Νέα δεδομένα δημιουργεί για την αμερικανική αγορά των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας η πρόσφατη κατάρρευση των εταιρειών Sunnova, παρόχου λύσεων ηλιακής ενέργειας για νοικοκυριά, και Mosaic, εταιρείας χρηματοδότησης έργων καθαρής ενέργειας. Οι δύο κολοσσοί, που υπήρξαν επί σειρά ετών σημαίες της κλιματικής ατζέντας της Ουάσινγκτον, υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης τον Ιούνιο, σηματοδοτώντας μία νέα, ανησυχητική εποχή για τον κλάδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που ήδη σφυροκοπείται από τα υψηλά επιτόκια, το αυξανόμενο κόστος κεφαλαίου και την πολιτική αβεβαιότητα των τελευταίων μηνών.
Η είδηση της κατάρρευσης των Sunnova και Mosaic εντάσσεται στο ευρύτερο κλίμα αμφιβολίας που έχει καταλάβει τον τομέα των ΑΠΕ, εν μέσω των προσπαθειών του Κογκρέσου να καταλήξει στο τελικό κείμενο νομοσχεδίου που θα συνεχίσει να προσφέρει φορολογικά κίνητρα για την καθαρή ενέργεια. Οι συντάκτες του κειμένου, που προωθείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, επιδιώκουν να περικόψουν τα κίνητρα που εισήχθησαν επί κυβέρνησης Μπάιντεν, ενισχύοντας την αβεβαιότητα για το μέλλον του κλάδου.
«Είναι ακόμα νωρίς να πούμε τι θα γίνει, αλλά η κατάσταση φαίνεται εξαιρετικά αρνητική» δηλώνει στο κείμενο ο Κάρτερ Ατλαμαζόγλου, διευθύνων σύμβουλος της FTI Consulting, μιας εταιρείας που προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες στον κλάδο της ενέργειας. Όπως τονίζει, οι πρόσφατες νομοθετικές διεργασίες απειλούν να κλονίσουν ακόμα περισσότερο την εύθραυστη ισορροπία στην αγορά των ΑΠΕ, προσθέτοντας νέα βάρη στο κόστος των επενδύσεων.
Αντίστοιχα, οι επιπτώσεις της κατάρρευσης των Sunnova και Mosaic υπερβαίνουν το στενό τους πεδίο δραστηριοποίησης. Οι δυο εταιρείες κατατάσσονταν μέχρι πρότινος μεταξύ των κορυφαίων παικτών της οικιακής ηλιακής ενέργειας στις Ηνωμένες Πολιτείες και θεωρούνταν βασικοί πυλώνες για τη διασφάλιση της σταθερότητας των σχετικών φοροαπαλλαγών και κινήτρων. Οι πτωχεύσεις τους εντείνουν την αγωνία για το μέλλον μιας αγοράς που βρίσκεται αντιμέτωπη με την πιο σκληρή της δοκιμασία από την εποχή της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ, όταν και πάλι υπήρξε κίνδυνος να καταργηθούν ή να περικοπούν δραστικά τα κίνητρα για τον κλάδο.
«Βρισκόμαστε μπροστά σε μία περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας» προσθέτει ο Ατλαμαζόγλου. «Η όλη βιομηχανία αντιμετωπίζει τεράστια δυσχέρεια ρευστότητας, και βλέπουμε πραγματικές δυσκολίες να κλιμακώνονται».
Η ανησυχία αυτή επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία: μόνο το περασμένο έτος καταγράφηκαν εννέα πτωχεύσεις εταιρειών καθαρής ενέργειας, ενώ για το 2025 εκτιμάται ότι θα ξεπεραστεί εύκολα το αρνητικό ρεκόρ των 16 καταρρεύσεων που καταγράφηκαν πέρυσι, σύμφωνα με την BankruptcyData. Στην πράξη, ο κλάδος κινείται πλέον στην κόψη του ξυραφιού, προσπαθώντας να ελιχθεί μεταξύ των υψηλότερων επιτοκίων της τελευταίας δεκαετίας, του αυξανόμενου κόστους δανεισμού και των συνεχιζόμενων πολιτικών ζυμώσεων στην Ουάσινγκτον.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η συρρίκνωση της αγοράς συνοδεύεται ήδη από κύματα μαζικών εκκαθαρίσεων και απολύσεων. Σύμφωνα με τον Άρα Αγκοπιάν, διευθύνοντα σύμβουλο της Solar Insure, εταιρείας που προσφέρει ασφάλιση έργων ηλιακής ενέργειας, οι επιπτώσεις θα είναι σαρωτικές. «Θα υπάρξει πτώση της ζήτησης της τάξεως του 50–60%. Αυτό θα σπείρει τον όλεθρο σε πολλές εταιρείες του κλάδου, οι οποίες πολύ απλά δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν χωρίς τις φοροαπαλλαγές» δηλώνει χαρακτηριστικά.
