Με όλα τα σημαντικά ζητήματα να είναι στο «τραπέζι» των συζητήσεων, χθες πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη μεταξύ της ηγεσίας του Υπουργείου Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και των συνδέσμων του κλάδου των φωτοβολταϊκών. Προφανώς, ένα από τα «καυτά» θέματα της τρέχουσας περιόδου παραμένουν οι περικοπές, με μερίδα παραγωγών να θέτει ζήτημα αποζημιώσεων. Όπως επισημάνθηκε στη χθεσινή σύσκεψη, ο μηχανισμός αναδιανομής των περικοπών θα έχει αναδρομική ισχύ από 1η Ιανουαρίου του 2025. Πρόκειται για τον μηχανισμό που θα προβλέπει αποζημιώσεις για όσους σταθμούς ΑΠΕ υφίστανται μεγαλύτερες περικοπές από ότι θα τους αναλογούσαν υπό κανονικές συνθήκες, λόγω αδυναμίας επιβολής περικοπών σε κάποιες κατηγορίες έργων.

Πάντως, όπως αναφέρει στέλεχος της αγοράς, αυτή τη στιγμή 6,5 GW των έργων έχουν προτεραιότητα στο δίκτυο, ενώ 7,5 GW φωτοβολταϊκών δεν έχουν προτεραιότητα κατανομής. Στο πλαίσιο αυτό, οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως κάθε συζήτηση για περαιτέρω ένταξη έργων στο σύστημα δημιουργεί ένα βραχυκύκλωμα. Όπως αναφέρθηκε στο energygame.gr, υπάρχουν πλέον σύνδεσμοι που ζητούν το «πάγωμα» των όρων σύνδεσης. Στη χθεσινή σύσκεψη ένα από τα ζητήματα που τέθηκε και φαίνεται πως το ΥΠΕΝ επεξεργάζεται είναι όχι μόνο να δοθεί παράταση πέραν της 30ης Σεπτεμβρίου για τις merchant μπαταρίες, αλλά να μην υπάρχει χρονικός περιορισμός. Παράλληλα, από τον κλάδο των φωτοβολταϊκών στο χωράφι τέθηκε η ανάγκη να υπάρξει περιθώριο ένταξης νέων έργων, ένα διαχρονικό αίτημα του κλάδου.

Χθες, πάντως, μιλώντας στο Hydrogen & Green Gases Forum, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Νίκος Τσάφος επεσήμανε πως τα φαινόμενα περικοπών και αρνητικών τιμών «συμβαίνουν σε κάθε χώρα που έχει τοποθετήσει πολλά φωτοβολταϊκά στο σύστημα», ενώ σε ερώτηση για πιθανή παύση στην έκδοση όρων σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ, απάντησε ότι «έχουμε ακούσει πολλές λύσεις, δεν έχουμε καταλήξει σε συγκεκριμένη πρόταση».

Όπως έχει γράψει το energygame.gr, στόχος των συζητήσεων, που ξεκίνησαν πριν λίγες ημέρες με τη σύσκεψη ΡΑΑΕΥ – ΑΔΜΗΕ, είναι να προκύψει ένα σχέδιο μέχρι να ενσωματωθούν οι ευέλικτες συμβάσεις, που στην ουσία θα βάζουν κανόνες στο πώς θα δίνονται οι προσφορές σύνδεσης, ενώ στόχος είναι να υπάρχουν λελογισμένες περικοπές. Με άλλα λόγια, σκοπός είναι να γνωρίζει ο παραγωγός το ποσοστό απορρόφησης της ενέργειας σε μια περιοχή ανάλογα με τα περιθώρια του ηλεκτρικού χώρου. Το overbooking συνδέεται με τις μελλοντικές ανάγκες των δικτύων, αλλά σε καμία περίπτωση, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν μπαίνει στο τραπέζι το ζήτημα «παγώματος» των προσφορών σύνδεσης.

Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο χθεσινό συνέδριο αναφέρθηκε επίσης και στα έργα αποθήκευσης ενέργειας, υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει να πάνε όσο πιο γρήγορα γίνεται», αλλά αναγνώρισε ότι «υπάρχουν δύσκολες συνθήκες και δεν μπορούν όλα τα έργα να ανταποκριθούν». Ανέφερε, ακόμη, ότι έχουν γίνει συζητήσεις με τους φορείς και «ακούμε τους προβληματισμούς τους». Για το ίδιο ζήτημα, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ, κ. Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, μιλώντας σε podcast του ΑΔΜΗΕ, σημείωσε πως υπάρχει περίπου 1 GW έργων αποθήκευσης που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο πρέπει να εγκατασταθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2026. «Αλλιώς θα έχουμε πρόβλημα, οι επενδυτές δεν θα βρουν χρήματα να πάρουν τις ενισχύσεις τους. Άρα ξεκινάμε από σήμερα και φτάνουμε έως τον Ιούνιο του 2026. Το Ιούνιο του 2026 πρέπει να έχουμε πάνω από 1 GW αποθήκευση. Και μέχρι το 2030 θα έχουμε τα 4,3 που λέει το ΕΣΕΚ. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον», ανέφερε μεταξύ άλλων.

ΠΟΣΠΗΕΦ: Οι προτάσεις που κατέθεσε στη συνάντηση με το ΥΠΕΝ

Επιστολή κατέθεσε στο ΥΠΕΝ η ΠΟΣΠΗΕΦ, στο πλαίσιο της συνάντησης 24/06/2025 του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Παπασταύρου με τα μέλη του ΔΣ της.

Αναλυτικά η επιστολή:

Στο πλαίσιο της συνάντησης μας σχετικά με τη λειτουργία του μηχανισμού αντιστάθμισης περικοπών, αλλά και τα κρίσιμα ζητήματα του κλάδου, θέτουμε υπόψη σας τους παρακάτω άξονες προτάσεων, προκειμένου να βελτιωθεί η τραγική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι μικρομεσαίοι παραγωγοί Φ/Β Σταθμών λόγω των εκτενών περικοπών. 

  • O Μηχανισμός να εναρμονίζεται με Ευρωπαϊκά Πρότυπα και παραδείγματα άλλων χωρών σύμφωνα με το κριτήριο “Curtailment First on Marginal Producers”.
  • Πρόκειται για κριτήριο που εφαρμόζεται στη Γερμανία και άλλες ώριμες αγορές ΑΠΕ και έχει ως στόχο τη Δίκαιη Ιεράρχηση Περικοπών με Κριτήριο την Επίπτωση στον Παραγωγό.
  • Σύμφωνα με αυτό, οι περικοπές ισχύος δεν πρέπει να εφαρμόζονται ισοπεδωτικά, αλλά λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική και λειτουργική επίπτωση σε κάθε παραγωγό.
  • Ειδικότερα, μικρομεσαίοι παραγωγοί που δεν διαθέτουν πρόσβαση σε υποδομές αποθήκευσης, δεν συμμετέχουν σε αγορές εξισορρόπησης ή δεν αποζημιώνονται για τις περικοπές, υφίστανται δυσανάλογες επιπτώσεις από την απώλεια παραγωγής, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των έργων τους. Αντιθέτως, μεγάλοι σταθμοί ή παραγωγοί με πολλαπλές πηγές εσόδων μπορούν να απορροφήσουν τέτοιες απώλειες με λιγότερο κόστος.
  • Βασική ιδέα: 
    • Όταν απαιτείται περιορισμός (curtailment) της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ, αυτός πρέπει να εφαρμόζεται πρώτα σε εκείνους τους σταθμούς για τους οποίους ο περιορισμός έχει τη μικρότερη οικονομική επίπτωση.
  1. Πρώτα περικόπτονται οι μεγάλοι παραγωγοί ή αυτοί με τις υψηλότερες οικονομίες κλίμακος – γιατί μπορούν να αντέξουν καλύτερα τις περικοπές.
  2. Αποφυγή περικοπών σε μικρούς παραγωγούς ή αυτοπαραγωγούς, για τους οποίους η παραμικρή μείωση παραγωγής μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα της επένδυσής τους.
  3. Το “οριακός παραγωγός” (marginal producer) δεν σημαίνει μόνο μικρός σε μέγεθος, αλλά:
    • Έχει χαμηλό περιθώριο κέρδους
    • Δεν έχει πρόσβαση σε αποθήκευση ή άλλες υπηρεσίες εξισορρόπησης
  • Μεγαλύτερη συνεισφορά των αιολικών σταθμών στο μηχανισμό αντιστάθμισης περικοπών, διότι οι αιολικοί σταθμοί έχουν μεγαλύτερο εύρος λειτουργίας και συνεπώς μικρότερη ευαισθησία σε περικοπές 4-5 μεσημεριανών  ορών. Αντίθετα, οι Φ/Β Σταθμοί που περικόπτονται αυτές τις 4-5 ώρες χάνουν το 80% της παραγωγής τους.  

