Ένα δεύτερο ηχηρό «σήμα κινδύνου» για την ελληνική αγορά ΑΠΕ και τις προοπτικές της -ιδίως όσον αφορά στους μη καθετοποιημένους παίκτες- στέλνει η αποχώρηση της γερμανικής ABO Energy (πρώην ABO WIND) δια της πώλησης της ελληνικής θυγατρικής της ABO Energy Hellas S.A. «όπως είναι επιπλωμένη» (με τους εργαζομένους και χαρτοφυλάκιο έργων υπό ανάπτυξη φωτοβολταϊκών, αιολικών και μπαταριών ισχύος 1,5 GW) στη Helleniq Energy. Η απόσυρση της γερμανικής εταιρείας -που είχε ξεκινήσει να δραστηριοποιείται στη χώρα από το 2017- έρχεται στον απόηχο της απόφασης ενός ακόμα μεγάλου ξένου «παίκτη», της πορτογαλικής EDPR, να πωλήσει το χαρτοφυλάκιο έργων ΑΠΕ που διαθέτει στην Ελλάδα (η σχετική διαγωνιστική διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει κατά τις πληροφορίες) και να προχωρήσει από την Ελλάδα και επιβεβαιώνει εμφατικά ότι τα σύννεφα των περικοπών (που συνεχίζονται ακάθεκτες ακόμα και μεσούντος του καλοκαιριού φέτος), των μηδενικών ή και αρνητικών τιμών ηλεκτρισμού στη χονδρεμπορική αγορά που πολλαπλασιάζονται και της περιορισμένης ορατότητας για την χορήγηση όρων σύνδεσης σε έργα που δεν βρίσκονται ψηλά στην «λίστα» με τις ομάδες προτεραιότητας πυκνώνουν επικίνδυνα πάνω από τον κλάδο ΑΠΕ της χώρας. Και δημιουργούν τάσεις φυγής σε αρκετούς ξένους επενδυτές που εκτιμώντας ότι οι κίνδυνοι υπερβαίνουν τα δυνητικά οφέλη αναζητούν καλύτερες αποδόσεις σε άλλες αγορές…
ΑΒΟ Energy: «Eίχαμε καλά χρόνια στην Ελλάδα»
H ανακοίνωση της ABO Energy για τη συναλλαγή με την Helleniq Energy (το τίμημα της οποίας δεν δημοσιοποιήθηκε κατόπιν συμφωνίας των δυο πλευρών) είναι αποκαλυπτική για το κλίμα που επικρατεί μεταξύ ξένων επενδυτικών κύκλων για την εγχώρια αγορά ΑΠΕ. «H πώληση της ελληνικής θυγατρικής μας βελτιώνει τις πιθανότητες επιτυχίας μας, μειώνει την πολυπλοκότητα του Ομίλου και βοηθά στην περαιτέρω εστίαση των δραστηριοτήτων μας», αναφέρει ο Εκτελεστικός Διευθυντής της γερμανικής εταιρείας Dr. Karsten Schlageter,υπογραμμίζοντας ότι θεωρεί το deal «εξαιρετικά επιτυχημένο» για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. «Είχαμε καλά χρόνια στην Ελλάδα», συνεχίζει ο Γερμανός μάνατζερ υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς ότι….αυτά παρήλθαν ανεπιστρεπτί. Προσθέτει δε ότι «Η απόσυρση από τον κλάδο του project development στην Ελλάδα ευθυγραμμίζεται με τη στρατηγική μας, καθώς στην παρούσα φάση είναι πιο ενδιαφέρον για την εταιρεία να δεσμεύσει πόρους στη Γερμανία». Κι ο κ. Schlageter καταλήγει ότι «ένα από τα ισχυρά μας σημεία ήταν το άνοιγμα νέων αγορών…Η πώληση των δραστηριοτήτων μας στην Ελλάδα αποδεικνύει επίσης ότι μπορούμε να αποχωρήσουμε με επιτυχία από δεσμεύσεις όταν έχει νόημα να το κάνουμε». Διατύπωση που υπονοεί ότι η ΑΒΟ έφυγε από την Ελλάδα στην κατάλληλη στιγμή και με ικανοποιητικό τίμημα.
