Η συζήτηση για το μέλλον της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη απέκτησε ιδιαίτερο βάθος στο Ninth Sustainability Summit for SE Europe & the Mediterranean του Economist, με τους Giles Dickson, Διευθύνων Σύμβουλος της WindEurope, και Παναγιώτη Λαδακάκο, Πρόεδρο της ΕΛΕΤΑΕΝ, να αναδεικνύουν με διαφορετικές αλλά συμπληρωματικές οπτικές την τεχνολογική επανάσταση που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Ο πρώτος, με ευρωπαϊκή ματιά, παρουσίασε την ταχύτατη μετάβαση του κλάδου σε μια ψηφιακή, ασφαλέστερη και πιο ώριμη φάση, όπου η καινοτομία στην τεχνολογία, η ανακύκλωση και η κυβερνοασφάλεια καθορίζουν τη νέα εποχή της αιολικής βιομηχανίας. Ο δεύτερος, μεταφέροντας την ελληνική εμπειρία, εστίασε στη δύναμη της τεχνολογίας να διαψεύδει τους «μύθους» και να ανοίγει δρόμους ακόμη και εκεί όπου άλλοτε φάνταζε αδύνατο — από τα πτερύγια των 80 μέτρων έως τη διείσδυση 100% των ΑΠΕ στα ηλεκτρικά δίκτυα. Μαζί, έδωσαν το στίγμα ενός τομέα που εξελίσσεται ραγδαία: πιο ώριμος, πιο ψηφιακός, αλλά και πιο εκτεθειμένος στις νέες προκλήσεις της εποχής.

Στην ίδια σκηνή, ο Μιχάλης Μπλέτσας (MIT Media Lab) έφερε τη συζήτηση στο ενεργειακό πεδίο, καλώντας την Ευρώπη να «σταματήσει να επιδοτεί ώριμες τεχνολογίες» και να επενδύσει σε αποθήκευση, έξυπνα δίκτυα και πυρηνική σύντηξη, ενώ η Emily Shuckburgh (Cambridge Zero) υπενθύμισε ότι «η επιστήμη δείχνει ξεκάθαρα τον δρόμο, και η τεχνολογία καλείται να τον κάνει πράξη».

Dickson: «Η αιολική ενέργεια είναι ψηφιακή, πράσινη και πιο ώριμη από ποτέ»

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της WindEurope, Giles Dickson, παρουσίασε με ζωντανό και καίριο τρόπο τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της αιολικής ενέργειας, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα για το μέλλον της ευρωπαϊκής αγοράς — από τις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες γιγαντιαίων διαστάσεων έως την ψηφιακή μετάβαση και την ανακύκλωση των παλαιών πτερυγίων.

«Οι τελευταίες υπεράκτιες ανεμογεννήτριες φτάνουν πλέον τα 15 MW, ενώ οι χερσαίες ξεπερνούν τα 7 MW. Αναρωτιόμαστε, όμως, αν έχουμε φτάσει στο σημείο των φθινουσών αποδόσεων, ίσως και των αρνητικών, εάν συνεχίσουμε να αυξάνουμε το μέγεθός τους», σημείωσε ο Dickson, επισημαίνοντας πως η φυσική προσπάθεια που απαιτείται για την εγκατάσταση των πτερυγίων –μήκους άνω των 100 μέτρων το καθένα– είναι τεράστια. «Αν γίνουν ακόμη μακρύτερα, θα χρειαστούμε απόλυτα ήπιες θαλάσσιες καιρικές συνθήκες για να μπορέσουμε να τα εγκαταστήσουμε. Αγγίζουμε τα φυσικά όρια του εφικτού», τόνισε χαρακτηριστικά.