Σύμφωνα με τα παραπάνω, προτείνεται ο εξής πίνακας ιεραρχίας συμμετοχής των Σταθμών ΑΠΕ στο μηχανισμό αντιστάθμισης περικοπών.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ
ΤΥΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ ΣΧΟΛΙΑ
Merchant RES (fully unsubsidized) & Wind Power 1 Ορισμός “marginal producers” –  Η αιολική παραγωγή δεν είναι τόσο ευαίσθητη σε ημερήσια περικοπή 4-5 ωρών.
Large PV with FiP (>1MW) 2 Πλήρως ενσωματωμένα στην αγορά με υψηλές παραγωγές– μέτρια ευαισθησία σε ετήσιο κύκλο λόγω οικονομιών κλίμακας, αλλά μεγάλη ευαισθησία σε ημερήσια περικοπή 4-5 ωρών.
Small PV with FiP (<1MW) 3 Βασισμένα στην αγορά, αλλά δυνητικά πιο ευαίσθητα στις περικοπές λόγω πίεσης στις ταμειακές ροές/ROI και υψηλότερα LCOE. Πολύ ευαίσθητα σε ημερήσια περικοπή 4-5 ωρών και ευαισθησία σε ετήσιο κύκλο.
PV with FiT 4 (protected) Προτεραιότητα στην κατανομή – η περικοπή θα πρέπει να αποζημιώνεται πλήρως για όλη την παραγωγή.

 

  • Διαφάνεια και Δημοσιοποίηση Στοιχείων Περικοπών
  • Προτείνουμε να δημοσιεύονται ανά μήνα από ΔΕΔΔΗΕ/ΑΔΜΗΕ:
    • Χάρτες περιοχών με περιορισμούς (curtailment zones)
    • Στατιστικά περικοπών ανά τύπο σταθμού και χρονική ζώνη

Αυτό επιτρέπει διαφάνεια, διάχυση πληροφορίας και ισοτιμία πρόσβασης σε όλους τους παραγωγούς.

