έντεκα είναι οι διεθνείς “παίκτες” που διεκδικούν έναν από τους μεγαλύτερους διαγωνισμούς έξυπνων υδρομέτρων. Πρόκειται για τη γερμανική Zenner, την αμερικανική Itron, τη δανέζικη Kamstrup, την ελβετική Landis+Gyr, τη Neptune, τη Honeywell (μέσω Elster), τη Diehl Metering, τη Sensus της Xylem, τη Badger Meter, τη γαλλική Sagemcom και την ιταλική Pietro Fiorentini.

Το σχέδιο προβλέπει την αντικατάσταση 250.000 υδρομέτρων κατ’ έτος, δηλαδή περίπου 1.000 υδρομέτρων την ημέρα. Για να επιτευχθεί αυτός ο ρυθμός, υπολογίζεται πως θα απαιτηθούν τουλάχιστον 100 μικρά συνεργεία, με κάθε συνεργείο να εγκαθιστά από 5 έως 10 μετρητές ημερησίως.

Ο Χάρης Σαχίνης υπογράμμισε ότι η αντικατάσταση των υδρομέτρων δεν είναι απλώς μια προμήθεια αλλά ένα συνεχές έργο, καθώς οι μετρητές έχουν κύκλο ζωής περίπου 10 χρόνια. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε, «αν αυτό σου πάρει 10 χρόνια για να το κάνεις, τότε κάθε 10 χρόνια θα πρέπει να αλλάζεις τους μετρητές ούτως ή άλλως».

Ως προς το κόστος της επένδυσης, η αρχική εκτίμηση προσδιορίζεται στα 300 εκατ. ευρώ. Ο ίδιος διευκρίνισε ότι το τελικό κόστος ανά μετρητή αναμένεται να κυμανθεί κάτω από τα 100 ευρώ – χωρίς να μπορεί να δοθεί συγκεκριμένος αριθμός, καθώς οι τιμές της αγοράς μεταβάλλονται.

Σχετικά με τη χρηματοδότηση και τη ρυθμιστική αντιμετώπιση, σημειώνεται πως έχει ήδη εκπονηθεί μελέτη κόστους–οφέλους (cost-benefit analysis), η οποία έχει υποβληθεί στον ρυθμιστή. Η ΕΥΔΑΠ βρίσκεται πλέον σε διάλογο με τη Ρυθμιστική Αρχή προκειμένου να καθοριστεί αν το κόστος των μετρητών θα ενταχθεί στο επενδυτικό σκέλος (και κατ’ επέκταση στην ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση) – γεγονός που θα επιτρέψει την ένταξη της δαπάνης στο επιτρεπόμενο έσοδο – ή αν θα υπολογιστεί ως μέρος των λοιπών λειτουργικών δαπανών. Ο ίδιος εκτίμησε ότι πιθανότατα «θα μπει μάλλον στην ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση», αφήνοντας όμως ανοιχτή την τελική απόφαση.

Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση για το ποιος θα πληρώσει την επένδυση –το Δημόσιο ή η ΕΥΔΑΠ– ήταν απολύτως σαφής: οι υδρομετρητές είναι μέρος της υποχρέωσης της ΕΥΔΑΠ ως πάροχος υπηρεσίας ύδρευσης και αποχέτευσης και άρα εμπίπτουν στην επιχειρησιακή της ευθύνη.

Η ΕΥΔΑΠ ενισχύει το 2025 το επενδυτικό της πρόγραμμα, το οποίο διαμορφώνεται στα 108 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 89 εκατ. προορίζονται για έργα και τα υπόλοιπα για αγορές παγίων. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 50% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, όταν το αντίστοιχο ποσό είχε φτάσει τα 60 εκατ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας τη στόχευση της εταιρείας για επιτάχυνση υποδομών και δικτύων. «Από τα 15 εκατ. ευρώ φτάσαμε στα 60 και τώρα πάμε στα 90, άρα η αύξηση είναι μεγάλη και σε απορρόφηση και σε προσπάθεια», ειπώθηκε χαρακτηριστικά. Ο κ. Σαχίνης υπογράμμισε ότι η υλοποίηση των έργων απαιτεί συντονισμό, παρακολούθηση και επιμονή, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την επέκταση δικτύου στη λεωφόρο Μεσογείων – ένα έργο που ήρθε αντιμέτωπο με πλήθος απρόβλεπτων τεχνικών εμποδίων: «Βρίσκουμε πράγματα κάτω από τον δρόμο που δεν ήξερε κανείς ότι υπήρχαν».

