Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, φαίνεται αποφασισμένος να παραμερίσει τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) από τον ενεργειακό σχεδιασμό των Ηνωμένων Πολιτειών. Παράλληλα, ενισχύει τη στήριξή του προς τα ορυκτά καύσιμα – ακόμη και τον άνθρακα – επικαλούμενος ως βασικό επιχείρημα την «εθνική ασφάλεια». Πρόκειται για ένα αφήγημα που χρησιμοποιεί επανειλημμένα για να στηρίξει μια σειρά πολιτικών επιλογών που δείχνουν να ανατρέπουν την πρόοδο της χώρας προς την πράσινη μετάβαση. Η συνέπεια αυτής της στάσης είναι η αναστολή πολλών έργων και επενδύσεων στις ΑΠΕ, με αποκορύφωμα την ψήφιση του «μεγάλου, όμορφου νομοσχεδίου» – όπως το χαρακτήρισε – που πέρασε ο Λευκός Οίκος από το Κογκρέσο τον προηγούμενο μήνα.

Από την εποχή της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ είχε καταστήσει σαφές ότι σκοπεύει να καταργήσει τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις που είχαν θεσπιστεί επί προεδρίας Μπάιντεν, στο πλαίσιο του Νομοσχεδίου για τη Μείωση του Πληθωρισμού (IRA), το οποίο στόχευε στην ενεργειακή μετάβαση των ΗΠΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η εχθρότητά του προς τις ΑΠΕ έχει τις ρίζες της σε ένα προσωπικό περιστατικό πριν από 25 χρόνια, όταν είχε ενοχληθεί από την παρουσία ανεμογεννητριών κοντά στο γήπεδο γκολφ που διατηρεί στη Σκωτία. Παρά τα αρνητικά του σχόλια, τα στοιχεία αποκαλύπτουν μια άλλη πραγματικότητα: μόνο τα ηλιακά συστήματα αντιστοιχούσαν σε περίπου 60% των νέων εγκαταστάσεων ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα το τελευταίο έτος – αποδεικνύοντας πως οι ΑΠΕ όχι μόνο δεν είναι απάτη, αλλά συνεχίζουν να αναπτύσσονται δυναμικά.

Από τον Ιανουάριο, υπολογίζεται ότι έχουν ακυρωθεί ή αναβληθεί έργα «πράσινης ενέργειας» αξίας περίπου 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κοστίζοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας αναλύσεων Ε2, που παραθέτει το πρακτορείο Bloomberg. Ειδικότερα, εκτιμάται ότι έχουν χαθεί πάνω από 16.500 θέσεις εργασίας, εκ των οποίων οι 12.000 βρίσκονταν σε περιφέρειες των Ρεπουμπλικανών. Στα τέλη Ιουλίου, ανακλήθηκε άδεια που είχε δοθεί επί κυβέρνησης Μπαράκ Ομπάμα για την ανέγερση ανεμογεννητριών σε θαλάσσια περιοχή 14 εκατομμυρίων στρεμμάτων. «Η κυβέρνηση Τραμπ κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να δημιουργήσει την ενεργειακή κρίση που ο πρόεδρος υποσχέθηκε να επιλύσει», δήλωσε η Λένα Μόφιτ, εκτελεστική διευθύντρια της Evergreen Action. «Η υπεράκτια αιολική ενέργεια έχει τεράστιες δυνατότητες να ενισχύσει το δίκτυό μας. Αντ’ αυτού όμως, ο Τραμπ επιχειρεί να εκφοβίσει την αμερικανική καθαρή ενέργεια ώστε να εξαφανιστεί, προκειμένου να στηρίξει τους υποστηρικτές του στον κλάδο των ορυκτών καυσίμων». Πρόσφατα, η γαλλική ενεργειακή εταιρεία Engie ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει στις ΗΠΑ λιγότερο από το ήμισυ των 2 με 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων που συνήθως διοχετεύει.