Αναφερόμενος στις πλωτές ανεμογεννήτριες, ο επικεφαλής της WindEurope υπενθύμισε ότι η Ελλάδα θα είναι μεταξύ των χωρών που θα φιλοξενήσουν τέτοιου είδους έργα. «Τα νέα είναι καλά: αυξάνεται ο αριθμός των πλωτών αιολικών πάρκων στην Ευρώπη. Πέντε βρίσκονται ήδη σε λειτουργία, δύο υπό κατασκευή και τέσσερα ακόμη έχουν εξασφαλίσει συμβάσεις επί διαφορών (CfDs). Ένα από αυτά, στο Ηνωμένο Βασίλειο, έχει ρεαλιστική τιμή και πιθανότατα θα υλοποιηθεί. Μέχρι το 2030 αναμένουμε να έχουμε τουλάχιστον 1 GW από πλωτή τεχνολογία», δήλωσε.

Στο πεδίο των χερσαίων έργων, υπογράμμισε τη στροφή στα υβριδικά αιολικά πάρκα που συνδυάζουν αιολική και φωτοβολταϊκή παραγωγή, και όπου είναι δυνατόν, αποθήκευση. «Έτσι εξασφαλίζουμε υψηλό συντελεστή απόδοσης και σταθερή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας», εξήγησε, προσθέτοντας ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία αρχίζει να κατασκευάζει μπαταρίες και να επιστρέφει στην παραγωγή σπάνιων γαιών, με τη στήριξη της ΕΕ, για να μειώσει την εξάρτησή της από την Κίνα. «Μόλις άνοιξε στην Εσθονία το πρώτο ευρωπαϊκό εργοστάσιο μόνιμων μαγνητών σπάνιων γαιών», ανέφερε.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο Dickson θέλησε να καταρρίψει την εντύπωση ότι η αιολική ενέργεια είναι αποκλειστικά “αναλογική”. «Όχι! Η αιολική ενέργεια είναι ψηφιακή. Σε μια σύγχρονη ανεμογεννήτρια υπάρχουν έως και 300 αισθητήρες. Είναι φανταστικό! Μας δίνουν πλούτο πληροφοριών για την απόδοση κάθε επιμέρους εξαρτήματος», τόνισε. Αυτή η ψηφιοποίηση, ωστόσο, δημιουργεί και κινδύνους. «Όποιος τοποθετεί τους αισθητήρες, αποκτά πρόσβαση στα δεδομένα και τη δυνατότητα να ελέγχει τη λειτουργία των ανεμογεννητριών. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με την προέλευση του εξοπλισμού», προειδοποίησε.

Αναφέρθηκε επίσης στις απειλές κυβερνοασφάλειας και φυσικής ασφάλειας, κάνοντας λόγο για ρωσικές επιθέσεις στα υποθαλάσσια καλώδια αιολικών πάρκων στη Βαλτική και τη Βόρεια Θάλασσα. «Η τεχνολογία μάς βοηθά και εδώ. Τοποθετούμε συστήματα “distributed acoustic sensing” που δίνουν στα καλώδια… αυτιά, ώστε να “ακούν” όταν ένα ρωσικό πλοίο σέρνει την άγκυρά του στον βυθό. Επίσης, εγκαθιστούμε στρατιωτικές κεραίες, κάμερες και αισθητήρες στις ανεμογεννήτριες για να βελτιώσουμε τη συλλογική επίγνωση της κατάστασης στη θάλασσα», είπε, περιγράφοντας τη νέα διάσταση ασφάλειας των υποδομών.

Με καυστικό τόνο αναφέρθηκε και στο φαινόμενο της παραπληροφόρησης: «Είδαμε ψευδείς ειδήσεις, όπως ότι οι δασικές πυρκαγιές έξω από την Αθήνα προκλήθηκαν από αιολικά πάρκα. Αυτά είναι τα πράγματα που αντιμετωπίζουμε πλέον». Όπως εξήγησε, ο κλάδος αντεπιτίθεται αξιοποιώντας λογισμικά που εντοπίζουν τις πηγές κακόβουλων μηνυμάτων στα κοινωνικά δίκτυα, την αγορά καναλιών στο Telegram και τις εκστρατείες παραπληροφόρησης, ώστε να απαντά άμεσα και τεκμηριωμένα όταν δέχεται επιθέσεις.

