Σε μεταβατικό στάδιο βρίσκεται ο θεσμός των ενεργειακών κοινοτήτων στη χώρα μας, ενώ το περιβάλλον που δημιουργούν γενικά για έργα ΑΠΕ οι περικοπές επηρεάζει τη λειτουργία τους και τον σχεδιασμό τους. Στην Ελλάδα λειτουργούν πάνω από 1.000 ενεργειακές κοινότητες, με την Κομισιόν να κατατάσσει την Ελλάδα στις χώρες της Ε.Ε. όπου υπάρχει υψηλών ταχυτήτων ανάπτυξη των ενεργειακών κοινοτήτων. Το ερώτημα είναι κατά πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα από το 2018, όταν θεσμοθετήθηκε η παρουσία των ενεργειακών κοινοτήτων στη χώρα μας. Όπως αναφέρουν μέλη των ενεργειακών κοινοτήτων, αυτές συνάντησαν αρκετά εμπόδια όπως η έλλειψη κονδυλίων για τη στήριξη τους.
Σε πρόσφατη επιστολή της προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η ΔΕΣΜΗ Ενεργειακών Κοινοτήτων ζητά «την κατανομή συγκεκριμένου ποσοστού ηλεκτρικού χώρου στις Ε.ΚΟΙΝ. που είναι αυθεντικές πρωτοβουλίες πολιτών και την πρόβλεψη και θεσμοθέτηση της προτεραιότητας Α ή τουλάχιστον Β κατά τη διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων διασύνδεσης των Ε.ΚΟΙΝ Ευρείας Βάσης». Επίσης, το καθεστώς του net billing έχει δημιουργήσει ένα νέο περιβάλλον, καθώς πλέον προβλέπεται η σύμβαση της ενεργειακής κοινότητας με τον πάροχο και με τον ΔΑΠΕΕΠ ή έναν ΦΟΣΕ. Όπως έχει επισημάνει το energygame.gr, το πρόβλημα συνδέεται με τον φόρτο εργασίας, καθώς κάθε φορά που ο αυτοπαραγωγός-καταναλωτής θα επιλέγει την αλλαγή παρόχου, τότε θα πρέπει να υπογράφεται νέα τριμερής σύμβαση.
Στελέχη ενεργειακών κοινοτήτων αναφέρουν πως υπάρχει ενδιαφέρον και από δήμους και από ομάδες πολιτών, όμως υπάρχει προβληματισμός για την απουσία ηλεκτρικού χώρου. Πλέον, υπάρχουν σκέψεις να στραφούν υφιστάμενες ενεργειακές κοινότητες, και όχι μόνο, και σε άλλους τομείς, όπως είναι η ευελιξία, η ηλεκτροκίνηση, η εξοικονόμηση ενέργειας, με το δεδομένο πως οι ενεργειακές κοινότητες πετυχαίνουν οικονομίες κλίμακας. Αυτή η λογική ακολουθείται και σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Θεωρητικά, θα μπορούσε να γίνει και στη χώρα μας, όμως θα χρειαστούν κίνητρα, όπως η μείωση του ΦΠΑ.
Πάντως, μια σημαντική είδηση που αφορά όσες ομάδες πολιτών ή δήμους θέλουν να εμπλακούν με τις ενεργειακές κοινότητες, αποτελεί το γεγονός πως άνοιξαν οι αιτήσεις για το European Energy Communities Facility. Έως τις 30 Σεπτεμβρίου, οι αναδυόμενες ενεργειακές κοινότητες από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, μπορούν να υποβάλουν αίτηση για εφάπαξ επιχορήγηση ύψους 45.000 ευρώ για την ανάπτυξη ενός ισχυρού επιχειρηματικού σχεδίου για το έργο τους. Σε αυτήν την πρόσκληση, ο μηχανισμός θα διανείμει πάνω από 3 εκατομμύρια σε συνολικά 73 πρωτοβουλίες. Η στήριξη αυτή θα καλύψει όλες τις απαραίτητες βάσεις για την προετοιμασία ενός επιχειρηματικού σχεδίου, όπως μελέτες σκοπιμότητας και προπαρασκευαστικές εργασίες.
Τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί ενημερωτική συνάντηση για την Ελλάδα. Διοργανώνεται από την Electra Energy και θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης. Η Electra Energy σύμφωνα με σχετική ανάρτηση στο LinkedIn «αποτελεί τον εθνικό φορέα υποστήριξης και επικοινωνίας για τις Ενεργειακές Κοινότητες της Ελλάδας, οι οποίες ενδιαφέρονται να υποβάλουν την πρότασή τους».