Αν και η γερμανική εταιρεία επιχειρεί να χρυσώσει το χάπι λέγοντας ότι «Η Ελλάδα παραμένει ελκυστική αγορά για τις ΑΠΕ», εντούτοις από τα στοιχεία που η ίδια παραθέτει για την επενδυτική της στρατηγική στις αγορές του εξωτερικού, προκύπτει ότι η χώρα μας αποτελεί ήδη παρελθόν για την ABO Energy. Και τούτο διότι στην πλέον πρόσφατη παρουσίασή της προς τους επενδυτές για τις 14 χώρες όπου δραστηριοποιείται και αναπτύσσει έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 31 GW (Καναδάς, Κολομβία, Αργεντινή, Τυνησία, Νότια Αφρική, Γερμανία, Φινλανδία, Πολωνία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Μ. Βρετανία, Ιρλανδία, Γαλλία, Ισπανία), η Ελλάδα λάμπει δια της απουσίας της. Επισημαίνει επίσης ως ισχυρό ατού των project της το ότι έχουν εξασφαλισμένη πρόσβαση στο δίκτυο (έχοντας λάβει όρους σύνδεσης), στοιχείο που δείχνει να υπονοεί ότι κάτι τέτοιο δεν κατέστη εφικτό για το χαρτοφυλάκιό της στην Ελλάδα. Υπογραμμίζει δε ότι εστιάζει πλέον στις περισσότερα υποσχόμενες αγορές (με την ελληνική να μην συμπεριλαμβάνεται πια σε αυτές) και τεχνολογίες και στην πώληση χαρτοφυλακίων έργων σε αρχική φάση ανάπτυξης με στόχο την απελευθέρωση δεσμευμένων κεφαλαίων.
Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη με την ABO Energy επιβεβαιώνει όσους είχαν προειδοποιήσει ότι η αποχώρηση της EDPR δεν ήταν μεμονωμένο «κρούσμα». Και αναδεικνύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πλέον οι ξένοι «παίκτες» σε ένα περιβάλλον εκθετικά αυξανόμενων περικοπών πράσινης ενέργειας και μηδενικών ή αρνητικών τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, αν δεν έχουν την «ασπίδα» είτε της καθετοποίησης (που διαθέτουν οι μεγάλοι Έλληνες παίκτες που όχι μόνο διαθέτουν και συμβατικές μονάδες, αλλά και μπορούν σε μεγάλο βαθμό να αντισταθμίσουν από την δραστηριότητα της προμήθειας τις όποιες απώλειες «γράφουν» από τον κλάδο της παραγωγής) είτε της «κλειδωμένης» ταρίφας αποζημίωσης μέσω feed in tariff ή PPΑ. Και δεν είναι προφανώς τυχαίο το γεγονός ότι το χαρτοφυλάκιο των Γερμανών της ABO κατέληξε σε έναν από τους μεγάλους ελληνικούς καθετοποιημένους ομίλους (Helleniq Energy), ούτε το ότι η αποχώρηση των Πορτογάλων της EDPR υπενθύμισε σε πολλούς τη συνεργασία τους με τη Motor Oil για την ανάπτυξη cluster αιολικών έργων στην Εύβοια.
Το δύσκολο τοπίο για τους μη καθετοποιημένους παραγωγούς ανέδειξε και ο Καθηγητής του ΕΚΠΑ Αντώνης Μεταξάς μιλώντας χθες στο συνέδριο του Economist: «Ο τομέας των ΑΠΕ βιώνει σήμερα με το διογκούμενο φαινόμενο των περικοπών, έναν μείζονα προβληματισμό και μειωμένη επενδυτική ορατότητα, γεγονός που πλήττει ιδιαίτερα μεμονωμένους παραγωγούς που δεν ανήκουν σε μεγάλους καθετοποιημένους ενεργειακούς ομίλους», τόνισε μεταξύ άλλων. Πράγματι, Σε μια αγορά όπου οι Έλληνες καθετοποιοημένοι παίκτες δεν επηρεάζονται από τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών τιμών, καθώς μπορούν από τη μια να «μπιντάρουν» ακόμη και σε αρνητικές τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας γνωρίζοντας ότι από την άλλη θα πληρωθούν από τους πελάτες τους για τις κιλοβατώρες που παρήγαγαν, οι ξένοι βρίσκονται αναπόφευκτα σε μειονεκτική θέση.
