Έντονες ανησυχίες για τον κίνδυνο κατακερματισμού της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξέφρασαν αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ, με αφορμή τα εθνικά σχήματα στήριξης που εφαρμόζονται για τη μείωση του ενεργειακού κόστους της βιομηχανίας. Όπως αναφέρει το Montel, το ζήτημα τέθηκε επί τάπητος στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου ζητήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιολογήσει τις επιπτώσεις των εθνικών παρεμβάσεων και να προχωρήσει σε σαφέστερο συντονισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σε κοινό σημείωμα που κατέθεσαν η Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία και το οποίο συζητήθηκε αργά το απόγευμα της Δευτέρας, επισημαίνεται ότι τα εθνικά καθεστώτα στήριξης διαφέρουν «σημαντικά» από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το εύρος των κρατικών πόρων που αξιοποιούνται. Σύμφωνα με τις τέσσερις χώρες, οι αποκλίσεις αυτές ενδέχεται να «στρεβλώσουν ουσιαστικά τα επίπεδα των τιμών της ενέργειας» στην ενιαία αγορά, δημιουργώντας άνισους όρους ανταγωνισμού για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Τις ίδιες ανησυχίες συμμερίστηκαν και άλλα κράτη-μέλη, όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Τσεχία, η Εσθονία, η Γαλλία, η Ελλάδα και το Λουξεμβούργο, τα οποία παρενέβησαν στη συζήτηση δηλώνοντας ότι βλέπουν με προβληματισμό την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη εθνικών μηχανισμών επιδότησης του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία.
Αντίθετα, η Γερμανία και η Ιταλία δεν προχώρησαν σε δημόσιες τοποθετήσεις κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης. Και οι δύο χώρες, ωστόσο, διαθέτουν ήδη εθνικά σχήματα για τη συγκράτηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στη βιομηχανία και έχουν επανειλημμένα καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο, θεσπίζοντας ευρωπαϊκές λύσεις αντί για αποσπασματικές εθνικές παρεμβάσεις.
Οι πιθανές συνέπειες από την ύπαρξη διαφορετικών εθνικών καθεστώτων για τη στήριξη της βιομηχανίας
Οι τέσσερις χώρες που κατέθεσαν το σημείωμα αναγνώρισαν τις πρωτοβουλίες της Κομισιόν για την αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους της βιομηχανίας. Μεταξύ αυτών, ανέφεραν τη σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανικών τιμών ενέργειας, καθώς και την επικαιροποίηση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων. Παρ’ όλα αυτά, τόνισαν ότι ο κίνδυνος κατακερματισμού της αγοράς παραμένει υπαρκτός.
Όπως προειδοποίησαν, η ύπαρξη διαφορετικών εθνικών καθεστώτων μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, να δυσχεράνει την επίτευξη των κοινών στόχων της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια με αποδοτικό κόστος και, τελικά, να απειλήσει τη συνολική ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο, κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει σε συστηματική αξιολόγηση των επιπτώσεων που έχουν τα εθνικά σχήματα στήριξης στην εσωτερική αγορά.
Παράλληλα, ζήτησαν να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα, η διαφάνεια και η συνοχή των εθνικών μέτρων σε σχέση με τους στόχους της ΕΕ και τις αρχές της ενιαίας αγοράς. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάγκη επικαιροποιημένων κατευθυντήριων γραμμών από την Κομισιόν για τον σχεδιασμό των εθνικών μηχανισμών στήριξης, ώστε αυτοί να είναι προσωρινοί, στοχευμένοι και πλήρως συμβατοί με το πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων.
Τα κράτη-μέλη κάλεσαν επίσης την Επιτροπή να διερευνήσει πιο «δομικές λύσεις» για τη μείωση του ενεργειακού κόστους σε βάθος χρόνου. Μεταξύ των προτάσεων περιλαμβάνονται η ταχύτερη ενίσχυση της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές, η αύξηση της ευελιξίας των ενεργειακών συστημάτων και η αναζήτηση τρόπων περιορισμού των έμμεσων επιπτώσεων των υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στη βιομηχανία, χωρίς να επιβαρύνονται υπέρμετρα τα εθνικά δημοσιονομικά.
Από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η γενική διευθύντρια Ενέργειας, Ντίτε Γιουλ Γιόργκενσεν, ενημέρωσε τους υπουργούς ότι βρίσκεται σε εξέλιξη αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών. Οι κανόνες αυτοί καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι βιομηχανίες μπορούν να αποζημιώνονται για το αυξημένο κόστος άνθρακα που μετακυλίεται έμμεσα στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, ένα θέμα που αναμένεται να παραμείνει ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα το επόμενο διάστημα.
Διαβάστε ακόμη
