Η Ισπανία είχε υποστεί αρκετές διακοπές ρεύματος πριν το μπλακάουτ της Δευτέρας και αξιωματούχοι της ενεργειακής βιομηχανίας είχαν εκφράσει επανειλημμένα προειδοποιήσεις για την αστάθεια του ηλεκτρικού της δικτύου, αναφέρει το Reuters. Η κυβέρνηση της Ισπανίας έχει διατάξει έρευνες για την αιτία του μπλακάουτ. Ειδικοί του κλάδου αναφέρουν ότι, ανεξαρτήτως αιτίας, η μαζική αυτή βλάβη — καθώς και προηγούμενα μικρότερα περιστατικά — δείχνουν ότι το ισπανικό δίκτυο αντιμετωπίζει προκλήσεις λόγω της ραγδαίας αύξησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η ύπαρξη πλεονάζουσας προσφοράς ενέργειας μπορεί να προκαλέσει εξίσου προβλήματα στα δίκτυα όσο και η έλλειψη, καθώς οι διαχειριστές πρέπει να διατηρούν συνεχή ισορροπία. Την εβδομάδα πριν από τη διακοπή, η Ισπανία σημείωσε πολλαπλές αυξομειώσεις και διακοπές στην παροχή ρεύματος. Στις 22 Απριλίου, μια διακοπή ρεύματος διέκοψε τα σήματα του σιδηροδρόμου και εγκλώβισε τουλάχιστον 10 τρένα υψηλής ταχύτητας κοντά στη Μαδρίτη. Ο Υπουργός Μεταφορών Όσκαρ Πουέντε ανέφερε ότι υπερβολική τάση στο δίκτυο ενεργοποίησε αυτόματες αποσυνδέσεις για την προστασία των υποσταθμών. Την ίδια ημέρα, το διυλιστήριο της Repsol στην Καρθαγένη επηρεάστηκε από προβλήματα στην παροχή ενέργειας.
Το δίκτυο της Ισπανίας ήταν στα όριά του μέρες πριν το μπλακάουτ
Το δίκτυο παρουσίασε σημαντική αστάθεια τις ημέρες πριν από τη γενική διακοπή, δήλωσε ο Αντόνιο Τουριέλ, ανώτερος ερευνητής του Ισπανικού Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας. Ο διαχειριστής του δικτύου REE και το Υπουργείο Ενέργειας δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχολιασμό. Η Ισπανία διέταξε έρευνες στις οποίες συμμετέχουν κρατικές αρχές, υπηρεσίες ασφαλείας και τεχνικοί εμπειρογνώμονες, ενώ δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου διερευνά αν υπήρξε κυβερνοεπίθεση. Το δίκτυο ήταν «στο όριο» για αρκετές ημέρες, λόγω ανισορροπιών στην ηλεκτρική ισχύ, δήλωσε ο σύμβουλος ενέργειας Κάρλος Καχιγκάλ. Ο Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και η επικεφαλής της REE Μπεατρίθ Κορεδόρ υποστήριξαν ότι τα ρεκόρ ανανεώσιμης ενέργειας δεν ευθύνονται για τη διακοπή.
Ωστόσο, τόσο η REE όσο και ο ευρωπαϊκός οργανισμός ENTSO-E είχαν ήδη προειδοποιήσει ότι η απότομη αύξηση της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές μπορεί να αποσταθεροποιήσει το δίκτυο. Σύμφωνα με έκθεση της REE το 2024, μικροί παραγωγοί ανανεώσιμων ασκούν επιπλέον πίεση στις υποδομές, ενώ η Redeia, μητρική της REE, ανέφερε πως το δίκτυο δεν διαθέτει επαρκή δεδομένα σε πραγματικό χρόνο από μικρές μονάδες.
Η Redeia είχε προειδοποιήσει πως οι κίνδυνοι διακοπών αυξάνονται, καθώς η σταδιακή απόσυρση μονάδων με καύσιμο λιγνίτη, φυσικό αέριο, καθώς και πυρηνικών μονάδων, μειώνει τη δυνατότητα εξισορρόπησης του συστήματος. «Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο επιχειρησιακών συμβάντων που επηρεάζουν την τροφοδοσία και την εικόνα της εταιρείας», ανέφερε.
Τα φωτοβολταϊκά παράγουν ρεύμα συνεχούς τάσης (DC), το οποίο πρέπει να μετατραπεί σε εναλλασσόμενο (AC) μέσω μετατροπέων για να μεταδοθεί στο δίκτυο. Αν μειωθεί η παραγωγή ηλιακής ενέργειας, το δίκτυο χρειάζεται εναλλακτικές πηγές AC για να μην πέσει η συχνότητα κάτω από επικίνδυνα επίπεδα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε γενικευμένες αποσυνδέσεις. Ο πρώην πρόεδρος της REE, Χόρδι Σεβίγια, δήλωσε τον Ιανουάριο ότι το κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών θέτει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια. Η Ισπανία σχεδιάζει να κλείσει και τους επτά πυρηνικούς αντιδραστήρες της έως το 2035. Το κλείσιμο δύο μονάδων του σταθμού Αλμαράθ το 2027 αναμένεται να αυξήσει τον κίνδυνο διακοπών, προειδοποίησε ο ENTSO-E.
Η REE απάντησε λέγοντας πως δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος και ότι μπορεί να εγγυηθεί σταθερή παροχή. Ωστόσο, λίγες ημέρες αργότερα, η Αλμαράθ ανέστειλε προσωρινά τη λειτουργία της, επικαλούμενη υπερπροσφορά από αιολική ενέργεια. Μία μονάδα παρέμενε εκτός λειτουργίας τη Δευτέρα. Η διακοπή ρεύματος που έπληξε Ισπανία και Πορτογαλία παρέλυσε τηλεπικοινωνίες, μεταφορές, βιομηχανίες και εμπορικές δραστηριότητες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του επιχειρηματικού λόμπι της Ισπανίας, η ζημιά μπορεί να κόστισε 1,6 δισ. ευρώ ή 0,1% του ΑΕΠ.
Διαβάστε ακόμη