Σε οριακό σημείο βρίσκονται οι επενδυτές στην Κρήτη που έχουν λάβει μέρος στον ειδικό διαγωνισμό για τα φωτοβολταϊκά 400 kW. Εντός των επόμενων ημερών εκπνέει η προθεσμία για τη σύνδεση των έργων στο δίκτυο, όμως δεκάδες εγκαταστάσεις παραμένουν ακόμη ανενεργές, παρά το γεγονός ότι οι παραγωγοί έχουν καταβάλει εγγυητικές επιστολές και έχουν λάβει Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης. Όπως μεταφέρουν πηγές της αγοράς στο energygame.gr, η διαδικασία έχει «κολλήσει» σε μια σειρά καθυστερήσεων που δεν οφείλονται στους επενδυτές και δημιουργούν πλέον ορατό κίνδυνο απώλειας του προνομιακού καθεστώτος σταθερής τιμής. «Μοναδική λύση είναι να δοθεί παράταση», τονίζουν πηγές.
Όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, η ηλεκτρονική διαδικασία του διαγωνισμού παρουσίασε σοβαρά προβλήματα. Η πλατφόρμα επέτρεψε τη χρήση αυτοματοποιημένων εργαλείων χωρίς τον απαραίτητο έλεγχο, γεγονός που οδήγησε σε καταγγελίες και σε όπως ήταν λογικό σε πολύμηνη διερεύνηση. Αυτό το πρώτο «πάγωμα» της διαδικασίας επιβάρυνε όλες τις επόμενες φάσεις. «Αποδείχθηκε ότι η διαδικασία δεν έγινε σωστά· παρ’ όλα αυτά δεν ακυρώθηκε και, μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, άρχισαν να δίνονται οι άδειες. Δόθηκαν και πολύ πρόσφατα», αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές της αγοράς. Το αποτέλεσμα ήταν ο διαγωνισμός να «παγώσει» επί μήνες, μεταθέτοντας χρονικά όλες τις επόμενες φάσεις και επιβαρύνοντας περαιτέρω την αλυσίδα των καθυστερήσεων.
Μπροστά σε αυτή τη συσσωρευμένη πίεση, η αγορά ζητά πλέον ξεκάθαρα την παράταση της προθεσμίας, προκειμένου να μη χαθούν τα προνόμια του διαγωνισμού από επενδυτές που τήρησαν όλες τις συμβατικές τους υποχρεώσεις. Όπως τονίζουν παράγοντες που δραστηριοποιούνται στην Κρήτη, το αίτημα δεν είναι «διεκδίκηση χάριτος», αλλά ζήτημα δικαιοσύνης: οι καθυστερήσεις που οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο δεν προέρχονται από τους ίδιους τους παραγωγούς, αλλά από τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε η διαδικασία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέθεσε με κοινοβουλευτική ερώτηση προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Βουλευτής Ηρακλείου και Υπεύθυνος του Κοινοβουλευτικού Τομέα Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ–ΚΙΝΑΛ. Από το σύνολο των 298 Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης που έχουν εκδοθεί για τα έργα των 400 kW στην Κρήτη, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει καταφέρει να ηλεκτρίσει μόλις 15–20 πάρκα. Η καθυστέρηση αυτή σημαίνει ότι όλα τα υπόλοιπα έργα –περισσότερα από 270 φωτοβολταϊκά– κινδυνεύουν να μεταφερθούν υποχρεωτικά για ηλεκτροδότηση εντός του 2026, άρα να υπαχθούν αυτομάτως στο καθεστώς ευθύνης εξισορρόπησης και πιθανών περικοπών, γεγονός που, όπως σημειώνει, δημιουργεί «σοβαρή αδικία» μεταξύ όσων προλαβαίνουν και όσων όχι.
Το οικονομικό βάρος για τους επενδυτές είναι επίσης εξαιρετικά υψηλό. Ο κ. Παρασύρης υπενθυμίζει ότι στη διαγωνιστική διαδικασία δεσμεύτηκαν 60 εκατομμύρια ευρώ σε εγγυητικές επιστολές, ποσό που παραμένει «κλειδωμένο» εδώ και πολλούς μήνες χωρίς οι παραγωγοί να μπορούν να ξεκινήσουν την παραγωγή τους. Οι εγγυητικές αυτές «τοκίζονταν κάθε μήνα», με το συνολικό κόστος των τόκων να έχει φτάσει ήδη τα περίπου 3 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να υπάρχει ακόμη σαφής ορίζοντας λύσης. Πρόκειται για κεφάλαια που έχουν δεσμευτεί όχι μόνο για τα έργα της Κρήτης αλλά και της Πελοποννήσου, τα οποία εντάχθηκαν στην ίδια διαγωνιστική διαδικασία και βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση εκκρεμότητας.
Με αυτό τον τρόπο, οι παραγωγοί βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα διπλό βάρος: από τη μία πλευρά η αδυναμία σύνδεσης, και από την άλλη η συνεχής οικονομική αιμορραγία από εγγυητικές και τόκους σε έργα που παραμένουν παγωμένα. Πράγματι, πηγές της αγοράς που μιλούν στο energygame.gr επιβεβαιώνουν ότι η οικονομική επιβάρυνση είναι μεγάλη. Όπως αναφέρουν, οι παραγωγοί πληρώνουν επί μήνες σε αρκετές περιπτώσεις επί δυόμισι χρόνια χωρίς να έχουν καμία δυνατότητα να προχωρήσουν. Σύμφωνα με στελέχη που δραστηριοποιούνται στην Κρήτη, το πρόβλημα δεν περιορίζεται στα «παγωμένα» κεφάλαια. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι παραγωγοί έχουν ολοκληρώσει την εγκατάσταση των έργων τους, όμως παραμένουν εγκλωβισμένοι στη γραφειοκρατία:
Οι ίδιες πηγές σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι η καθυστέρηση στις συνδέσεις δεν μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά στον ΔΕΔΔΗΕ. Ο Διαχειριστής παρέλαβε έναν τεράστιο όγκο έργων «μαζεμένο» μετά από δύο χρόνια ακινησίας της διαδικασίας και αντικειμενικά δεν μπορεί να υλοποιήσει τόσες συνδέσεις σε τόσο περιορισμένο χρόνο. Το θέμα είναι ότι χάσαμε δυόμισι χρόνια καθυστέρησης, λόγω γραφειοκρατίας». Πηγές της αγοράς μιλούν για μια κατάσταση «διπλής παγίδευσης»: οι επενδυτές έχουν επωμιστεί όλα τα κόστη -εγγυητικές, ενοίκια, προμήθειες εξοπλισμού-, ενώ ταυτόχρονα δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις επενδύσεις τους λόγω καθυστερήσεων που δεν ελέγχουν.
Διαβάστε ακόμη
