Η αγορά των διμερών συμβολαίων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη σημείωσε έντονη επιβράδυνση από την αρχή του 2025. Ο αριθμός των συμφωνιών που υπογράφηκαν μειώθηκε κατά 60% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024, ενώ η συνολική συμβολαιοποιημένη ισχύς κατέγραψε πτώση 40%. Η τάση αυτή θεωρείται ιδιαίτερα ανησυχητική, σχολιάζει το Wind Europe, καθώς υπονομεύει την προσπάθεια της Ευρώπης να εξασφαλίσει την ενεργειακή της αυτονομία και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της μέσω του εξηλεκτρισμού και της ευρείας ανάπτυξης των ΑΠΕ.
Η επιβράδυνση αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ να μειώσει την εξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα και να θωρακιστεί απέναντι στις ενεργειακές κρίσεις. Ωστόσο, μια σειρά διαρθρωτικών εμποδίων φρενάρει την πρόοδο.
Πρώτα απ’ όλα, τα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας δεν αναπτύσσονται με τον απαιτούμενο ρυθμό. Η αδειοδότηση για σύνδεση έργων ΑΠΕ στο δίκτυο παραμένει από τα μεγαλύτερα εμπόδια, με εκατοντάδες γιγαβάτ έργων να περιμένουν έγκριση. Παράλληλα, η έκδοση αδειών για νέα έργα ΑΠΕ παραμένει υπερβολικά αργή — 26 κράτη-μέλη της Ε.Ε. παραβιάζουν τη σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία, μη εφαρμόζοντας τους κανόνες της πιο πρόσφατης Οδηγίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Ένα ακόμα κρίσιμο πρόβλημα είναι ο χαμηλός ρυθμός εξηλεκτρισμού της οικονομίας. Ο εξηλεκτρισμός των βιομηχανιών και των μεταφορών αποτελεί τον πιο οικονομικό και αποδοτικό τρόπο απανθρακοποίησης, αναφέρει το Wind Europe, ωστόσο τα ποσοστά εξηλεκτρισμού στην Ευρώπη έχουν σταματήσει να αυξάνονται, δημιουργώντας ανησυχία για την επίτευξη των κλιματικών στόχων.
Την ίδια ώρα, οι αρνητικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, που καταγράφονται ολοένα και πιο συχνά λόγω υπερπροσφοράς, δυσκολεύουν τις διαπραγματεύσεις νέων PPAs. Η κατάσταση αυτή υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη επενδύσεων σε αποθήκευση ενέργειας, ώστε να εξομαλυνθεί η αγορά και να διευκολυνθεί η ένταξη περισσότερων ΑΠΕ.
Παρά τις προκλήσεις, τα PPAs παραμένουν καθοριστικό εργαλείο για τη βιομηχανική απανθρακοποίηση και τη σταθεροποίηση των τιμών ενέργειας. Προσφέρουν στους αγοραστές προβλεψιμότητα κόστους και επιτρέπουν σε νέα έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση, μειώνοντας την έκθεση σε ασταθείς αγορές. Το Clean Industrial Deal της Ε.Ε. αναγνωρίζει ρητά τον ρόλο τους ως βασικό μοχλό για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ενισχύσει το θεσμικό πλαίσιο για τη στήριξη των PPAs. Το 2025 δημοσίευσε το αναθεωρημένο πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων (CISAF), επιτρέποντας στα κράτη-μέλη να παρέχουν προσωρινή ελάφρυνση στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για ενεργοβόρες βιομηχανίες, με την προϋπόθεση επενδύσεων σε ΑΠΕ, αποθήκευση ή άμεσο εξηλεκτρισμό μέσω PPAs.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) εγκαινίασε πιλοτικό πρόγραμμα ύψους 500 εκατ. ευρώ για τη στήριξη εταιρικών PPAs μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Επιπλέον, η Κομισιόν εισάγει το νέο μοντέλο τριμερών συμβολαίων για υπεράκτια αιολικά και υβριδικά έργα ηλιακής και αποθήκευσης, επιτρέποντας στα κράτη να λειτουργούν ως τρίτος εταίρος που μοιράζεται το ρίσκο και μειώνει το κόστος για παραγωγούς και αγοραστές.
Η Ευρώπη χρειάζεται καθαρή, σταθερή και οικονομικά βιώσιμη ενέργεια για να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά της και την ενεργειακή της ανεξαρτησία. Οι επιχειρήσεις τη ζητούν, οι πολιτικές το στηρίζουν – το ζητούμενο είναι πλέον η πράξη, καταλήγει το Wind Europe.
Διαβάστε ακόμη
