Το ζήτημα της εξοικονόμησης ενέργειας απασχολεί τα νοικοκυριά, όμως τις περισσότερες φορές η απουσία χρημάτων «τρενάρει» τις παρεμβάσεις. Η ενεργειακή φτώχεια «χτυπάει κόκκινο», σύμφωνα με έρευνες, και για τον λόγο αυτό η πολιτεία καλείται να λάβει μέτρα στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών. Είναι ενδεικτικό πως, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε η Greenpeace Greece μαζί με το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου, σχετικά με την θερινή ενεργειακή φτώχεια, «τα περισσότερα ελληνικά σπίτια δεν μπορούν να προστατεύσουν επαρκώς τους κατοίκους από τις ολοένα αυξανόμενες θερινές θερμοκρασίες». Αξίζει να σημειωθεί πως στην Ελλάδα πάνω από τις μισές κατοικίες έχουν χτιστεί πριν το 1980. Επομένως, η Ελλάδα διαθέτει σήμερα ένα από τα πιο παλιά και ενεργειακά ευάλωτα αποθέματα κατοικιών στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, «το 34% των ελληνικών νοικοκυριών δηλώνει πως δεν δροσίζεται επαρκώς στο σπίτι τους το καλοκαίρι, ποσοστό που ανεβαίνει σχεδόν στο 50% στην περίπτωση των πλέον οικονομικά αδύναμων».

Έως και 90% λιγότερη ενέργεια για θέρμανση και ψύξη

Με φόντο τα δεδομένα αυτά, κερδίζει σταδιακά έδαφος το ενδιαφέρον πολιτών προς τα παθητικά κτίρια, τα οποία σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου, είναι τα κτίρια στα οποία «η εσωτερική θερμική άνεση εξασφαλίζεται αποκλειστικά από προθέρμανση ή πρόψυξη της ποσότητας του νωπού αέρα, η οποία απαιτείται για την σωστή εσωτερική ατμόσφαιρα, χωρίς τη χρήση επιπλέον ανακυκλοφορίας του αέρα». Άρα, τα κτίρια, ανεξάρτητα από τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε μια περιοχή, διατηρούν όλο το χρόνο ευχάριστη θερμοκρασία με ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις, καθώς χρησιμοποιούν έως και 90% λιγότερη ενέργεια για θέρμανση και ψύξη από τα συμβατικά κτίρια της Κεντρικής Ευρώπης.

Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι εκατοντάδες οι κατοικίες με αυτές τις προδιαγραφές. Όμως, υπάρχουν μόνο 31 πιστοποιημένα κτίρια. Επίσης υπάρχουν περίπου 50 κτίρια που κατασκευάζονται και άλλα τόσα που έχουν κατασκευαστεί. Υπάρχουν και πολλά φωτεινά παραδείγματα πρωτοβουλιών σε πολυκατοικίες, αλλά και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Πριν λίγους μήνες παραδόθηκε το πρώτο δημόσιο ελληνικό παθητικό νηπιαγωγείο, το οποίο προσφέρει μείωση έως και 90% στα έξοδα για τη θέρμανση. Πρόκειται για το 20ο Νηπιαγωγείο Τρικάλων που αποτελεί το δεύτερο κτίσμα στον Δήμο Τρικκαίων, μετά την ανακαίνιση ενός διατηρητέου κτιρίου, που θα πληροί τις προδιαγραφές για να χαρακτηριστεί ως παθητικό.

Κόστη και διαδικασίες

Σύμφωνα με αναλυτές, από την εμπειρία που υπάρχει, η αγορά κάποιων υλικών και κάποιων συστημάτων είναι εύκολη και «με σωστό σχεδιασμό μπορεί ένα παθητικό κτίριο να είναι πιο φθηνό από ένα κατασκευασμένο με προδιαγραφές A+». Η άντληση χρηματοδότησης για τους ενδιαφερόμενους μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: είτε μέσω του «Εξοικονομώ», είτε μέσω ενός συνδυασμού χαμηλότοκων δανείων, είτε μέσω του εργαλείου των φοροαπαλλαγών. Όμως θα χρειαστεί ένας μηχανικός που να κάνει άρτιο σχεδιασμό, ενώ ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί και στην επίβλεψη του κτιρίου, αφού ολοκληρωθούν οι εργασίες. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να παρακολουθείται το κτίριο για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα.

Κυοφορούνται αλλαγές στη φιλοσοφία της εξοικονόμησης

Είναι γεγονός πως το τελευταίο διάστημα έχει ανοίξει μια συζήτηση περί αλλαγών στη φυσιογνωμία των «Εξοικονομώ». Επιπλέον, μηχανικοί τονίζουν πως σε εκατοντάδες περιπτώσεις στα προγράμματα του ’21 και ’23 ενώ έχει ολοκληρωθεί το φυσικό αντικείμενο, δεν μπορεί να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Επισημαίνουν, δε, τη γραφειοκρατία που χαρακτηρίζει το πρόγραμμα του ’21, καθώς οι ελεγκτές ζητούν ακόμα και υπεύθυνες δηλώσεις που να πιστοποιούν τις πληρωμές του ΦΠΑ. Από και πέρα όμως αναλυτές τονίζουν την ανάγκη θεσμικών παρεμβάσεων, θέτοντας το ερώτημα, με αφορμή το σχέδιο της κοινωνικής κατοικίας, τι προδιαγραφές θα έχει ένα σπίτι το οποίο θα δοθεί σε νέα ζευγάρια.

Διαβάστε ακόμη