Τα πολλαπλά οφέλη που προσφέρουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανέδειξε με νέα έκθεσή του ο Διεθνής Οργανισμός Ανανεώσιμης Ενέργειας (IRENA). Σύμφωνα με τον IRENA, το 2024 προστέθηκαν παγκοσμίως 582 GW νέας ισχύος από ΑΠΕ, ποσότητα ρεκόρ, σημειώνοντας αύξηση 19,8% σε σύγκριση με το 2023. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός πως τα φωτοβολταϊκά αποτέλεσαν το 77,8% του συνόλου, αφού μέσα στο 2024 εγκαταστάθηκαν φωτοβολταϊκά συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 452,1 GW! Στη δεύτερη θέση βρέθηκε η αιολική ενέργεια, με 114,3 GW νέων αιολικών έργων μέσα στο περασμένο έτους. Οι προσθήκες από άλλες καθαρές τεχνολογίες παρέμειναν περιορισμένες. Η γεωθερμία, η βιοενέργεια, τα υδροηλεκτρικά και η συγκεντρωτική ηλιακή ενέργεια (CSP) πρόσφεραν συνολικά 15,4 GW. Πέραν της μεγάλης ανάπτυξης των ΑΠΕ, εξίσου εντυπωσιακό είναι το αποτέλεσμα ειδικής έρευνας του IRENA που δείχνει πως λόγω της χρήσης των ΑΠΕ, μέσα στο 2024 αποφεύχθηκε συνολικό κόστος 467 δισ. δολαρίων σε ορυκτά καύσιμα. Μόνο η Κίνα, που ηγείται παγκοσμίως στην καθαρή ενέργεια, γλύτωσε πέρυσι λόγω των ΑΠΕ συνολικά 179,8 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η έρευνα του IRENA υπολόγισε το κόστος που αποφεύχθηκε από τη χρήση ορυκτών καυσίμων, τις εκπομπές CO2 και τη ζημιά από την ατμοσφαιρική ρύπανση, συγκρίνοντας την πραγματική παραγωγή από ΑΠΕ το 2024 με ένα υποθετικό σενάριο όπου η ίδια ποσότητα ηλεκτρισμού θα είχε παραχθεί από μονάδες άνθρακα και φυσικού αερίου. Τα στοιχεία έδειξαν πως οι χώρες με το υψηλότερο ποσοστό παραγωγής από ΑΠΕ είχαν και τα μεγαλύτερα οφέλη. Συγκεκριμένα, η Κίνα απέφυγε κόστος ορυκτών καυσίμων ύψους 179,8 δισ. δολαρίων, ενώ μείωσε τις εκπομπές CO2 κατά 2,89 δισεκατομμύρια τόνους, γλυτώνοντας επιπλέον 261,1 δισ. δολάρια σε οφέλη για τη δημόσια υγεία από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Αντίστοιχα, οι ΗΠΑ απέφυγαν 24,1 δισ. δολάρια σε κόστος καυσίμων, μείωσαν τις εκπομπές CO₂ κατά 597 εκατομμύρια τόνους και κέρδισαν 21,5 δισ. δολάρια σε οφέλη από τη μείωση της ρύπανσης. Οφέλη 28,3 δισ. δολαρίων γλύτωσε η Βραζιλία, ενώ πάνω από 10 δισ. δολάρια γλύτωσαν η Ινδία, η Ιαπωνία και άλλες χώρες.

Η μελέτη του IRENA αποδεικνύει πως οι ΑΠΕ δεν προσφέρουν μόνο το χαμηλότερο κόστος παραγωγής (σε όρους εξομοιωμένου κόστους ενέργειας – LCOE), αλλά έχουν και άλλου είδους πλεονεκτήματα. Η ανάπτυξή τους μειώνει σημαντικά την ανάγκη για ακριβές υποδομές που σχετίζονται με την εξόρυξη, μεταφορά και εφεδρική παραγωγή ορυκτών καυσίμων και περιορίζει την εξάρτηση από διεθνείς αγορές καυσίμων. Η πλήρης αξία των ΑΠΕ εκτείνεται πέρα από τον δείκτη LCOE και περιλαμβάνει τη μακροπρόθεσμη ενεργειακή ασφάλεια, τη δημόσια υγεία και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ υποκαθιστά εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και ρύπων όπως το διοξείδιο του θείου (SO2), τα οξείδια του αζώτου (NOx) και τα αιωρούμενα σωματίδια (PM2.5), που συνδέονται άμεσα με αναπνευστικά και καρδιαγγειακά νοσήματα. Αυτά τα οφέλη, αν και δεν περιλαμβάνονται στον δείκτη LCOE, είναι καθοριστικά για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.

Μειωμένο κατά 93% το κόστος εγκατάστασης μπαταριών σε σχέση με το 2010

Αξιοσημείωτο συμπέρασμα της έκθεσης είναι ότι το 91% των νέων έργων ανανεώσιμης ενέργειας που υλοποιήθηκαν το 2024 ήταν οικονομικότερα από οποιαδήποτε μονάδα παραγωγής με ορυκτά καύσιμα. Παράλληλα, σε σχέση με την αποθήκευση ενέργειας, φαίνεται πως από το 2010 έως το 2024 το συνολικό κόστος εγκατάστασης των συστημάτων αποθήκευσης με μπαταρίες μειώθηκε κατά 93%, από τα τα 2.571 δολάρια/kWh στα 192 δολάρια/kWh. Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα των μπαταριών, παράγοντας πάνω από το 75% του συνόλου, με κόστος 20-30% χαμηλότερο σε σχέση με τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές αγορές. Οι λόγοι πίσω από αυτό είναι η ύπαρξη οικονομιών κλίμακας και καθετοποιημένης παραγωγής, η οποία απορρέει και από την ηγετική θέση που κατέχει στις κρίσιμες πρώτες ύλες.

Διαβάστε ακόμη