Τέλος, μίλησε για το νέο κεφάλαιο ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης στον κλάδο, καθώς όλο και περισσότερες παλαιές ανεμογεννήτριες αποσύρονται. «Τι κάνουμε με τις παλιές τουρμπίνες; Κάποιες τις πουλάμε σε άλλες χώρες. Άλλες φορές επαναχρησιμοποιούμε το υλικό των πτερυγίων για να φτιάξουμε νέα προϊόντα — ακόμη και προσωρινά σπίτια από τα κουβούκλια των μηχανών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, καίμε τα παλιά πτερύγια σε τσιμεντοβιομηχανίες, μειώνοντας έτσι το ανθρακικό τους αποτύπωμα», σημείωσε, προσθέτοντας ότι ήδη παράγονται πλήρως ανακυκλώσιμα πτερύγια.

«Αυτή είναι η τεχνολογική επανάσταση στην αιολική ενέργεια, κυρίες και κύριοι», κατέληξε ο Giles Dickson, αφήνοντας σαφές το μήνυμα ότι η αιολική βιομηχανία της Ευρώπης εισέρχεται σε μια νέα φάση ωριμότητας — πιο πράσινη, πιο ψηφιακή και πιο ασφαλής από ποτέ.

Λαδακάκος: «Ποτέ μην στοιχηματίζεις ενάντια στην τεχνολογία»

Αμέσως μετά, ο Παναγιώτης Λαδακάκος, Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, πήρε τον λόγο για να δώσει μια πιο ελληνική διάσταση στην ίδια συζήτηση. Ο κ. Λαδακάκος αναφέρθηκε στην εντυπωσιακή εξέλιξη των ανεμογεννητριών, υπογραμμίζοντας ότι «όταν ξεκίνησα την καριέρα μου, οι ανεμογεννήτριες είχαν ισχύ εκατό φορές μικρότερη απ’ ό,τι σήμερα». «Το μότο μου είναι απλό: ποτέ μην στοιχηματίζεις ενάντια στην τεχνολογία».

Επικαλέστηκε συγκεκριμένα παραδείγματα που κάποτε φάνταζαν αδύνατα. «Παλιά πιστεύαμε ότι στην Ελλάδα δεν μπορούσε να φτάσει στα βουνά πτερύγιο μεγαλύτερο από 20 μέτρα. Σήμερα εγκαθιστούμε πτερύγια άνω των 80 μέτρων, σε ένα κομμάτι. Και αυτό χάρη σε μια φαινομενικά απλή, αλλά επαναστατική τεχνολογική εξέλιξη: το blade lifter, μια μηχανή που ανυψώνει το πτερύγιο. Ακούγεται εύκολο, αλλά είναι τόσο σύνθετο που άλλαξε τα πάντα στη βιομηχανία των ανεμογεννητριών», είπε.

Με την ίδια αποφασιστικότητα μίλησε για την αποθήκευση ενέργειας. «Κάποτε θεωρούσαμε ότι η ηλεκτρική ενέργεια δεν μπορεί να αποθηκευτεί, ότι τα συστήματα μπαταριών δεν μπορούν να απορροφήσουν μεγάλα φορτία. Σήμερα συζητάμε για τη μαζική εγκατάσταση νέων συστημάτων αποθήκευσης στα ηλεκτρικά μας δίκτυα».

Ανέτρεψε, επίσης, και έναν τρίτο ενεργειακό «μύθο»: το υψηλό κόστος των ΑΠΕ. «Πιστεύαμε ότι οι ανανεώσιμες πηγές είναι ακριβές και ότι το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (LCOE) δεν θα πέσει ποτέ κάτω από εκείνο των ορυκτών καυσίμων. Κι όμως, σήμερα οι κιλοβατώρες από αιολική ή ηλιακή ενέργεια είναι η φθηνότερη πηγή ηλεκτρισμού που μπορούμε να παράγουμε». Μάλιστα, διαφώνησε με τη συχνά επαναλαμβανόμενη άποψη ότι η Κίνα «επιδοτεί» τις τιμές, λέγοντας: «Δεν πιστεύω ότι οι Κινέζοι έριξαν τις τιμές – αντιθέτως, στο παρελθόν τις κρατούσαν πολύ υψηλές».

