Παρά το γεγονός ότι η ηλιακή ενέργεια αποτελεί τη «ραχοκοκαλιά» του καθαρού ενεργειακού μέλλοντος της Ευρώπης, καθώς ξεχωρίζει ως μία από τις πιο άφθονες και προσβάσιμες πηγές ενέργειας, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να υποτιμούν τα οφέλη της. Την ίδια στιγμή που, πρόσφατη έκθεση της Ember, φέρνει στο φως μια νέα πραγματικότητα: ο συνδυασμός φωτοβολταϊκών με συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες) καθιστά πλέον εφικτή την παροχή ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο!
Αρχικά, αξίζει, να σημειωθεί, σε αυτό το σημείο, ότι ενώ το 2008 τα φωτοβολταϊκά κάλυπταν μόλις το 1% της ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει φτάσει το 10% στην ΕΕ συνολικά – και ακόμη υψηλότερα σε χώρες όπως η Ελλάδα (23%), η Ισπανία (19%) και η Γερμανία (16%). Από το 2022 έως το 2024 προστέθηκαν σχεδόν 150 GW νέας ισχύος, ικανής να ηλεκτροδοτήσει περίπου 42 εκατομμύρια νοικοκυριά, ενώ για το 2025 αναμένονται επιπλέον 70 GW, σύμφωνα με άρθρο στην επίσημη ιστοσελίδα της Κομισιόν.
Αυτή η ραγδαία ανάπτυξη αντικατοπτρίζει την ισχυρή δυναμική των ΑΠΕ στην ΕΕ, με την ηλιακή ενέργεια να αναμένεται να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής δέσμευσης για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Ήδη έχουν τεθεί φιλόδοξοι στόχοι: έως το 2030 η ΕΕ επιδιώκει τουλάχιστον 700 GW νέας ηλιακής ισχύος, τετραπλάσια ποσότητα από το 2020. Η μετάβαση αυτή βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Το 2023, για πρώτη φορά οι ανανεώσιμες πηγές ξεπέρασαν τα ορυκτά καύσιμα στην ηλεκτροπαραγωγή (1.200 TWh έναντι 788 TWh), ενώ το 2024 οι ΑΠΕ έφτασαν σε ιστορικό υψηλό, καλύπτοντας το 47% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η ηλιακή ενέργεια, μαζί με την αιολική, οδηγεί αυτή την ενεργειακή αλλαγή, με την παραγωγή από φωτοβολταϊκά να αυξάνεται κατά 15% μέσα σε μόλις έναν χρόνο.
Κι όμως, παρά αυτή την εντυπωσιακή πρόοδο και τα επίσημα στοιχεία, η ηλιακή ενέργεια εξακολουθεί να προκαλεί σκεπτικισμό σε μερίδα της κοινωνίας. Πολλοί την παρεξηγούν ή την αμφισβητούν – άλλοτε θεωρώντας την ακριβή, άλλοτε αναξιόπιστη ή μη εφαρμόσιμη στην πράξη. Για τον λόγο αυτό, η Κομισιόν αποσαφηνίζει μερικές βασικές αλήθειες γύρω από τα φωτοβολταϊκά, επισημαίνοντας τα απτά οφέλη τους.
- Τα φωτοβολταϊκά είναι ασφαλή και αξιόπιστα
Τα φωτοβολταϊκά συγκαταλέγονται στις ασφαλέστερες διαθέσιμες ενεργειακές τεχνολογίες. Με τους αυστηρούς κανονισμούς ασφαλείας της ΕΕ και τις πιστοποιήσεις των εγκαταστατών, περιστατικά όπως οι πυρκαγιές είναι εξαιρετικά σπάνια – συχνά λιγότερο πιθανά από ό,τι με τις οικιακές συσκευές. Τα περισσότερα προβλήματα οφείλονται σε ελαττωματικές εγκαταστάσεις και όχι στα ίδια τα πάνελ. Με την κατάλληλη εγκατάσταση, τα φωτοβολταϊκά τροφοδοτούν ήσυχα τα σπίτια για δεκαετίες.