  • Μέτρα Οικονομικής Ενίσχυσης
  • Δημιουργία έκτακτου ενεργειακού ESM, με πόρους από: 
    • Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης 
    • Ποσοστό από τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων 
    • Πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας 
  • Μη επιστροφή της τυχόν υπερβάλλουσας αποζημίωσης από το Χρηματιστήριο Ενέργειας για ένα χρονικό διάστημα 2-3 ετών έως ότου επιτευχθούν οι στόχοι υλοποίησης μονάδων αποθήκευσης. 
  • Εφαρμογή μηχανισμού αναδιανομής σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο 4951/2022.
  • Προτεραιότητα Κατανομής
  • Συμμετοχή στο μηχανισμό κατανομής με τον κανόνα “last in-first out” – σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο Ν.4951/2022:
    • Πρώτα θα πρέπει να περικόπτονται, έως και τον πλήρη περιορισμό της εγχεόμενης ενέργειάς τους, χωρίς αποζημίωση, το σύνολο των έργων που έλαβαν ΟΠΣ μετά την 1/5/2024 ή προγενέστερη ΟΠΣ με «ειδικό όρο». 
    • Δεύτερα θα πρέπει να περικόπτονται, και εφόσον έχουν πλήρως περιοριστεί τα πρώτα, έως και τον πλήρη περιορισμό της εγχεόμενης ενέργειάς τους, Φ/Β σταθμοί που υπέβαλαν δήλωση ετοιμότητας μετά από την διορία της 31/12/2022 και συνεπώς υπάγονται τόσο σε στατικές (περιπτώσεις α’ και β’) όσο και δυναμικές – set point (περιπτώσεις γ’ και δ’) περικοπές. Οι δεύτερες εξ’ αυτών, δεν μπορούν να ξεπερνούν το 5% της ετήσιας εκτιμώμενης ενεργειακής απολαβής τους. 
    • Τρίτα θα πρέπει να περικόπτονται, και εφόσον έχουν πλήρως περιοριστεί τα δεύτερα, έως και τον πλήρη περιορισμό της εγχεόμενης ενέργειάς τους, Φ/Β σταθμοί που αιτήθηκαν σύμβαση σύνδεσης προ της θέσης σε ισχύ του ν.4951/2022 (δηλαδή προ της 4/7/2022) ή ολοκλήρωσαν την κατασκευή προ της 31/12/2022 έχοντας υποβάλλει τη σχετική δήλωση ετοιμότητας στον αρμόδιο διαχειριστή.
  • Μέτρα ανάσχεσης ρυθμού εισόδου νέων ΑΠΕ
  • Ολική Αναστολή χορήγησης περαιτέρω όρων σύνδεσης, έως ότου υλοποιηθούν 5GW ΣΑΗΕ. 
    • Οι στόχοι 2035 έχουν επιτευχθεί 
    • Δεν υπάρχει λόγος να παίζουμε το παιχνίδι των developers
  • Αναστολή κατασκευής για 2-3 έτη έργων ΑΠΕ που έχουν αδειοδοτηθεί και επανεκκίνηση ανάλογα με το βαθμό εισόδου μονάδων αποθήκευσης.
    • Αυτό προέβλεπε και το ΕΣΕΚ, βαθμιαία εισαγωγή ΑΠΕ ανάλογα με τον βαθμό εισόδου μονάδων Αποθήκευσης, χωρίς να απωλέσουν τα δικαιώματά τους όταν έρθει η ώρα της υλοποίησης. 
    • Για τους σταθμούς με ΟΠΣ, που διαθέτουν Σύμβαση Σύνδεσης (Πλήρες Τεύχος ή Συμπλήρωμα), αναστολή ισχύος της Άδειας Εγκατάστασης, της ΟΠΣ και της δυνατότητας υποβολής αιτήσεων ηλέκτρισης, έως ότου τεθούν σε οριστική λειτουργία τουλάχιστον ίσης ισχύος σταθμοί αποθήκευσης (ΣΑΗΕ). 
    • Για Φ/Β σταθμούς με ΟΠΣ, οι οποίοι διαθέτουν Σύμβαση Σύνδεσης (Κύριο Τεύχος), αλλά δεν διαθέτουν άδεια εγκατάστασης, αναστολή χορήγησης άδειας εγκατάστασης, κατ’ ελάχιστον 2 ετών και έως ότου τεθούν σε οριστική λειτουργία συνολικά τουλάχιστον 5GW ΣΑΗΕ.
  • Άμεση σύσταση κλιμακίου του ΔΕΔΔΗΕ που θα καταπολεμήσει την αδήλωτη ηλεκτροπαραγωγή, που σήμερα φαίνεται να αγγίζει τα 800MW!. Θέσπιση αυστηρότατης  ποινής που να αποτελεί σοβαρό αντικίνητρο.