Στο σκέλος των οικονομικών αποτελεσμάτων για το πρώτο τρίμηνο του 2025, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ επιβεβαίωσε ότι η εταιρεία κατέγραψε επιβάρυνση ύψους 6,5 εκατ. ευρώ, η οποία προήλθε από την αύξηση των επισφαλειών που σχετίζονται με οφειλές δήμων. Όπως εξήγησε, πρόκειται κυρίως για Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης που προμηθεύονται νερό σε επίπεδο χονδρικής από την ΕΥΔΑΠ, το οποίο στη συνέχεια διανέμουν οι ίδιοι στις περιοχές τους, χωρίς ωστόσο να αποδίδουν τις αντίστοιχες πληρωμές στην εταιρεία.

Η συσσωρευμένη αυτή αδυναμία αποπληρωμής, που δεν αφορά όλους τους δήμους αλλά μια συγκεκριμένη ομάδα ΟΤΑ. Αυτό καταγράφηκε λογιστικά στην αναλογιστική μελέτη της εταιρείας, οδηγώντας σε αύξηση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις και επηρεάζοντας δυσμενώς το αποτέλεσμα του πρώτου τριμήνου. «Αυτό κόστισε στα οικονομικά μας αποτελέσματα 6,5 εκατομμύρια ευρώ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Χάρης Σαχίνης, προσθέτοντας ότι αν οι συγκεκριμένοι δήμοι είχαν εξοφλήσει τις υποχρεώσεις τους, τα αποτελέσματα της ΕΥΔΑΠ θα ήταν ισόποσα βελτιωμένα.

Παράλληλα, ο ίδιος διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται για γενικευμένο φαινόμενο και τόνισε πως υπάρχουν δήμοι που είναι απολύτως συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, κάτι που πρέπει να αναγνωριστεί. Ο κ. Σαχίνης ανέδειξε τη θεσμική διάσταση του προβλήματος, τονίζοντας ότι η επίλυσή του πρέπει να ενταχθεί στο επερχόμενο νομοσχέδιο για τη ρύθμιση των σχέσεων της ΕΥΔΑΠ με τους ΟΤΑ, ώστε να προστατευθεί η οικονομική ευστάθεια της εταιρείας και να αποτραπούν μελλοντικές επιβαρύνσεις από παρόμοιες καταστάσεις. Όπως χαρακτηριστικά είπε: «Αυτό πρέπει να ρυθμιστεί, και το νομοσχέδιο να το ρυθμίσει».

Λειψυδρία: Ο κρίσιμος σχεδιασμός και στρατηγικά έργα

Το δεύτερο κρίσιμο μέτωπο που καλείται να διαχειριστεί η ΕΥΔΑΠ εντός του 2025 είναι η εντεινόμενη πρόκληση της λειψυδρίας, η οποία δεν αποτελεί πλέον απλώς έναν εποχικό κίνδυνο, αλλά εξελίσσεται σε σταθερή και πολυεπίπεδη απειλή για την υδροδότηση της Αττικής και άλλων περιοχών της χώρας. Η όξυνση του φαινομένου της λειψυδρίας έχει θέσει σε κατάσταση αυξημένης εγρήγορσης την ΕΥΔΑΠ. Όπως τόνισε ο Διευθύνων Σύμβουλος Χάρης Σαχίνης, το φαινόμενο της ανομβρίας καταγράφεται πλέον σταθερά επί τριετία, ενώ οι προβλέψεις για το φετινό καλοκαίρι είναι ανησυχητικές, ιδίως για την Αττική. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία έχει καταθέσει προτάσεις έργων και πολιτικών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με στόχο την ενίσχυση της υδροδοτικής επάρκειας και την ανθεκτικότητα του συστήματος.

Κεντρικό ρόλο σε αυτόν τον σχεδιασμό κατέχει η πρόταση υδροληψίας από τα ποτάμια που εκβάλλουν στα Κρεμαστά, μέσω δύο σηράγγων μήκους 20 χιλιομέτρων, οι οποίες θα επιτρέπουν τη μεταφορά νερού προς τα διυλιστήρια. Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί πρόταση εθνικού χαρακτήρα και, όπως ξεκαθαρίστηκε, δεν εμπίπτει στο ρυθμιζόμενο πλαίσιο της ΕΥΔΑΠ, καθώς το εξωτερικό υδροδοτικό δίκτυο ανήκει εξ ολοκλήρου στο ελληνικό Δημόσιο. Η ΕΥΔΑΠ ωστόσο, με βάση την ειδική της εμπειρία, βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με τις αρμόδιες κρατικές αρχές για την τεχνική υποστήριξη και την τεκμηρίωση των απαιτούμενων επενδύσεων, καθώς η διασφάλιση της συνεχούς παροχής αδιύλιστου νερού στα διυλιστήρια αποτελεί θεμέλιο για την απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος.