Για την Ευρώπη, ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ υπενθύμισε ότι εξακολουθεί να είναι παγκόσμια πρωτοπόρος στη βιομηχανία αιολικής ενέργειας. «Η Ευρώπη παραμένει ο ηγέτης στην κατασκευή ανεμογεννητριών και ελπίζουμε να συνεχίσει να είναι. Η αιολική κιλοβατώρα είναι μακράν η φθηνότερη για να ενσωματωθεί στα δίκτυά μας», είπε χαρακτηριστικά.

Αναφερόμενος στη νέα γενιά των πλωτών υπεράκτιων αιολικών, σημείωσε ότι «όλοι πίστευαν πως είναι αδύνατο να στηθούν αυτοί οι γίγαντες πάνω σε πλωτές βάσεις, σε μεγάλα βάθη θαλασσών. Κι όμως, σήμερα υπάρχουν εμπορικά ή ημι-εμπορικά έργα σε όλο τον κόσμο. Η τεχνολογία το έκανε εφικτό».

Στρέφοντας το βλέμμα στο μέλλον, ο κ. Λαδακάκος περιέγραψε το νέο σύνορο της ενεργειακής μετάβασης: τη διείσδυση 100% ανανεώσιμων πηγών στα δίκτυα, σε συνδυασμό με τον εξηλεκτρισμό της κατανάλωσης. «Αυτός είναι ο στόχος που πρέπει να επιτύχουμε, αλλά δεν μπορούμε να φτάσουμε εκεί χωρίς να βασιστούμε στην τεχνολογία και στην ανάπτυξη νέων λύσεων. Είναι πολύ δύσκολο – σήμερα, το να ξεπεράσουμε το 80% ή 90% είναι ακόμη ακριβό. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να προσπαθούμε. Πρέπει να το πετύχουμε βήμα-βήμα», τόνισε.

Για την Ελλάδα, ανέφερε ότι «σήμερα καλύπτουμε λίγο πάνω από το 50% της ηλεκτρικής κατανάλωσης από ΑΠΕ. Το 80% είναι αναγκαίο και θα το φτάσουμε μέσα στα επόμενα πέντε με έξι χρόνια. Μετά από εκεί, η πορεία θα είναι πιο δύσκολη – αλλά πρέπει να συνεχίσουμε».

Στο τέλος της παρέμβασής του στάθηκε ιδιαίτερα στη συνεισφορά της τεχνητής νοημοσύνης (AI), χαρακτηρίζοντάς την ως το «νέο μεγάλο εργαλείο» της ενεργειακής επανάστασης. «Η τεχνητή νοημοσύνη εφαρμόζεται ήδη σε πολλές εφαρμογές, βοηθώντας την αιολική ενέργεια αλλά και τη βιοποικιλότητα. Για παράδειγμα, υπάρχουν συστήματα που προστατεύουν τα πουλιά από τις ανεμογεννήτριες, αλλά και λύσεις για την ενσωμάτωση της αιολικής με την ηλιακή, τις μπαταρίες και τη γεωθερμία. Όλα αυτά στηρίζονται στην εκρηκτική ανάπτυξη της AI», εξήγησε.

Δεν παρέλειψε, ωστόσο, να αναφερθεί και στις απειλές που φέρνει η ίδια η τεχνολογική πρόοδος. «Η κυβερνοασφάλεια είναι μια πραγματική απειλή. Πρέπει να είμαστε όλο και πιο προσεκτικοί στα δίκτυά μας. Η διάδοση των fake news είναι επίσης μια απειλή – βλέπουμε ψευδείς ειδήσεις να εξαπλώνονται, παρουσιάζοντας τις ανεμογεννήτριες ως “φαντάσματα” που καταστρέφουν το περιβάλλον. Δυστυχώς, αυτή η παραπληροφόρηση ενισχύεται από την ίδια την τεχνολογία, τα social media κ.λπ.», τόνισε.

Κλείνοντας, υπογράμμισε μια κρίσιμη αντίφαση: «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα εργαλείο που θα μας βοηθήσει να απανθρακοποιήσουμε τα ενεργειακά μας συστήματα, αλλά ταυτόχρονα είναι ένας τεράστιος καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας. Πρέπει, λοιπόν, να βρούμε τη σωστή ισορροπία».

