Η αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας βρίσκεται σε καμπή. Μετά από χρόνια ραγδαίας ανάπτυξης, οι πρωταγωνιστές του κλάδου βλέπουν τα σημάδια κόπωσης να πληθαίνουν και μιλούν πλέον με διαφορετικούς όρους για την «πράσινη μετάβαση». Το μήνυμα που κυριάρχησε στο 29ο Εθνικό Συνέδριο «Ενέργεια και Ανάπτυξη» του ΙΕΝΕ ήταν σαφές: η επιτυχία των ΑΠΕ έχει αρχίσει να τις βαραίνει.
«Οι ΑΠΕ είναι θύμα της επιτυχίας τους», αυτό υποστήριξε η αγορά στο πλαίσιο του 29ου Εθνικό Συνέδριου «Οι ΑΠΕ δυστυχώς είναι θύμα της επιτυχίας τους», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΠΕΦ, Στέλιος Λουμάκης, αποτυπώνοντας τη ρεαλιστική εικόνα μιας αγοράς που έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Όπως σημείωσε, η μεγάλη αύξηση των έργων έχει οδηγήσει σε κορεσμό του συστήματος, την ώρα που η ζήτηση παραμένει στάσιμη.
«Το πρόβλημα δεν είναι πια ο χώρος, είναι η ζήτηση», τόνισε, προσθέτοντας ότι ακόμη και η αυτοπαραγωγή παραμένει παγιδευμένη σε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και ξεπερασμένα συστήματα μέτρησης. «Ακόμη και οι απλές εφαρμογές virtual net metering σκοντάφτουν σε τεχνικές και διοικητικές αδυναμίες», σημείωσε, φέρνοντας ως παράδειγμα τα χιλιάδες αιτήματα που λιμνάζουν για μήνες χωρίς εκκαθάριση.
Ανάλογο τόνο έδωσε και ο καθηγητής του ΕΜΠ, Σταύρος Παπαθανασίου, λέγοντας ότι «ζούμε σε μια εποχή όπου υπάρχει πλεόνασμα παραγωγής και έλλειμμα ζήτησης». Όπως εξήγησε, το ενεργειακό σύστημα έχει ανατραπεί: από τη διαρκή ανησυχία για επάρκεια ισχύος, περάσαμε στην υπερπροσφορά ενέργειας που δεν βρίσκει διεξόδους απορρόφησης, ούτε σε εγχώριο επίπεδο ούτε μέσω αποθήκευσης. Το ζητούμενο πλέον, είπε, είναι η δημιουργία πραγματικής ζήτησης και μηχανισμών αποθήκευσης που θα εξομαλύνουν τις διακυμάνσεις.
Ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, Παναγιώτης Λαδακάκος, έθεσε το ζήτημα με σαφήνεια: η αγορά των ΑΠΕ χρειάζεται επαναπροσδιορισμό προτεραιοτήτων και καθαρό σήμα από την Πολιτεία. «Είναι αμφίβολο αν είμαστε σε περίοδο επίλυσης προβλημάτων· μάλλον βρισκόμαστε μπροστά σε μια φάση όπου τα προβλήματα αυξάνονται ταχύτερα απ’ ό,τι λύνονται», τόνισε, προειδοποιώντας ότι τα αντιφατικά μηνύματα των τελευταίων μηνών από το Υπουργείο δυσχεραίνουν την πορεία του κλάδου.
Όπως είπε, η χώρα βρίσκεται μπροστά σε ένα νέο κύμα έργων, ιδίως φωτοβολταϊκών, το οποίο μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα αυξήσει περαιτέρω την πίεση στο σύστημα. «Έρχεται μεγάλο κύμα που θα επιδεινώσει το φαινόμενο της υπερπροσφοράς· δεν είναι θέμα κυριαρχίας των φωτοβολταϊκών, αλλά απουσίας ισορροπημένου μίγματος τεχνολογιών», σημείωσε, υπενθυμίζοντας πως η ζήτηση δεν συμβαδίζει με τη ραγδαία ανάπτυξη των νέων έργων.
Ο κ. Λαδακάκος στάθηκε ιδιαίτερα στο αδειοδοτικό και θεσμικό πλαίσιο, ζητώντας μια «σειρά μικρών αλλά κρίσιμων νικών» αντί για αποσπασματικές εξαγγελίες. «Δεν υπάρχει μαγική λύση. Χρειάζεται συνέχεια, συνέπεια και πρακτική διαχείριση», είπε χαρακτηριστικά, προειδοποιώντας ότι οι καθυστερήσεις στους διαγωνισμούς και η αδυναμία εξορθολογισμού των διαδικασιών έχουν άμεσο αντίκτυπο στην αγορά.
Ειδική αναφορά έκανε στα συμβόλαια ενεργειακής προμήθειας (PPAs), που –όπως είπε– είναι απαραίτητο εργαλείο για τη βιομηχανία αλλά πρέπει να επεκταθούν και στον τελικό καταναλωτή. «Η βιομηχανία διψά για PPAs, κυρίως με αιολικά πάρκα. Ωραία τα PPAs με τη βιομηχανία, αλλά ποιο είναι το PPA με τον καταναλωτή;», διερωτήθηκε, προτείνοντας να καθιερωθούν κρατικοί διαγωνισμοί για έργα ΑΠΕ που θα υπογράφουν PPAs με τον ΔΑΠΕΕΠ, ώστε να μετακυλίεται άμεσα το όφελος στην κοινωνία.
«Είναι κρίσιμο να περάσει το φθηνό ρεύμα στον καταναλωτή, αλλιώς δεν θα έχουμε κοινωνικό σύμμαχο», υπογράμμισε, επισημαίνοντας πως το αφήγημα της ενεργειακής μετάβασης αλλάζει. «Αν δεν εξασφαλίσουμε κοινωνική αποδοχή, η μετάβαση δεν θα προχωρήσει. Τα οφέλη της πράσινης ενέργειας πρέπει να είναι ορατά και δίκαια κατανεμημένα», κατέληξε.
Διαβάστε ακόμη
