Η κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού της Βόρειας Μακεδονίας, Elektrani na Severna Makedonija (ESM) εκτιμά ότι θα χρειαστεί περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2040 για να αντικαταστήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τους λιγνιτικούς σταθμούς της. Σύμφωνα με τον Ιβάν Στογιανόφσκι, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθυντή Οικονομικών της ESM, η κρατική εταιρεία προετοιμάζει επενδύσεις σε σταθμούς φυσικού αερίου, ηλιακή, αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια, καθώς και σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Ο ίδιος τόνισε τα σχέδια για μπαταρία 300 MWh και το υβριδικό ενεργειακό πάρκο στο Μπογκντάντσι.
Σύμφωνα με το Balkan Green Energy News, η ESM, η κύρια παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας στη Βόρεια Μακεδονία, παρήγαγε το 2024 περίπου 60% της συνολικής παραγωγής της στους λιγνιτικούς σταθμούς Bitola και Oslomej. Ο Στογιανόφσκι επεσήμανε ότι η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια είναι ιδιαίτερα δαπανηρή, καθώς απαιτείται η αντικατάσταση των 840 MW βασικής παραγωγής που προσφέρουν αυτοί οι θερμικοί σταθμοί.
Ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας θέτει για τη Βόρεια Μακεδονία η απεξάρτηση από τον λιγνίτη
Η εταιρεία επέλεξε να επενδύσει σε ποικιλία πηγών ενέργειας για να επιτύχει τη μετάβαση. Οι σταθμοί φυσικού αερίου παρέχουν ενέργεια βάσης, ωστόσο επισημαίνεται ότι δημιουργούν ζητήματα εθνικής ασφάλειας και ασφάλειας εφοδιασμού, καθώς ο λιγνίτης εξορύσσεται εγχώρια, ενώ το φυσικό αέριο εισάγεται και ενδέχεται να υπάρξει διακοπή προμήθειας. Παράλληλα, οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί, αν και πιο ακριβοί και χρονοβόροι στην κατασκευή, αξιοποιούν εγχώριους πόρους και θεωρούνται σημαντικοί για τη σταθερότητα του συστήματος.
Οι επενδύσεις σε ΑΠΕ
Η ESM αναπτύσσει επίσης αιολικά και ηλιακά έργα. Ο Στογιανόφσκι αναφέρθηκε στη σχεδιαζόμενη επέκταση του αιολικού πάρκου στο Μπογκντάντσι και στο έργο Miravci, ισχύος τουλάχιστον 100 MW, με τη συμμετοχή της EBRD. Επιπλέον, προχωρούν τα ηλιακά έργα Oslomej 1 (10 MW), Oslomej 2 (10 MW), Bitola 1 (20 MW), Bitola 2 (60 MW), ενώ το Bitola 3 αναμένεται να έχει τουλάχιστον 100 MW, με υπογραφή χρηματοδοτικού συμβολαίου έως το τέλος του έτους.
Στο Μπογκντάντσι προγραμματίζεται η δημιουργία υβριδικού ενεργειακού πάρκου που θα συνδυάζει αιολική, ηλιακή ενέργεια και μπαταρία, με ελάχιστη ισχύ 30 MW, σε συνεργασία με τη Γαλλική Αναπτυξιακή Υπηρεσία (AFD). Παράλληλα, η εταιρεία αναπτύσσει σύστημα αποθήκευσης ενέργειας 300 MWh εντός του συγκροτήματος λιγνίτη REK Bitola, το οποίο θα εξυπηρετεί όλα τα ηλιακά πάρκα της περιοχής.
Όσον αφορά το κόστος, ο Στογιανόφσκι εκτίμησε ότι για ηλιακή, αιολική και μπαταρίες απαιτούνται 1 έως 1,3 δισ. ευρώ, για σταθμούς φυσικού αερίου 500-700 εκατ. ευρώ, ενώ για μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα, όπως Čebren και Vardar Valley, απαιτούνται επιπλέον 1 έως 1,3 δισ. ευρώ.
Για τη χρηματοδότηση, η ESM σκοπεύει να χρησιμοποιήσει μικτό χρηματοδοτικό μοντέλο, συνδυάζοντας ίδιους πόρους και συμμετοχή διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Η εταιρεία συνεργάζεται παραδοσιακά με την EBRD και την KfW, ενώ προγραμματίζεται επέκταση συνεργασιών με Παγκόσμια Τράπεζα, Cassa Depositi e Prestiti (Ιταλία) και AFD. Παράλληλα, σχεδιάζεται η χρηματοδοτική στήριξη από τον κρατικό προϋπολογισμό και κρατικές εγγυήσεις, εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμη και βιώσιμη χρηματοδότηση των υποδομών.
Διαβάστε ακόμη