Η ομιλία του Παναγιώτη Λαδακάκου συνόψισε με καθαρότητα την ουσία της ενεργειακής μετάβασης: τεχνολογία, καινοτομία και επιμονή, απέναντι στους περιορισμούς και τους μύθους του παρελθόντος. Με το βλέμμα στραμμένο σε ένα μέλλον 100% καθαρής ενέργειας, το μήνυμά του ήταν σαφές — η Ελλάδα μπορεί, αρκεί να συνεχίσει να επενδύει στη γνώση και στη δύναμη της τεχνολογίας.

Μπλέτσας: «Να σταματήσουμε να επιδοτούμε ήλιο και άνεμο – η λύση είναι η αποθήκευση και η σύντηξη»

Ο Μιχάλης Μπλέτσας, διοικητής της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας και διευθυντής πληροφορικής στο MIT Media Lab, άνοιξε ένα διαφορετικό παράθυρο στη συζήτηση για την τεχνητή νοημοσύνη, επισημαίνοντας ότι η υπερβολική πίστη σε αυτήν μπορεί να αποπροσανατολίσει από τις πραγματικές λύσεις που χρειάζεται η ανθρωπότητα.

«Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα μας σώσει – είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο, αλλά τίποτα περισσότερο», υπογράμμισε. «Παρά το αφήγημα της υπερνοημοσύνης, η AGI δεν είναι συνειδητή και δεν πρόκειται να λύσει από μόνη της τα προβλήματα του κόσμου». Όπως είπε χαρακτηριστικά, «αν πιστεύουμε ότι πρέπει όλοι να εργαστούμε προς τη δημιουργία της υπέρ-νοημοσύνης που θα μας σώσει, φοβάμαι ότι βρισκόμαστε σε λάθος δρόμο».

Με αφορμή τη συζήτηση για την Τεχνητή Γενική Νοημοσύνη (AGI), ο Μπλέτσας τόνισε ότι πρόκειται για μια ακόμη «απλοποιητική υπόσχεση» που θυμίζει πολιτικές αυταπάτες του παρελθόντος: «Ζούμε σε μια χώρα όπου πιστεύαμε ότι τα οικονομικά μας προβλήματα θα λύνονταν απλώς με μια ψήφο. Οι άνθρωποι, όταν βρίσκονται μπροστά σε δύσκολα προβλήματα, προτιμούν απλές λύσεις. Και η AGI είναι η “εύκολη λύση” που ορισμένοι τεχνολογικοί κύκλοι βλέπουν ως μέσο για να αλλάξουν την ισορροπία δύναμης μεταξύ πολιτικής και οικονομίας».

Ωστόσο, ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι και παραμένει εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο, αρκεί να χρησιμοποιείται με κριτική σκέψη. «Μπορεί να μας βοηθήσει με προβλέψεις, να βελτιώσει την ακρίβεια σε μοντέλα όπου η πολυπλοκότητα δεν αποτυπώνεται εύκολα αναλυτικά. Αλλά έχουμε την τάση να υπερεκτιμούμε τη χρησιμότητά της και να εγκαταλείπουμε τα αναλυτικά μοντέλα υπέρ των “έξυπνων” αλγορίθμων, απλώς επειδή κάνουν τη δουλειά μας πιο εύκολη», σημείωσε.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο πεδίο της κλιματικής ανθεκτικότητας, εξηγώντας ότι τα παραδοσιακά δεδομένα δεν αρκούν πλέον για αξιόπιστες προβλέψεις. «Η κατάσταση του κλίματος αλλάζει ραγδαία. Οι προβλέψεις που βασίζονται σε ιστορικά δεδομένα δεν ισχύουν πια. Χρειαζόμαστε συνδυασμό αναλυτικών και machine learning μοντέλων για να προβλέπουμε καλύτερα τις επιπτώσεις φυσικών φαινομένων και να αυξήσουμε την ανθεκτικότητά μας».