Οι φήμες για νέες αποχωρήσεις ξένων από την ελληνική αγορά ΑΠΕ
Στο πλαίσιο αυτό, εντείνεται η φημολογία για συνέχεια των ανακατατάξεων στην ελληνική αγορά ΑΠΕ καθώς και άλλοι ξένοι αναζητούν αγοραστές για έργα τους. Όπως έχει γράψει το energygame.gr, εξελίξεις πιθανόν να υπάρξουν και σε μια ακόμα γερμανική εταιρεία, την BayWa r.e. Η μητρική εταιρεία, αν και βρέθηκε πριν από περίπου έναν χρόνο στο επίκεντρο εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων, φαίνεται πως έχει εξασφαλίσει την οικονομική της βιωσιμότητα μέχρι το 2028. Όμως, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, ανακατατάξεις αναμένεται να υπάρξουν στο χαρτοφυλάκιο έργων ΑΠΕ που διαχειρίζεται, με πολλά από αυτά τελικά να αλλάζουν χέρια. Κάτι αντίστοιχο αναμένεται να σημειωθεί και στην Ελλάδα, όπου η εταιρεία διαθέτει έργα ώριμα με όρους σύνδεσης. Άλλες πηγές πάντως εκτιμούν πως δεν θα υπάρξει αυτή η κατεύθυνση. Να σημειωθεί πως εκτός από τον τομέα των ΑΠΕ, η εταιρεία έχει δυναμική παρουσία στον τομέα της διανομής φωτοβολταϊκού εξοπλισμού στην Ελλάδα και όχι μόνο.
Την ίδια στιγμή, στο επίκεντρο έντονης φημολογίας έχει βρεθεί και η Lightsource BP, με αφορμή την πρόθεση της μητρικής BP να πωλήσει το 50% της εταιρείας που έχει παρουσία στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Αρμόδιες πηγές επισημαίνουν ότι στην παρούσα φάση η ελληνική θυγατρική της Lightsource BP η οποία ολοκλήρωσε πέρυσι την κατασκευή ενός χαρτοφυλακίου 110 MW που πωλήθηκε στη Helleniq Energy είναι στην παρούσα φάση προσηλωμένη στην κατασκευή του mega φωτοβολταϊκού project «Ενιπέας», ισχύος 560 MW που αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα. H γερμανική εταιρεία developer ΑΠΕ ibVogt αποχώρησε στις αρχές του έτους από την ελληνική αγορά δια της πώλησης όλου του χαρτοφυλακίου των project της εδώ (780 MW φωτοβολταϊκών και μπαταριών σε διάφορα στάδια ανάπτυξης) στην Faria Renewables, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες της αγοράς, σε φάση αποχώρησης βρίσκεται η Claritas Investments που είχε άδειες για φωτοβολταϊκά ισχύος 591 MW στη Βόρειο Ελλάδα, ενώ φέρεται να «ψάχνεται» έχοντας εκδηλώσει τάσεις αναχωρητισμού και η Fotowatio Renewable Ventures με έδρα την Ισπανία. Αίσθηση είχε προκαλέσει εξάλλου η ερώτηση που είχε δεχθεί ο επικεφαλής της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης από αναλυτή -κατά την τηλεδιάσκεψη για τα αποτελέσματα του 2024- για το εάν η Επιχείρηση ενδιαφέρεται για τα εν Ελλάδι έργα ΑΠΕ της Total Energies -που φέρεται εδώ και έναν χρόνο να είναι σε διαδικασία πώλησης μέρους του χαρτοφυλακίου της-, με τον κ. Στάσση να απαντά αρνητικά.
Εξασθενεί το ενδιαφέρον των ξένων και για τα υπεράκτια αιολικά
Ισχυρή τάση αποδυνάμωσης του ενδιαφέροντος των ξένων επενδυτών καταγράφεται και στον κλάδο των υπεράκτιων αιολικών, αν και για διαφορετικούς λόγους σε σχέση με τους λόγους που προκαλούν τις τάσεις φυγής στα χερσαία αιολικά και φωτοβολταϊκά. Εδώ ο βασικός λόγος είναι ο προβληματισμός για τη μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση του εξαγγελθέντος σχεδιασμού για την ανάπτυξη του κλάδου. Τρία χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου που θέσπισε το απαραίτητο πλαίσιο, η τύχη του σχεδίου «Υπεράκτια Αιολικά» αγνοείται και ο στόχος για εγκατεστημένη ισχύ 2 GW στο τέλος της δεκαετίας φαντάζει δύσκολο να επιτευχθεί. Η Κοινή Υπουργική Απόφαση για το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης των ΥΑΠ που αναμενόταν στις αρχές του 2024 αγνοείται και ως αποτέλεσμα έχουν χαθεί από τα «ραντάρ» πολλοί ξένοι παίκτες που είχαν εκφράσει ενδιαφέρον να δραστηριοποιηθούν στον εν λόγω κλάδο όπως η κοινοπραξία των Engie και EDPR Ocean Wind, η δανέζικη Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) και η Blue Float. Πηγές της αγοράς εκτιμούν πως, αν και η απογοήτευση είναι διάχυτη, αν δοθεί ένα θετικό μήνυμα από την Πολιτεία το ενδιαφέρον ίσως αναζωπυρωθεί…
Διαβάστε ακόμη