  • Μέτρα ενίσχυσης Αποθήκευσης Η/Ε 
  • Άμεση ενίσχυση για υλοποίηση συστημάτων αποθήκευσης behind the meter σε υφιστάμενους Φ/Β Σταθμούς.
    • Η μόνη λύση για γρήγορη και εύκολη εγκατάσταση μπαταριών, καθώς δεν χρειάζονται δίκτυα, μετασχηματιστές κλπ. 
    • Πλαίσιο στήριξης, με επιδότηση πέραν και επιπρόσθετα του τυχόν ανταγωνιστικού εσόδου από τις αγορές Η/Ε. Προτείνεται για ισχύς 1GW .
    • Η επιδότηση θα πρέπει να καλύπτει το 50% της αξίας αγοράς των μπαταριών, με τεκμαρτό κόστος 200.000€/MWh, υπό τον όρο ότι η μπαταρία θα φορτίζει μονάχα από την περισσευούμενη ενέργεια ένεκα των περικοπών (Περίπτωση 11Α).
    • Άρση της καταχρηστικής απαγόρευσης υποβολής νέου αιτήματος στις Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018, το οποίο αποτελεί αυθαίρετη και εσφαλμένη ερμηνεία του ΔΕΔΔΗΕ.
  • Επιτάχυνση διαδικασιών υλοποίησης ΣΑΗΕ (Standalone) χωρίς απαγορευτικές εγγυητικές επιστολές.
    • Εγγυητική επιστολή για ΥΠΕΝ 20.000 ευρώ/MW, όπως ισχύει και σε όλες σχεδόν τις Ευρωπαϊκές χώρες.
    • Κατάργηση όρου περί προέγκρισης δανείου.
  • Επιδότηση εγκατάστασης μπαταριών χωρίς την προϋπόθεση ύπαρξης Φωτοβολταϊκού σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Προϋποθέτει:
    • Ολοκλήρωση εγκατάστασης έξυπνων μετρητών. 
    • Ύπαρξη πορτοκαλί τιμολογίων για όλους.
  • Αυστηρές ποινές στις εταιρίες που έλαβαν άδειες μονάδων αποθήκευσης με κρατική επιδότηση ιδίως στον πρώτο διαγωνισμό και δεν έχουν προχωρήσει στην υλοποίηση τους στα προβλεπόμενα χρονικά όρια.
    • Είναι ντροπή να συζητάμε για σκανδαλώδεις παρατάσεις και να επιτρέπουμε στην εγχώρια ολιγαρχία να πλουτίζει σε βάρος των μικρομεσαίων Φ/Β παραγωγών και των καταναλωτών. 
    • Ν.Ρ να χάνεται η επιδότηση και να καταπίπτει η Ε/Ε που προσκόμισαν οι εταιρείες που μειοδότησαν στους 3 διαγωνισμούς της ΡΑΑΕΥ σε περίπτωση αθέτησης οποιουδήποτε από τους όρους της αρχικής διακήρυξης. 
    • Οι καταπτώσεις των Ε/Ε να κατατίθενται στον ειδικό λογαριασμό του προς θέσπιση μηχανισμού στήριξης των περικοπτόμενων Φ/Β.
  • Μέτρα Αύξησης Ζήτησης
    • Πίεση για σοβαρές εκπτώσεις στα διζωνικά τιμολόγια.
  • Η φθηνή ενέργεια των ΑΠΕ δεν μπορεί να σταματά στους προμηθευτές. Οι γελοίες και προσχηματικές εκπτώσεις στα νέα διζωνικά τιμολόγια – την ίδια στιγμή που η ενέργεια στο Σύστημα είναι δωρεάν
  • Επιτάχυνση διαδικασίας εγκατάστασης έξυπνων μετρητών με παράλληλη υποχρέωση των προμηθευτών για αυτόματη μετάβαση των καταναλωτών στα πορτοκαλί τιμολόγια.
    • Γρήγορη αύξηση ζήτησης τις μεσημεριανές ώρες
  • Εξηλεκτρισμός δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
  • Θέσπιση νέου προγράμματος δημοσίων επιδοτούμενων θέσεων φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατά τις πρωινές ώρες σε χώρους εργασίας όπως επιχειρήσεις λιανικής και δημόσιες υπηρεσίες.
  • Επιδότηση για άμεση υλοποίηση μονάδων αφαλάτωσης, οι οποίες αφενός θα αυξήσουν σημαντικά τη ζήτηση Ηλεκτρικής ενέργειας και αφετέρου θα δώσουν λύσεις στα ζητήματα έλλειψης πόσιμου νερού σε τουριστικούς προορισμούς.

Διαβάστε ακόμη