Αναφερόμενος στην ενέργεια και τις ΑΠΕ, ο Μπλέτσας επεσήμανε ότι «η ηλιακή ενέργεια είναι σήμερα η φθηνότερη μορφή ενέργειας, αλλά αυτό οφείλεται κυρίως στο κινεζικό dumping που διέλυσε τη βιομηχανία της Ευρώπης και των ΗΠΑ». Όπως εξήγησε, «αυτό δεν είναι λόγος να εγκαταλείψουμε την έρευνα για μακροπρόθεσμες λύσεις». Και πρόσθεσε με νόημα: «Η μόνη πραγματική μακροπρόθεσμη λύση είναι η πυρηνική σύντηξη. Το γεγονός ότι βλέπουμε πλέον επενδυτικά κεφάλαια να μπαίνουν στο πεδίο αυτό δείχνει ότι πλησιάζουμε. Δεν είναι πια ο “αιώνια τριακονταετής” στόχος που ήταν κάποτε».

Ο Μπλέτσας χαρακτήρισε τη σύντηξη «το Άγιο Δισκοπότηρο της ενέργειας», προσθέτοντας ότι «είναι πιο ρεαλιστικός και εφικτός στόχος από τη δημιουργία υπέρ-νοημοσύνης». Παράλληλα, προειδοποίησε για την υπερβολική επιδότηση των ώριμων τεχνολογιών, λέγοντας πως «δεν υπάρχει λόγος να συνεχίζουμε να επιδοτούμε μαζικά την εγκατάσταση ηλιακών ή αιολικών· αυτό που χρειάζεται τώρα είναι επένδυση στην αποθήκευση ενέργειας».

«Αυτή τη στιγμή, καλύπτουμε έως και το 86% της ζήτησης από ήλιο και άνεμο, αλλά συχνά πετάμε τεράστιες ποσότητες ενέργειας γιατί το δίκτυο δεν μπορεί να τη διαχειριστεί δυναμικά», είπε, τονίζοντας ότι η Ευρώπη —και η Ελλάδα— χρειάζονται πολύ πιο “έξυπνα” δίκτυα. «Δεν χρειάζεται “τεχνητή” νοημοσύνη για αυτό, χρειάζεται καλύτερη, πιο αξιόπιστη μηχανική των συστημάτων. Αν δούμε τι έγινε πρόσφατα στην Ισπανία, αυτό δεν ήταν έξυπνο δίκτυο, ήταν “παράνοια στο δίκτυο”», σχολίασε χαρακτηριστικά.

Παράλληλα, μίλησε για τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης στην εύρεση νέων υλικών για αποθήκευση ενέργειας και βιώσιμες μπαταρίες, επισημαίνοντας όμως ότι «ακόμα δεν βρισκόμαστε σε μεγάλη κλίμακα εφαρμογών». Παρέθεσε μάλιστα ένα καθημερινό παράδειγμα: «Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα διαφημίζονται με βάση την αυτονομία, όμως το 95% των διαδρομών τους είναι μικρές. Κουβαλούν δύο τόνους μπαταρίας για τη μία φορά που θα κάνουν μεγάλο ταξίδι».

Για να γίνει το σύστημα αποδοτικότερο, όπως είπε, «χρειάζονται ταχύτεροι σταθμοί φόρτισης, καλύτερα δίκτυα και περισσότερη “ευφυΐα” στη διαχείριση».

Κλείνοντας, ο Μπλέτσας έκανε μια χαρακτηριστική παρομοίωση για τον ρόλο της τεχνολογίας:
«Αν τα δεδομένα είναι το νέο πετρέλαιο, τότε η τεχνητή νοημοσύνη είναι το διυλιστήριο που δίνει αξία σε αυτό. Μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο, αλλά την έχουμε υπερτονίσει. Αυτή τη στιγμή η ίδια η AI μάλλον επιβαρύνει το κλίμα — μόνο η τελευταία συμφωνία της OpenAI αντιστοιχεί σε κατανάλωση 6 γιγαβάτ, δηλαδή όσο η κατανάλωση μιας μικρής χώρας».