- Δεν χρειάζονται πολύ χώρο
Δεν χρειάζεστε μια εκτεταμένη ταράτσα για να αξιοποιήσετε την ηλιακή ενέργεια. Τα πάνελ μπορούν να εγκατασταθούν σε μικρές στέγες, μπαλκόνια, ακόμα και σε τοίχους. Τα νεότερα μοντέλα ενσωματώνονται απευθείας στα οικοδομικά υλικά και η κοινή χρήση ενέργειας εντός των κοινοτήτων επιτρέπει στους ανθρώπους να επωφεληθούν ακόμη και αν το σπίτι τους δεν είναι ιδανικό για ηλιακή ενέργεια. Τα φωτοβολταϊκά πάρκα μεγάλης κλίμακας μπορεί να καταλαμβάνουν περισσότερη γη, αλλά η αποδοτικότητά τους βελτιώνεται ραγδαία. Για παράδειγμα, το φωτοβολταϊκό πάρκο Cestas στη Γαλλία εκτείνεται σε 265 εκτάρια (που αντιστοιχούν περίπου στο 8% του μεγέθους του αεροδρομίου Charles de Gaulle στο Παρίσι). Με εγκατεστημένη ισχύ 300 μεγαβάτ-κορυφής, μπορεί να παράγει αρκετή ενέργεια για περισσότερα από 70.000 νοικοκυριά ετησίως.
- Η ηλιακή ενέργεια είναι «φίλη» της φύσης
Η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη απειλή για τη βιοποικιλότητα – και η ηλιακή ενέργεια συμβάλλει στην καταπολέμησή της. Με προσεκτικό σχεδιασμό, τα φωτοβολταϊκά πάρκα μπορούν ακόμη και να στηρίξουν την άγρια ζωή αποκαθιστώντας υποβαθμισμένη γη ή επιπλέοντας σε τεχνητές λίμνες (πλωτά φωτοβολταϊκά). Επιπλέον, τα περισσότερα φωτοβολταϊκά πάρκα της ΕΕ βρίσκονται σε στέγες, πράγμα που σημαίνει μηδενική επιπλέον χρήση γης ή πίεση στη φύση. Μάλιστα, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, οι στέγες θα μπορούσαν να καλύψουν σχεδόν το 25% των αναγκών της ΕΕ σε ηλεκτρική ενέργεια – ένα τεράστιο δυναμικό που πρέπει να αξιοποιηθεί.
- Είναι φθηνά
Χάρη στην κατακόρυφη πτώση του κόστους, η ηλιακή ενέργεια είναι πλέον μια από τις φθηνότερες πηγές νέας ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Η φωτοβολταϊκή ενέργεια κοστίζει πλέον λιγότερο από το ήμισυ του άνθρακα – ένας ακόμη σημαντικός λόγος για τον οποίο έχει καταστεί σημαντικός συντελεστής του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ. Εκτός από το χαμηλότερο κόστος και τις χαμηλότερες εκπομπές, η επέκταση της ηλιακής ικανότητας συμβάλλει στην απεξάρτηση της ΕΕ από εισαγόμενες πηγές ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο, και στην ενίσχυση της ενεργειακής μας ανεξαρτησίας
- Η ηλιακή ενέργεια ενισχύει την ενεργειακή ανθεκτικότητα
Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της ηλιακής παραγωγής είναι ο συχνά αποκεντρωμένος χαρακτήρας της: μεγάλο μέρος της παράγεται κοντά στον τόπο χρήσης, συμβάλλοντας στη μείωση των απωλειών και στη βελτίωση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού συστήματος. Ενώ οι μεγάλοι φωτοβολταϊκοί σταθμοί κλίμακας κοινής ωφέλειας συμβάλλουν σημαντικά, τα φωτοβολταϊκά σε στέγες σπιτιών, επιχειρήσεων και βιομηχανικών χώρων αποτελούν το 58% των ηλιακών φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων της ΕΕ το 2024, σε σύγκριση με το 42% των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων κλίμακας κοινής ωφέλειας. Μάλιστα, σε συνδυασμό με μπαταρίες, μπορεί να κρατήσει τα σπίτια και τα ιδρύματα σε λειτουργία ακόμη και κατά τη διάρκεια διακοπών ρεύματος.
Η ηλιακή ενέργεια δεν είναι απλώς μια καθαρή μορφή ηλεκτροπαραγωγής – είναι μια στρατηγική επιλογή για ένα πιο ανθεκτικό, ανεξάρτητο και βιώσιμο μέλλον, καθώς με τη χρήση της μειώνεται το κόστος για τα νοικοκυριά, δημιουργούνται χιλιάδες νέες «πράσινες» θέσεις εργασίας και ενισχύεται η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Η αξιοποίηση του ήλιου δεν ηλεκτροδοτεί απλώς την ήπειρο· ενεργοποιεί το μέλλον της.
Διαβάστε ακόμη
