Η αυτοπαραγωγή στην Ελλάδα μέσω οικιακών φωτοβολταϊκών συστημάτων εφαρμόζεται για περισσότερο από μια δεκαετία και στελέχη της αγοράς εκτιμούν πως εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικό περιθώριο ανάπτυξης. Όπως αναφέρουν στο energygame.gr, το ζήτημα δεν είναι τόσο οι επιδοτήσεις, όσο η απλοποίηση των διαδικασιών. Ενδεικτικά, στην Πολωνία, όπου μέσα σε μόλις ενάμιση χρόνο εγκαταστάθηκαν σχεδόν ένα εκατομμύριο συστήματα αυτοπαραγωγής, καθοριστικό ρόλο έπαιξε η ταχύτητα και η διαφάνεια των αδειοδοτικών σταδίων. Αντίθετα, στην Ελλάδα, μέσα στο πρώτο εννιάμηνο του 2025 συνδέθηκαν στο δίκτυο μόλις 32 MW έργων, όταν το αντίστοιχο διάστημα του 2024 είχαν φτάσει τα 88 MW – ένδειξη μιας αισθητής επιβράδυνσης.
Έναν «χάρτη» της υφιστάμενης κατάστασης παρουσίασε πρόσφατα ο Διευθυντής Διεύθυνσης Πελατών Δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ, Δημήτρης Τσαλέμης. Όπως ανέφερε, σε συνολική εγκατεστημένη ισχύ 9 GW στο δίκτυο, περίπου 1,5 GW αφορά σχήματα αυτοπαραγωγής, με περισσότερες από 77.000 εγκαταστάσεις. Αν και κυριαρχεί το πρόγραμμα των στεγών και το Net Metering, αυξάνεται ραγδαία το ενδιαφέρον για αυτοπαραγωγή μέσω Net Billing. Από τον Σεπτέμβριο του 2024 έχουν υποβληθεί 4.800 αιτήματα, εκ των οποίων τα 2.000 διαθέτουν ήδη σύμβαση σύνδεσης και περίπου 200 λειτουργούν, με συνολική ισχύ άνω των 270 MW.
Τσαλέμης: Πιο ορθολογικό το Net Billing
Παράλληλα, περίπου το 60% των κατόχων παλαιών αιτήσεων Net Metering εκδήλωσαν ενδιαφέρον για μετάβαση στο Net Billing, με έργα συνολικής ισχύος 235 MW. Ο κ. Τσαλέμης χαρακτήρισε το νέο σχήμα «πιο ορθολογικό», καθώς αποτυπώνει την πραγματική αξία της παραγόμενης ενέργειας, ενώ αναγνώρισε πως υπάρχουν ακόμη τεχνικές και διοικητικές δυσκολίες που ο Διαχειριστής, σε συνεργασία με το Υπουργείο, επιχειρεί να επιλύσει. Παράλληλα, σημείωσε ότι στόχος είναι η δημιουργία ενός πιο ευέλικτου πλαισίου, το οποίο θα επιτρέπει την ταχύτερη έγκριση και υλοποίηση μικρών και μεσαίων έργων, συμβάλλοντας έτσι στην ενεργειακή αυτονομία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Στο τραπέζι τα προβλήματα του κλάδου αυτοπαραγωγής
Το πρόβλημα της στασιμότητας του κλάδου αναδείχθηκε και με αφορμή τη συζήτηση για τις επικείμενες αλλαγές στο Net Billing. Στελέχη του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) συναντήθηκαν πρόσφατα με τη Γενική Γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων του ΥΠΕΝ, κα Δέσποινα Παληαρούτα, η οποία διαβεβαίωσε ότι το Υπουργείο δεσμεύεται να προωθήσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, αν και, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει ακόμη παρουσιαστεί συγκεκριμένο κείμενο. Από πλευράς αγοράς, τα αιτήματα επικεντρώνονται στην καθιέρωση τριμερούς σύμβασης μεταξύ καταναλωτή-αυτοπαραγωγού, προμηθευτή και ΔΑΠΕΕΠ, στην απαλλαγή από εγγυητικές επιστολές για έργα επί εδάφους και στον καθορισμό πλαισίου για τον διαμοιρασμό ενέργειας, όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία 2024/1711. Επιπλέον, ζητείται να υπάρξουν σαφείς προθεσμίες και ενιαίο ψηφιακό σύστημα για την υποβολή αιτήσεων, ώστε να περιοριστεί η γραφειοκρατία που λειτουργεί αποτρεπτικά για μικρούς επενδυτές.
Πηγές της αγοράς τονίζουν στο Energygame ότι η καθυστέρηση στη θεσμική θωράκιση του κλάδου έχει προκαλέσει αβεβαιότητα και αναστολή επενδυτικών αποφάσεων. Ήδη, από το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2025, αρκετές εταιρείες έχουν προχωρήσει σε απολύσεις προσωπικού, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη άμεσων παρεμβάσεων για να επανέλθει η δυναμική της αυτοπαραγωγής. Ωστόσο, οι ίδιοι εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι, εφόσον επιταχυνθούν οι αλλαγές και υπάρξει σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο, ο κλάδος μπορεί να ανακάμψει γρήγορα και να συμβάλει ουσιαστικά στους στόχους της ενεργειακής μετάβασης.
Εγκατάσταση 2–2,5 GW φωτοβολταϊκών έργων
Παρά το δύσκολο περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί λόγω περικοπών και αρνητικών τιμών, η ανάπτυξη του κλάδου των φωτοβολταϊκών θεωρείται σχεδόν δεδομένη. Φέτος, αναμένεται η εγκατάσταση 2–2,5 GW φωτοβολταϊκών έργων. Οι περικοπές για το 2025 εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στις 1,85 TWh συνολικά για τις ΑΠΕ, με τα δύο τρίτα να αφορούν τα φωτοβολταϊκά. Όσον αφορά τις αρνητικές τιμές, αν και παρατηρήθηκαν έντονα τον Σεπτέμβριο, η εικόνα φαίνεται να εξομαλύνεται. Το μεγάλο ερώτημα, ωστόσο, παραμένει: κατά πόσο το επενδυτικό ενδιαφέρον θα μπορέσει να διατηρηθεί, εφόσον δεν υπάρξουν σταθεροί κανόνες και αποτελεσματικές διαδικασίες που θα επιτρέψουν την πραγματική άνθηση της αυτοπαραγωγής στη χώρα. Η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί από τη συνεργασία πολιτείας και αγοράς, αλλά και από τη διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα στηρίζει διαχρονικά τους μικρούς παραγωγούς.
Διαβάστε ακόμη
