Σε μια από τις πιο απρόσμενες εξελίξεις στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά του 2025, ο ρωσικός κολοσσός πετρελαίου Lukoil βρέθηκε να πουλά το σύνολο σχεδόν των διεθνών και ευρωπαϊκών περιουσιακών του στοιχείων. Η πώληση -που εκκινεί από τις δυτικές κυρώσεις κατά της εταιρείας- έχει προσελκύσει ένα ασυνήθιστα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων: από ενεργειακούς γίγαντες και επενδυτικά funds μέχρι ανεξάρτητους επιχειρηματίες.

Πεδίο μάχης: κυρώσεις και πώληση

Το «κομβικό γεγονός» που πυροδότησε το ενδιαφέρον ήταν η επιβολή κυρώσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες τον Οκτώβριο του 2025, όταν η Lukoil -μαζί με τη ρωσική Rosneft- μπήκε στη λίστα εταιρειών που πλήττονται από οικονομικά μέτρα, με στόχο να αυξηθεί η πίεση στη Μόσχα για την επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία. Οι κυρώσεις αυτές απαγόρευσαν σε Αμερικανούς πολίτες και επιχειρήσεις να συναλλάσσονται με τις εταιρείες, πάγωσαν αμερικανικά κεφάλαια και περιόρισαν τις πηγές χρηματοδότησης της Lukoil, καθιστώντας αναγκαία τη ρευστοποίηση των διεθνών assets.

Ως αποτέλεσμα, η Lukoil ανακοίνωσε σχέδια για την πώληση του παγκόσμιου χαρτοφυλακίου της, το οποίο εκτιμάται σε περίπου 22 δισεκατομμύρια δολάρια και περιλαμβάνει διυλιστήρια στην Ευρώπη, συμμετοχές σε μεγάλα πεδία παραγωγής και ένα δίκτυο άνω των 2.000 σταθμών καυσίμων σε πολλές ηπείρους.

Οι βασικοί «μνηστήρες»

1. Midad Energy (Σαουδική Αραβία)

Η Midad Energy έχει αναδειχθεί ως ένας από τους επικρατέστερους υποψήφιους για την απόκτηση των διεθνών περιουσιακών στοιχείων της Lukoil, σύμφωνα με πρόσφατες πηγές. Η σαουδαραβική εταιρεία φαίνεται να προετοιμάζει μια σημαντική προσφορά, πιθανώς με συμμετοχή αμερικανικών εταιρειών, στο πλαίσιο της αυξανόμενης ενεργειακής συνεργασίας ΗΠΑ–Σαουδικής Αραβίας.

2. ExxonMobil (ΗΠΑ)

Η αμερικανική ενεργειακή υπερδύναμη ExxonMobil εξετάζει την πιθανότητα αγοράς μέρους των διεθνών περιουσιακών στοιχείων της Lukoil, ειδικά εκείνων που έχουν «αλληλεπικαλυπτόμενο ενδιαφέρον» με τις δικές της δραστηριότητες, όπως συμβαίνει σε κοινοπραξίες σε Καζακστάν και Ιράκ.

3. Chevron (ΗΠΑ)

Η Chevron βρίσκεται επίσης σε στάδιο αξιολόγησης της ευκαιρίας για αγορά περιουσιακών στοιχείων της Lukoil, επωφελούμενη από μια προσωρινή άδεια του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών που επιτρέπει συζητήσεις μέχρι μια προθεσμία.

4. International Holding Company (IHC) (Αμπού Ντάμπι)

Η IHC έχει επιβεβαιώσει ότι έχει ενημερώσει τις αμερικανικές αρχές για το ενδιαφέρον του. Η IHC, με ισχυρή χρηματοοικονομική βάση και δεσμούς με τη διοίκηση των ΗΑΕ, έχει θέσει εαυτόν στην πρώτη γραμμή των υποψήφιων αγοραστών.

5. Carlyle Group (ΗΠΑ, private equity)

Το μεγάλο ιδιωτικό επενδυτικό ταμείο Carlyle παραμένει μεταξύ των διαγωνιζόμενων, αναζητώντας στρατηγικές επενδύσεις στην ενεργειακή αγορά και βλέποντας την Lukoil ως ευκαιρία για διεύρυνση της παρουσίας του.

6. Bernd Bergmair (Αυστρία)

Ο Αυστριακός επιχειρηματίας Bernd Bergmair, πρώην ιδιοκτήτης του MindGeek (εταιρείας πίσω από την πλατφόρμα Pornhub), έχει προσεγγίσει τις αμερικανικές αρχές ζητώντας άδεια να συμμετάσχει στη διαδικασία απόκτησης των assets, ανοίγοντας ένα ασυνήθιστο παράθυρο ενδιαφέροντος από ανεξάρτητους επενδυτές.

