Παρά την προσωρινή αποκλιμάκωση του προβλήματος των περικοπών, οι ενδείξεις συγκλίνουν ότι το ζήτημα θα επανέλθει έντονα στις αρχές του 2026. Στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται η αργή πρόοδος της τηλεδιαχείρισης, καθώς η συμμόρφωση πολλών παραγωγών παραμένει περιορισμένη. Η τηλεδιαχείριση –ένα βασικό εργαλείο για την ομαλή λειτουργία του συστήματος και τη μείωση των περικοπών– προχωρά με βήματα αργά. Πηγές της αγοράς επισημαίνουν ότι αρκετοί παραγωγοί εμφανίζονται απρόθυμοι να εγκαταστήσουν τα απαραίτητα συστήματα, καθυστερώντας ουσιαστικά την εφαρμογή ενός μηχανισμού που θεωρείται κρίσιμος για την προστασία του συστήματος από απότομες μεταβολές παραγωγής.
Εξίσου αργά προχωρά και η διασύνδεση των σταθμών ΑΠΕ με τους Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦΟΣΕ). Παράγοντες του κλάδου κάνουν λόγο για δύο βασικές αιτίες: Η διασύνδεση δεν είναι ακόμα υποχρεωτική. Αυτό αφήνει μεγάλα περιθώρια καθυστέρησης, αφού κάθε παραγωγός μπορεί να επιλέξει αν θα προχωρήσει ή όχι, χωρίς συνέπειες. Οι διαδικασίες εξαρτώνται από την εμπορική πολιτική κάθε ΦΟΣΕ. Ενίσχυση του προβλήματος προκαλεί και η κατάσταση με τα συστήματα RTUs. Παράγοντες της αγοράς μεταφέρουν ότι σε πολλές περιπτώσεις η εγκατάσταση έγινε πρόχειρα, είτε από μεγάλες εταιρείες είτε από μεμονωμένους τεχνικούς. Επειδή η τοποθέτηση δεν είναι υποχρεωτική, η διόρθωση των λαθών δεν είναι προτεραιότητα για τους παραγωγούς, οδηγώντας σε ένα πεδίο όπου η πραγματική λειτουργικότητα των συστημάτων παραμένει αμφίβολη. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αυτό το κενό αφήνει το σύστημα εκτεθειμένο και παρατείνει την αβεβαιότητα σχετικά με τη δυνατότητα του διαχειριστή να ελέγχει έγκαιρα και με ακρίβεια τις μονάδες ΑΠΕ. Παράλληλα, οι ΦΟΣΕ θα πρέπει να εγκαταστήσουν και να θέσουν σε λειτουργία του πληροφοριακό σύστημα, που θα ανταλλάσσει πληροφορίες με το κέντρο ελέγχου ενέργειας του ΑΔΜΗΕ.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η ΡΑΑΕΥ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση την εισήγηση του ΑΔΜΗΕ σχετικά με τα μέτρα που απαιτούνται για την ασφαλή λειτουργία του Συστήματος. Το κείμενο της εισήγησης περιλαμβάνει αυστηρότερα όρια.
Τα βασικά μέτρα που προτείνονται:
- Καθορισμός ελάχιστου χρόνου μετάβασης (ramp time) έως 10 λεπτά για κάθε αλλαγή στο πρόγραμμα λειτουργίας.
- Υποχρεωτική εφαρμογή γραμμικού προφίλ μεταβολής (ramp profile) κατά την έγχυση ή απορρόφηση ενέργειας.
- Υποχρεωτική τηλεμέτρηση και τηλεέλεγχος σε όλες τις μονάδες ΑΠΕ ταχείας απόκρισης.
- Εναρμόνιση με τους κανόνες ενεργοποίησης εντολών εξισορρόπησης (mFRR, aFRR) σύμφωνα με ENTSO-E.
- Επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τις εντολές του Διαχειριστή.
Σε επιστολή του προς τη ρυθμιστική αρχή, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μανούσος Μανουσάκης, προειδοποιεί ότι οι απότομες μεταβολές στην παραγωγή –συχνά αποτέλεσμα μεταβολών στις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς– μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρές ανισορροπίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως σημειώνει, είναι το συμβάν της 28ης Απριλίου στο ισπανικό ηλεκτρικό σύστημα, όπου οι απότομες μεταβολές παραγωγής από ΑΠΕ συνέβαλαν καθοριστικά στην κατάρρευση του δικτύου. Ο ΑΔΜΗΕ ζητά άμεση έγκριση των Χρεώσεων Μη Συμμόρφωσης ως εργαλείο αποτροπής αντίστοιχων πρακτικών.
Όπως έχει αναφέρει το energygame.gr, η ερχόμενη άνοιξη εκτιμάται πως θα αποτελέσει το σημείο καμπής: ο ΑΔΜΗΕ αναμένεται να έχει τη δυνατότητα πλήρους, αυτοματοποιημένου ελέγχου των συστημάτων των παραγωγών. Σήμερα, μεγάλο μέρος των παρεμβάσεων πραγματοποιείται χειροκίνητα ή με τηλεχειρισμό, μια διαδικασία αργή και λιγότερο αποτελεσματική.
Η μετάβαση στην τηλεδιαχείριση θα επιτρέψει:
- Μείωση των περικοπών, όπως αυτές που καταγράφηκαν φέτος.
- Καλύτερη εικόνα των ΦΟΣΕ για τα χαρτοφυλάκια που διαχειρίζονται.
- Μείωση του κόστους εκπροσώπησης και λειτουργίας.
- Περιορισμό του φαινομένου των υποδηλώσεων, που δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά.
Η ενεργειακή αγορά βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ απαιτεί αντίστοιχα γρήγορη προσαρμογή των μηχανισμών ελέγχου και των υποδομών. Χωρίς σαφές υποχρεωτικό πλαίσιο και χωρίς συνέπεια από τους παραγωγούς, το σύστημα κινδυνεύει να βρεθεί ξανά αντιμέτωπο με σοβαρές ανισορροπίες, επαναφέροντας το φάσμα των εκτεταμένων περικοπών.
Διαβάστε ακόμη