Με λόγο αιχμηρό και προσγειωμένο, ο Έλληνας επιστήμονας έδωσε το στίγμα του: η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι πολύτιμο εργαλείο για την πρόοδο, αλλά δεν είναι «ο σωτήρας» — και η πραγματική επένδυση του μέλλοντος βρίσκεται στην ανθεκτικότητα, τα δίκτυα και την πυρηνική σύντηξη.

Shuckburgh: Ανάγκη σύνδεσης μεταξύ έρευνας και βιομηχανίας

Η Emily Shuckburgh, διευθύντρια του Cambridge Zero στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, έδωσε έναν επιστημονικά τεκμηριωμένο τόνο στη συζήτηση για το μέλλον της πράσινης μετάβασης. «Η επιστήμη δεν μας αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές ραγδαία και τώρα», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι ο ρόλος της τεχνολογίας είναι να υλοποιήσει τη γνώση, όχι να την υποκαταστήσει.

«Η τεχνολογία μπορεί να επιταχύνει τη μετάβαση, αλλά δεν θα τη σώσει από μόνη της», είπε χαρακτηριστικά. «Χρειαζόμαστε αλλαγές σε πολιτικές, επενδύσεις, και συμπεριφορές· διαφορετικά, ακόμη και οι πιο έξυπνες καινοτομίες δεν θα αποδώσουν». Η Shuckburgh εξήγησε ότι οι επιστήμονες έχουν πλέον πλήρη εικόνα για το κλιματικό σύστημα, αλλά η δράση παραμένει πίσω από τα δεδομένα. «Το χάσμα ανάμεσα στο “γνωρίζουμε” και στο “πράττουμε” είναι σήμερα το μεγαλύτερο εμπόδιο που έχουμε να ξεπεράσουμε», σημείωσε.

Ως επικεφαλής του Cambridge Zero —του κορυφαίου διεπιστημονικού προγράμματος του πανεπιστημίου για την κλιματική ουδετερότητα— ανέδειξε τη σημασία της σύνδεσης μεταξύ έρευνας και βιομηχανίας. «Η καινοτομία πρέπει να προκύπτει από συνεργασίες. Δεν είναι θέμα μόνο εργαστηρίων αλλά και εφαρμογής. Η επιστήμη μας λέει πού να πάμε· η τεχνολογία μάς βοηθά να φτάσουμε εκεί», ανέφερε.

Η Βρετανή επιστήμονας στάθηκε ιδιαίτερα στη δυναμική των πανεπιστημίων και των επιχειρήσεων ως μοχλών για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος. «Η Ευρώπη έχει την επιστημονική βάση και την τεχνολογική τεχνογνωσία για να πρωτοστατήσει. Αυτό που χρειάζεται είναι συντονισμός, επενδύσεις και θεσμική σταθερότητα», τόνισε. Παράλληλα, υπογράμμισε τη σημασία των δεξιοτήτων και της εκπαίδευσης στη νέα εποχή της ενεργειακής μετάβασης: «Οι φοιτητές μας θα είναι οι μηχανικοί, οι πολιτικοί και οι επιχειρηματίες που θα κάνουν πράξη τη μετάβαση. Πρέπει να τους δώσουμε τα σωστά εργαλεία σήμερα».

Σχολιάζοντας την ταχεία άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης, η Shuckburgh προειδοποίησε ότι «δεν πρέπει να την αντιμετωπίζουμε ως πανάκεια». «Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συμβάλει σε καλύτερα ενεργειακά μοντέλα, προβλέψεις και εξοικονόμηση πόρων, αλλά πρέπει να συνοδεύεται από δεοντολογία, διαφάνεια και ενεργειακή αποδοτικότητα – η ίδια η AI έχει ήδη σημαντικό αποτύπωμα άνθρακα», είπε.

Κλείνοντας, η Emily Shuckburgh επανέφερε τη συζήτηση στον άνθρωπο: «Η τεχνολογία δεν είναι αυτοσκοπός. Το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε κοινωνίες που ζουν εντός των πλανητικών ορίων, με δικαιοσύνη, γνώση και ανθεκτικότητα».

Διαβάστε ακόμη