7. Xtellus Partners (ΗΠΑ)

Η πρόταση της Xtellus Partners, που πρότεινε μια εμπλοκή μέσω ανταλλαγής μετοχών αντί για άμεση πληρωμή, ήταν για μεγάλο διάστημα ανάμεσα στις πρωτοπορούσες, με σημαντικό ενδιαφέρον από μεγάλα ονόματα όπως Todd Boehly και Εμιρατιανοί εταίροι. Ωστόσο, οι αμερικανικές αρχές απέρριψαν το σχέδιο εξαιτίας των περιορισμών που επιβάλλουν οι κυρώσεις στις συναλλαγές με οντότητες που βρίσκονται υπό κυρώσεις.

Το πλαίσιο των κυρώσεων

Οι πωλήσεις και το ενδιαφέρον για τα assets της Lukoil δεν μπορούν να ιδωθούν έξω από το ευρύτερο πλαίσιο δυτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη ρωσική ενέργεια μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Η επιβολή μέτρων από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο -με απαγορεύσεις συναλλαγών και πάγωμα κεφαλαίων- έθεσε την εταιρεία σε μια θέση όπου ο τερματισμός των διεθνών δραστηριοτήτων θεωρήθηκε αναπόφευκτος.

Σημειώνεται ότι στις 15 Δεκεμβρίου 2025 η Ευρωπαϊκή Ένωση επέκτεινε το πλαίσιο κυρώσεων, στοχεύοντας όχι μόνο κρατικές αλλά και ιδιωτικές οντότητες που διευκολύνουν τη διακίνηση ρωσικού πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένων στελεχών που συνδέονται με τη Lukoil και ναυτιλιακές εταιρείες που χειρίζονται σκιώδη δεξαμενόπλοια.

Το χρονοδιάγραμμα

Αν η πώληση ολοκληρωθεί μέχρι την τελική προθεσμία της 17ης Ιανουαρίου 2026 (όπως έχει επεκταθεί από τις ΗΠΑ), οι επόμενοι μήνες θα καθορίσουν ποιος -αν όχι ποιοι- θα ελέγξουν τα ευρωπαϊκά και παγκόσμια ενεργειακά assets μιας από τις ιστορικά ισχυρότερες ρωσικές ενεργειακές εταιρείες.

Τα assets

Οι σημαντικές δραστηριότητες της Lukoil στη Μέση Ανατολή περιλαμβάνουν μερίδιο 75% στο West Qurna 2 του Ιράκ και μερίδιο 60% στην ανάπτυξη του Block 10 του Ιράκ. Στην Αίγυπτο, η εταιρεία κατέχει μερίδια σε διάφορες πετρελαιοπηγές μαζί με τοπικούς εταίρους. Στα ΗΑΕ, η Lukoil έχει μερίδιο 10% στην ανάπτυξη φυσικού αερίου Ghasha. Στην Κεντρική Ασία, η Lukoil κατέχει μερίδια σημαντικών έργων πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Καζακστάν και λειτουργεί πεδία στο Ουζμπεκιστάν. Στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική, η Lukoil κατέχει συμμετοχές σε πολλά υπεράκτια πετρελαϊκά οικόπεδα στην Γκάνα, το Κονγκό, τη Νιγηρία και το Μεξικό.

Η Lukoil κατέχει επίσης περιουσιακά στοιχεία διύλισης, συμπεριλαμβανομένου του διυλιστηρίου Neftohim Burgas στη Βουλγαρία, το οποίο είναι το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια. Η βουλγαρική κυβέρνηση έχει προβεί σε κινήσεις για την πιθανή κατάσχεση και πώληση αυτών των περιουσιακών στοιχείων. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ έχει επιτρέψει ορισμένες συναλλαγές που αφορούν το βουλγαρικό διυλιστήριο της Lukoil έως τις 29 Απριλίου 2026. Στη Ρουμανία, η Lukoil κατέχει το διυλιστήριο Petrotel και διαθέτει περίπου 300 βενζινάδικα, με εταιρείες που φέρονται να ενδιαφέρονται να αγοράσουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία.

Για τη λιανική πώληση καυσίμων, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ παρέτεινε την προθεσμία για συναλλαγές που αφορούν βενζινάδικα της Lukoil εκτός Ρωσίας έως τις 29 Απριλίου 2026. Παρά ταύτα, η φινλανδική θυγατρική της Lukoil, Teboil, έχει υποβάλει αίτηση αναδιάρθρωσης και προβλέπει την πώληση των πρατηρίων βενζίνης της. Η ρουμανική κυβέρνηση κινείται επίσης για να αναλάβει τον έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων της Lukoil στη χώρα. Η Lukoil λειτουργεί περίπου 200 πρατήρια στις ΗΠΑ.

Διαβάστε ακόμη