Σημαντικές δυνητικές αποδόσεις -που εκτιμώνται στην περιοχή του 9% και κατά περιπτώσεις διαμορφώνονται σε διψήφιο ποσοστό στο 12%- αλλά και υψηλές προκλήσεις -από τις καθυστερήσεις στη χορήγηση όρων σύνδεσης έως τους δισταγμούς των τραπεζών- εμφανίζει το εγχείρημα της μαζικής εγκατάστασης μπαταριών με όρους αγοράς (merchant), δηλαδή χωρίς επιδοτήσεις. Πρόκειται, ωστόσο, για ένα στοίχημα που είναι κρίσιμο να κερδηθεί, στο κάδρο των εκτιμήσεων για εκθετική αύξηση των περικοπών πράσινης ενέργειας – που αναμένεται να υπερδιπλασιαστούν φέτος σε σχέση με τα επίπεδα του 2024, με βασικά «θύματα» την παραγωγή των φωτοβολταϊκών, τα οποία ωστόσο συνεχίζουν να διεισδύουν στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από τα αιολικά εντείνοντας τις ανισορροπίες.
Αυτά ήταν τα βασικά μηνύματα που εξέπεμψαν οι εκπρόσωποι της αγοράς σε διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε η Solar Plaza Europe, με φόντο την επικείμενη λήξη -στο τέλος του μήνα- της προθεσμίας για την υποβολή προσφορών στην πρόσκληση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για εγκατάσταση merchant μπαταριών ισχύος 4,7 GW με μπόνους ταχείας αδειοδότησης και «εγγύηση ηλεκτρικού χώρου» εν μέσω φημολογίας ότι θα χορηγηθεί μια ακόμη παράταση (η δεύτερη) τουλάχιστον ενός μηνός, όπως ζητείται επιτακτικά από μεγάλο μέρος των ενδιαφερομένων.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε το στέλεχος της Aurora Research Ευάγγελος Γαζής, υπάρχει θεωρητικά «πεδίο δόξης λαμπρόν» για να επιτευχθεί -αν όχι να ξεπεραστεί- ο στόχος του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για εγκατεστημένη ισχύ αποθήκευσης από μπαταρίες 4,3 GW στο τέλος της δεκαετίας (από μηδέν που είναι σήμερα), με πρώτο «ορόσημο» την ηλέκτριση εντός του 2026 των μπαταριών συνολικής ισχύος 0,9 GW που έχουν επιλεγεί για χορήγηση λειτουργικής και επενδυτικής ενίσχυσης από το Ταμείο Ανάκαμψης μέσα από τους διαγωνισμούς της ΡΑΑΕΥ (όπου πάντως καταγράφονται καθυστερήσεις) και βασικό «μοχλό» την πρόσκληση του ΥΠΕΝ, με δεδομένο ότι υπάρχει μια μεγάλη δεξαμενή έργων ισχύος άνω των 20 GW που είναι ώριμα αδειοδοτικά, έχουν δηλαδή λάβει περιβαλλοντικούς όρους. Από τους υπολογισμούς της Aurora προκύπτει ότι οι merchant μπαταρίες στην Ελλάδα εμφανίζουν δυνητικές αποδόσεις 9-12%, με βασική πηγή εσόδων το λεγόμενο arbitrage, την αξιοποίηση δηλαδή των μεγάλων διακυμάνσεων τιμών στη χονδρεμπορική αγορά και τα έργα που θα εισέλθουν πρώτα στην αγορά καθώς και αυτά που «κουμπώνουν» με φωτοβολταϊκά (co-located projects) να εμφανίζουν συγκριτικό πλεονέκτημα.
