των Δρ. Ηλία Υφαντή και Μάνου Ξιώνη*
Η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας απαιτεί ρεαλισμό, τεχνολογική πρόοδο και κοινή ευρωπαική πολιτική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται μπροστά σε μια από τις μεγαλύτερες ενεργειακές προκλήσεις της ιστορίας της: Να περιορίσει δραστικά τις εκπομπές άνθρακα, χωρίς να διακινδυνεύσει την ενεργειακή της ασφάλεια και ανθεκτικότητα. Στην πορεία αυτή, τρεις τεχνολογικές επιλογές αναδεικνύονται ως κομβικές και συμπληρωματικές μεταξύ τους.
Το φυσικό αέριο δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή
Μετά τη σταδιακή απόσυρση του άνθρακα, το φυσικό αέριο κέρδισε τον ρόλο του «μεταβατικού καυσίμου». Οι εκπομπές του είναι σημαντικά χαμηλότερες από τον λιγνίτη και το πετρέλαιο, ενώ οι μονάδες παραγωγής με φυσικό αέριο προσφέρουν ευελιξία και μπορούν να ενσωματωθούν άμεσα στο υφιστάμενο δίκτυο. Δεν είναι όμως λύση μακράς πνοής.
Η ενεργειακή κρίση του 2022 υπενθύμισε με τον πιο σκληρό τρόπο την τρωτότητα της ΕΕ εξαιτίας της εξάρτησης από εξωτερικούς προμηθευτές. Η απάντηση είναι επενδύσεις σε νέες υποδομές LNG, βελτίωση της αποδοτικότητας και σταδιακή αντικατάσταση του αερίου με ανανεώσιμες πηγές και εναλλακτικά καύσιμα.
Το υδρογόνο ανεβαίνει γρήγορα
Από τεχνολογική και πολιτική σκοπιά, το υδρογόνο είναι το ανερχόμενο «αστέρι» της ενεργειακής στρατηγικής της ΕΕ. Μπορεί να παραχθεί από νερό μέσω ηλεκτρόλυσης, να αποθηκευτεί, να μεταφερθεί, να διανεμηθεί και να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο ή για παραγωγή ηλεκτρισμού, με μηδενικές εκπομπές στην τελική χρήση.
Το πράσινο (καθαρό) υδρογόνο, που παράγεται με ενέργεια από ΑΠΕ, αποτελεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Ήδη χρηματοδοτούνται μεγάλα έργα, από την παραγωγή σε βιομηχανική κλίμακα μέχρι τα διακρατικά δίκτυα μεταφοράς (hydrogen corridors). Παρόλα αυτά, η παραγωγή είναι ακόμα ακριβή και οι υποδομές περιορισμένες ειδικά στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Ωστόσο οι νέες τεχνολογίες παραγωγής υδρογόνου που αναπτύσσονται με την έκρηξη των σχετικών κονδυλίων έρευνας στην Δύση καθιστούν την παραγωγή αποθήκευση και διανομή του ολοένα πιο ανταγωνιστικές. Ήδη η παραγωγή υδρογόνου κάνει τα πρώτα της βήματα και στην ελληνική αγορά ενέργειας και αναμένεται σημαντική άνοδος τα επόμενα χρόνια.
Η πυρηνική ενέργεια επιστρέφει στο τραπέζι
Η συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια δεν είναι εύκολη στην Ευρώπη. Κάποιες χώρες τη στηρίζουν θερμά, άλλες την απορρίπτουν πλήρως. Κι όμως, η ανάγκη για σταθερή, μηδενικών εκπομπών ενέργεια, φέρνει ξανά την πυρηνική ενέργεια στο προσκήνιο. Η νέα γενιά, μικρών, αρθρωτών πυρηνικών αντιδραστήρων παρουσιάζεται ως πιο ασφαλής, ευέλικτη και οικονομικά βιώσιμη. Ταυτόχρονα, η πυρηνική ενέργεια μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην παραγωγή πράσινου υδρογόνου, εξασφαλίζοντας την απαραίτητη σταθερή ηλεκτρική ισχύ.
Όχι ένας δρόμος, αλλά μια σύνθεση λύσεων
Η μετάβαση δεν μπορεί να βασιστεί αποκλειστικά σε μία τεχνολογία. Το φυσικό αέριο εξασφαλίζει την ευελιξία του σήμερα, το υδρογόνο ανοίγει προοπτικές για το αύριο και η πυρηνική υπόσχεται σταθερότητα και αυτονομία μακροπρόθεσμα. Η επιτυχία της ΕΕ θα κριθεί από την ικανότητά της να συνδυάσει αυτές τις επιλογές με τις ανανεώσιμες πηγές, την ενεργειακή αποδοτικότητα και την τεχνολογική καινοτομία. Και ίσως, πάνω απ’ όλα, από τη βούλησή της να κινηθεί ενωμένα σε έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα και, συχνά, απρόβλεπτα.»
*Ο ο Δρ.Ηλίας Υφαντής είναι επιστήμονας – ερευνητής στην Ευρώπη για το
Υδρογόνο και σύμβουλος διεθνών οργανισμών κι επιχειρηματικών
ομίλων.
*Ο κ Μάνος Ξιώνης είναι επενδυτής -επιχειρηματίας στο χώρο της ενέργειας
της πληροφορικής και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Διαβάστε ακόμη