Εν μέσω των πλημμυρών του Τέξας, οι οποίες οδήγησαν στον θάνατο πάνω από 135 ανθρώπους και αποδίδονται στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που επιβάλλει νέους περιορισμούς στις φοροαπαλλαγές που παρείχε το IRA σε έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Ήταν μόλις λίγες ημέρες μετά την επικύρωση του «μεγάλου, όμορφου νομοσχεδίου» στις 4 Ιουλίου, βάσει του οποίου περιορίζονται σταδιακά οι πράσινες επιδοτήσεις σε επενδύσεις στη μεταποίηση μέχρι το 2027-28.

Μεγαλύτερες επιπτώσεις για όσους επένδυσαν στην εφοδιαστική αλυσίδα των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων (EVs) έχει η κατάργηση των επιδοτήσεων για την αγορά οχημάτων από τα τέλη Σεπτεμβρίου, γεγονός που οδήγησε και στην επεισοδιακή κατάρρευση της φιλίας του Τραμπ με τον επικεφαλής της Tesla, Έλον Μασκ. Ωστόσο, το Κογκρέσο κατάφερε να αφαιρέσει από το νομοσχέδιο του Τραμπ έναν προτεινόμενο φόρο για την ηλιακή και αιολική ενέργεια. Την ίδια ώρα, όμως, το «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» του Τραμπ διευκολύνει τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων να πραγματοποιήσουν γεωτρήσεις σε εκτάσεις του ομοσπονδιακού κράτους. Δεν είναι τυχαίο ότι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Princeton υπολογίζουν ότι με τις προβλέψεις αυτού του νομοσχεδίου θα παραχθούν 470 εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα περισσότεροι μέχρι το 2035, αναφέρει ο Economist.

Η παραγκώνιση των ΑΠΕ από τον Τραμπ έρχεται σε αντίφαση με τον στόχο του ίδιου του Αμερικανού προέδρου να αναδείξει τις ΗΠΑ σε πρωταγωνιστή της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και των κρυπτονομισμάτων. Τα κέντρα επεξεργασίας δεδομένων που είναι απαραίτητα για την επίτευξη των στόχων αυτών απαιτούν υπέρμετρη κατανάλωση ενέργειας. Όμως, δεν είναι βέβαιο εάν οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων προτίθενται να αυξήσουν την παραγωγή τους με νέες επενδύσεις, διότι οι προοπτικές ανόδου των διεθνών τιμών παραμένουν περιορισμένες λόγω του εμπορικού πολέμου που έχει κηρύξει ο Τραμπ στον κόσμο.

Οι επανειλημμένες απειλές των Ηνωμένων Πολιτειών για επιβολή δασμών έχουν εντείνει το κλίμα αβεβαιότητας στις διεθνείς αγορές. Πρόσφατα, οι τιμές του αργού και του πετρελαίου Brent έπεσαν σε χαμηλό δύο μηνών, με τον Ντόναλντ Τραμπ να απειλεί την Ινδία με δασμούς ύψους 50%, σε περίπτωση που συνεχίσει τις ενεργειακές συναλλαγές της με τη Ρωσία. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι νέες επενδύσεις έχουν περιοριστεί αισθητά, γεγονός που σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, θέτει σε κίνδυνο τη διεθνή οικονομική ανάπτυξη. Παρ’ όλα αυτά, ο Τραμπ επιμένει στις απόψεις του ότι η αιολική ενέργεια είναι «κοστοβόρα» και «αντιαισθητική», ενώ θεωρεί την ηλιακή ενέργεια «ανεπαρκή» για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών. Όπως δήλωσε στον Guardian η Ναόμι Ορέσκες, ιστορικός επιστημών στο Χάρβαρντ, «οι ενέργειες του Τραμπ αποτελούν μια ξεκάθαρη απόπειρα να ανατραπεί η πρόοδος δεκαετιών στον τομέα της περιβαλλοντικής πολιτικής – όχι για λόγους οικονομικής λογικής, αλλά για δύο βασικούς στόχους: αφενός, να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων που στήριξε την καμπάνια του, και αφετέρου, να αποδομήσει κάθε προηγούμενη πρωτοβουλία για την προστασία του περιβάλλοντος».

Διαβάστε ακόμη