Ο Γενικός Εκτελεστικός Διευθυντής της Helleniq Renewables Σωτήρης Καπέλλος παρουσίασε το «πεδίο» πάνω στο οποίο θα αναπτυχθούν οι μπαταρίες, εκτιμώντας μεταξύ άλλων ότι η εγκατεστημένη ισχύ ΑΠΕ στην Ελλάδα θα προσεγγίσει στο τέλος του έτους τα 18 GW (17,8 GW), από 15,1 GW στο τέλος του 2024. Από την νέα ισχύ 2,7 GW που αναμένεται να προστεθεί, τα 2,3 GW θα είναι φωτοβολταϊκά και μόνο 0,4 GW αιολικά. Κάτι που προδιαγράφει ακόμα μεγαλύτερες περικοπές, οι οποίες ήδη φέτος εκτιμώνται στο 8-9% της συνολικής «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής (από 3,5% πέρυσι), με τον πέλεκυ όμως να πέφτει βαρύτερος στα μεγάλα φωτοβολταϊκά που είναι συνδεδεμένα στο δίκτυο της υψηλής τάσης, όπου οι περικοπές αναμένεται να ξεπεράσουν το 10% φέτος, έναντι ποσοστού κάτω των 3% για τα αιολικά που εμφανίζουν καλύτερο προφίλ παραγωγής.
Οι τέσσερις προκλήσεις για τις merchant μπαταρίες
Σύμφωνα με τον κ. Καπέλλο, οι μεγαλύτερες προκλήσεις στο δρόμο των merchant μπαταριών είναι:
- Τα «μποτιλιαρίσματα» στη χορήγηση των όρων σύνδεσης που ακόμα παρατηρούνται
- Η ασάφεια που υφίσταται ακόμη στο ρυθμιστικό πλαίσιο για σειρά κρίσιμων θεμάτων, όπως είναι η συν-εγκατάσταση (colocation) μπαταριών και σταθμών ΑΠΕ (κυρίως φωτοβολταϊκών) και η υβριδοποίηση (hybridization) των ενεργειακών συστημάτων
- Ο βαθμός συμμετοχής των μπαταριών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας καθώς απαιτούνται περαιτέρω ρυθμίσεις για να αποσαφηνιστούν οι όροι με τους οποίους τα έργα αποθήκευσης θα μπορούν να παρέχουν επικουρικές υπηρεσίες και υπηρεσίες εξισορρόπησης, ενισχύοντας έτσι τις πηγές εσόδων τους πέρα από το arbitrage στην Προημερήσια Αγορά του Χρηματιστηρίου Ενέργειας
- Η στήριξη της αποθήκευσης, με την δημιουργία μηχανισμού αποζημίωσης διαθέσιμης ισχύος (Capacity Renumeration Mechanism) να αναδεικνύεται ως κρίσιμο εργαλείο για την κινητροδότηση και την επιτάχυνση της εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης.
Το στοίχημα της βελτιστοποίησης
Στις προκλήσεις αυτές θα πρέπει να προστεθεί και η διστακτικότητα που εμφανίζει ακόμα το τραπεζικό σύστημα στη δανειοδότηση έργων αποθήκευσης που δεν διαθέτουν εγγυημένες χρηματοροές (όπως π.χ. τα έργα ΑΠΕ που διαθέτουν PPA), με δεδομένο ότι από την πλευρά των τραπεζικών ιδρυμάτων αντιμετωπίζονται ως μια νέα κατηγορία projects που δεν έχουν ακόμα δοκιμαστεί επί του πεδίου και για αυτό υπάρχει αβεβαιότητα για τον τρόπο λειτουργίας τους και τα έσοδα που θα συγκεντρώνουν. Τον κρίσιμο ρόλο της βελτιστοποίησης (optimization) των μπαταριών ανέδειξε τέλος από την πλευρά της η Ελένη Καλογεροπούλου, στέλεχος της Optimus Energy (όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), σημειώνοντας ότι υπάρχουν ήδη στην αγορά εταιρείες που παρέχουν τις εν λόγω υπηρεσίες, διαθέτοντας ταυτόχρονα και ευέλικτα μοντέλα που μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες κάθε κατηγορίας ιδιοκτήτη ή λειτουργού μπαταριών, καθώς άλλοι μπορεί να στοχεύουν στη μεγιστοποίηση των αποδόσεων αναλαμβάνοντας και τον αντίστοιχο κίνδυνο και άλλοι να εστιάζουν στην ύπαρξη σταθερών και προβλέψιμων αποδόσεων που ενισχύουν τo bankability των έργων, δηλαδή την επιλεξιμότητά τους για τραπεζική χρηματοδότηση.
Διαβάστε ακόμη