Όπως εξήγησε ο Χάρης Σαχίνης, πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα, που δεν μπορεί να λυθεί με μια μόνο επιλογή. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνονται άμεσες, γρήγορες λύσεις ανάγκης, τις οποίες εξετάζει η εταιρεία σε συνεργασία με το Δημόσιο, εφόσον χρειαστεί να καλυφθεί η περίοδος μέχρι την υλοποίηση μεγαλύτερων έργων. Συγκεκριμένα, έκανε λόγο για μεταφορά νερού με μεγάλα τάνκερ από εκβολές του Αχελώου στο Νότιο Ιόνιο προς λιμάνια του Βόρειου Κορινθιακού, επισημαίνοντας ότι η πρόταση αυτή είναι τεχνικά εφαρμόσιμη και απαιτεί μόνο μικρές σωληνώσεις για σύνδεση με το υφιστάμενο δίκτυο: «Μιλάμε για μεγάλα τάγκερς, περίπου μεγέθους 100.000 τόνων είναι μία καλή ενδιάμεση λύση. Το κόστος πιστεύουμε ότι είναι περίπου με το κόστος της αφαλάτωσης. Εάν προχωρήσει μία λύση σαν αυτή των Κρεμαστών, τότε μία τέτοια λύση με τα πλοία θα μπορούσε να δουλέψει για 2–3 χρόνια, μέχρι να ετοιμαστούν τα Κρεμαστά»​.

Παράλληλα, στο τραπέζι έχουν τεθεί και γεωτρήσεις σε επιλεγμένες περιοχές, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλλουν με στοχευμένο τρόπο στη διατήρηση της πίεσης στο δίκτυο, ιδίως σε περιόδους αιχμής. «Η μία [λύση] είναι να πάρουμε νερό από αντλήσεις από τον Βοιωτικό Κηφισό. Έχουμε ήδη βάλει τη Μαυροσουβάλα με αντλήσεις να δίνει νερό, αλλά μιλάμε τώρα για επόμενα βήματα. Εδώ έχουμε κάνει κάποιες δοκιμαστικές αντλήσεις, οι οποίες είναι πολύ θετικές και απλά πρέπει να αποδείξουν ότι υπάρχει αρκετό νερό και για τους αγρότες της περιοχής και για την ύδρευση της Αθήνας»​, ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι καμία από αυτές τις επιλογές δεν συνιστά μακροπρόθεσμη στρατηγική, αλλά εντάσσονται στη λογική των εφεδρικών, προσωρινών λύσεων για την αποφυγή διαταραχών στην παροχή. Η ΕΥΔΑΠ, όπως ανέφερε, αναμένει τις οδηγίες από την Πολιτεία προκειμένου να προχωρήσει στην υλοποίηση, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η εταιρεία δεν μένει αδρανής, αλλά βρίσκεται ήδη σε στάδιο προετοιμασίας με βάση όλα τα πιθανά σενάρια.

Ο κ. Σαχίνης ξεκαθάρισε ότι οποιοδήποτε σχέδιο πρέπει να συνδυάζει την ενίσχυση της προσφοράς με μέτρα εξοικονόμησης, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Δεν είναι μόνο τι καινούριο νερό θα φέρω. Είναι και πόσο νερό δεν θα ξοδέψω. Είναι και τι άλλες, γρήγορες εναλλακτικές πηγές έχω άμεσα». Σε ερώτηση για το ενδεχόμενο λήψης μέτρων περιορισμού της κατανάλωσης μέσα στο έτος, ο κ. Σαχίνης διευκρίνισε ότι τέτοιου είδους αποφάσεις ανήκουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και πως η ΕΥΔΑΠ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με την πολιτική ηγεσία. Δεν απέκλεισε τη λήψη μέτρων, αλλά σημείωσε με έμφαση ότι δεν είναι ο ρόλος της εταιρείας να εισηγηθεί ή να ανακοινώσει τέτοιες πολιτικές.

Διαβάστε ακόμη