Η εικόνα της αγοράς καθίσταται ακόμα πιο ζοφερή αν αναλογιστεί κανείς ότι αρκετές από τις μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες του κλάδου ήδη καταγράφουν κατακόρυφη πτώση της αξίας των μετοχών τους. Οι τίτλοι της Enphase Energy, κατασκευάστριας συστημάτων και μπαταριών για οικιακά φωτοβολταϊκά, υποχώρησαν κατά 36%. Οι μετοχές της First Solar, κατασκευάστριας φωτοβολταϊκών πάνελ, υποχώρησαν κατά 21%. Η SunPower κατέγραψε πτώση 19%. Παρόμοια εικόνα και για την SolarEdge, κατασκευάστρια τεχνολογιών για την ενίσχυση της απόδοσης των πάνελ, της οποίας η μετοχή κατακρημνίστηκε κατά 30%.
«Υπήρξε ευρεία προσδοκία ότι το νομοσχέδιο θα περνούσε από τη Γερουσία με κάποια ελαστικότητα. Αυτό όμως δεν συνέβη, και το πλήγμα στην αγορά των ΑΠΕ είναι ήδη αισθητό» επισημαίνει ο Τζούλιεν Ντουμουλίν-Σμιθ, αναλυτής της Jefferies. Κατά την εκτίμησή του, αν οι φοροαπαλλαγές για τον κλάδο της οικιακής ηλιακής ενέργειας εξαιρεθούν από το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου, οι πιθανότητες επαναφοράς τους στο μέλλον θα περιοριστούν δραματικά. «Αυτό ακριβώς βλέπουμε να αντανακλάται και στην κατάρρευση των μετοχών» προσθέτει.
Παρά την απογοήτευση των ανθρώπων της αγοράς, οι επικεφαλής των κλαδικών φορέων προσπαθούν να στείλουν μήνυμα αισιοδοξίας. Στην Ουάσινγκτον, όπου πραγματοποιήθηκε πρόσφατα εκδήλωση της Energy Industries Association, ο διευθύνων σύμβουλός της, Άμπιγκεϊλ Ρος Χόπερ, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Αυτό το νομοσχέδιο δεν επιτυγχάνει τον στόχο της ενεργειακής ανεξαρτησίας. Στην οικιακή ηλιακή αγορά, κινδυνεύουν 1.500 μικρές επιχειρήσεις και πάνω από 250.000 θέσεις εργασίας» πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι πολλοί από τους εμπλεκόμενους βρίσκονται ήδη αντιμέτωποι με την ανάγκη να επανασχεδιάσουν πλήρως το επιχειρηματικό τους μοντέλο μέσα σε ελάχιστους μήνες.
«Βρισκόμαστε στο χείλος του γκρεμού. Χιλιάδες επιχειρήσεις θα πρέπει να αλλάξουν εκ βάθρων τη λειτουργία τους για να επιβιώσουν» τονίζει από την πλευρά του ο Νταν Κόναντ, διευθύνων σύμβουλος της Solar United Neighbourhoods.
Η συνολική εικόνα της αγοράς των ΑΠΕ στις Ηνωμένες Πολιτείες καταδεικνύει μια βαθιά τομή. Ο κλάδος, που για περισσότερο από μία δεκαετία στήριξε την πράσινη μετάβαση της χώρας, κλονίζεται συθέμελα από τη συνδυασμένη πίεση των αγορών, της νομοθεσίας και των επιτοκίων. Στην καρδιά του, οι φοροαπαλλαγές για την οικιακή και εμπορική ηλιακή ενέργεια – το θεμέλιο της ανάπτυξής του – βρίσκονται στο επίκεντρο της πιο σκληρής νομοθετικής διαμάχης των τελευταίων ετών.
Η κλιμάκωση αυτής της κρίσης δεν περιορίζεται στο στενό πλαίσιο των επιχειρήσεων που πτωχεύουν ή κλείνουν. Αγγίζει τον πυρήνα της ενεργειακής μετάβασης των Ηνωμένων Πολιτειών, που βασίζεται στην ανάπτυξη αποκεντρωμένων μονάδων καθαρής ενέργειας, στην προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και στη δημιουργία χιλιάδων πράσινων θέσεων εργασίας. Εάν αυτή η δυναμική χαθεί, δεν θα πληγούν μόνο οι επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά θα τεθεί εν αμφιβόλω η επίτευξη των εθνικών στόχων για κλιματική ανθεκτικότητα και ενεργειακή ανεξαρτησία. Το αμερικανικό όραμα για την καθαρή ενέργεια βρίσκεται ξανά αντιμέτωπο με το βάρος των προσδοκιών του – και το αποτέλεσμα της σημερινής νομοθετικής μάχης θα κρίνει εάν θα επιτευχθεί τελικά ο φιλόδοξος στόχος της χώρας να οδηγήσει την παγκόσμια κούρσα της πράσινης μετάβασης.
Διαβάστε ακόμη
