Σοβαρές ανησυχίες για την πορεία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Κροατία εξέφρασαν, με κοινή επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι οργανισμοί RES Croatia, SolarPower Europe και WindEurope. Οι τρεις ενώσεις προειδοποιούν ότι 60 έργα σε ηλιακή, αιολική, γεωθερμική ενέργεια και αποθήκευση μπαταριών, συνολικής ισχύος 3,5 GW και ύψους επενδύσεων 3 δισ. ευρώ, παραμένουν μπλοκαρισμένα εδώ και χρόνια.
Σύμφωνα με το Balkan Green Energy News, η στασιμότητα απειλεί να οδηγήσει σε εγκατάλειψη έργα έως 2,5 GW ακόμη και την επόμενη εβδομάδα, αν δεν ληφθούν μέτρα. Η εξέλιξη θα στερήσει από τη χώρα επενδύσεις, θα ενισχύσει τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων – ήδη πάνω από 25% – και θα την απομακρύνει από τον στόχο της ΕΕ για τουλάχιστον 42,5% συμμετοχή των ΑΠΕ στην κατανάλωση ενέργειας έως το 2030.
Παράλληλα, η Κροατία αντιμετωπίζει διαδικασίες επί παραβάσει λόγω καθυστερήσεων στην εφαρμογή των οδηγιών RED II και RED III. «Δεν είναι απλά χαρτιά, αλλά εργαλεία για την ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία της χώρας», τονίζει η RES Croatia.
Κεντρικό αγκάθι είναι το τέλος σύνδεσης με το δίκτυο. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (HERA) δεν έχει ακόμη καθορίσει τιμή, ενώ ο διαχειριστής του δικτύου HOPS επιχειρεί να μετακυλίσει στους νέους παραγωγούς το κόστος εκσυγχρονισμού του συστήματος. Αυτό αυξάνει το κόστος κατά 30%–40%, καθιστώντας τα έργα μη βιώσιμα. Παρά τη δέσμευση του υπουργού Οικονομίας ότι το τέλος θα οριστεί στο μηδέν, η απόφαση εκκρεμεί.
Ταυτόχρονα, η αγορά εξισορρόπησης χαρακτηρίζεται «μη λειτουργική», με τη θυγατρική της κρατικής HEP να κυριαρχεί και τον HOPS να μπλοκάρει τη συμμετοχή ΑΠΕ. Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με την επιστολή, είναι η ενεργοποίηση πανάκριβων πόρων, συχνά με ανώτατες ρυθμιζόμενες τιμές, ακόμη και σε ώρες υψηλής παραγωγής ΑΠΕ.
Οι τρεις οργανώσεις καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρέμβει άμεσα, ζητώντας από το Ζάγκρεμπ να απελευθερώσει την αγορά, να ενσωματώσει συστήματα αποθήκευσης και να χαράξει ουσιαστικό σχέδιο ηλεκτροκίνησης, ώστε η χώρα να μην χάσει οριστικά το τρένο της ενεργειακής μετάβασης.
Διαβάστε ακόμη