Η παγκόσμια μετάβαση στην καθαρή ενέργεια προχωρά με εντυπωσιακούς ρυθμούς, με την ηλιακή ενέργεια να σπάει κάθε ρεκόρ το 2024. Ανάμεσα στις χώρες που ξεχώρισαν, η Ελλάδα κατέλαβε μία από τις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη, αποδεικνύοντας ότι και μικρότερες αγορές μπορούν να πρωτοστατούν στην πράσινη μετάβαση. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση Global Market Outlook της SolarPower Europe, το 2024 εγκαταστάθηκαν παγκοσμίως σχεδόν 600 GW νέας ηλιακής ισχύος (597 GW), σημειώνοντας αύξηση 33% σε σύγκριση με το 2023. Η συνολική παγκόσμια δυναμικότητα ξεπέρασε τα 2 τεραβάτ στα τέλη του 2024, ενώ οι προβλέψεις δείχνουν ότι έως το 2030 οι ετήσιες εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να φτάσουν το 1 τεραβάτ τον χρόνο – ρυθμός ικανός να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος του στόχου για τριπλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Η Κίνα εξακολουθεί να κρατά τα ηνία εγκαθιστώντας 329 GW πέρυσι – πάνω από το ήμισυ των παγκόσμιων προσθηκών ηλιακής ενέργειας (55% των παγκόσμιων εγκαταστάσεων). Η Ινδία, επίσης, κατέγραψε μια χρονιά ρεκόρ, υπερδιπλασιάζοντας τις εγκαταστάσεις της το 2024,με ετήσια αύξηση 145% και πάνω από 30 GW νέας δυναμικότητας. Η Ευρώπη παραμένει σταθερός παίκτης, με ανάπτυξη 15%, ενώ η Αμερική εκτοξεύτηκε κατά 40%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2024, η παραγωγή ηλιακής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ξεπέρασε τον άνθρακα για πρώτη φορά, με το μερίδιό της στο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας να υπερβαίνει το 10% και να φτάνει το 20% ή και περισσότερο σε αγορές όπως η Κύπρος, η Ελλάδα, η Ουγγαρία και η Ισπανία – με τις δύο τελευταίες να αγγίζουν ακόμη και το 25%.
Η θέση της Ελλάδας
Μπορεί οι τίτλοι να ανήκουν στις υπερδυνάμεις της καθαρής ενέργειας, όμως η ουσιαστική πρόοδος προς ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον χαράσσεται και από μικρότερες χώρες που κινούνται με σταθερότητα και φιλόδοξους αλλά ρεαλιστικούς στόχους. Η Ελλάδα ανήκει ξεκάθαρα σε αυτή την κατηγορία, σημειώνοντας μια από τις πιο αξιοσημείωτες επιδόσεις του 2024 στην αξιοποίηση του ηλιακού δυναμικού της.
Η χώρα μας πρόσθεσε 2,7 GW νέων φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, επίδοση που τη φέρνει στην ευρωπαϊκή ελίτ, δίπλα σε αγορές όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία. Η αύξηση αυτή συντελέστηκε σε μια περίοδο κατά την οποία αρκετές αγορές της ΕΕ παρουσίασαν πτώση ή στασιμότητα, επιβεβαιώνοντας την ώθηση που έχει αποκτήσει η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών.
Ακόμη πιο ενδεικτικό της προόδου είναι το γεγονός ότι περίπου το 20% της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής προήλθε από ηλιακή ενέργεια το 2024, φέρνοντας την Ελλάδα στην κορυφή της ΕΕ μαζί με την Ισπανία, την Κύπρο και την Ουγγαρία.
Παράλληλα, η κατά κεφαλήν εγκατεστημένη ισχύς ηλιακής ενέργειας ανέβασε την Ελλάδα στην παγκόσμια δεκάδα, αποδεικνύοντας ότι οι στοχευμένες πολιτικές και η αξιοποίηση του διαθέσιμου ηλιακού δυναμικού αποδίδουν καρπούς, σύμφωνα με την έκθεση της SolarPower Europe.
Η άνοδος αυτή δεν στηρίζεται μόνο σε μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα. Την ενίσχυσαν σημαντικά οι εγκαταστάσεις στις στέγες του βιομηχανικού τομέα, καθώς και τα πρώτα βήματα σε εμπορικές συμφωνίες (PPAs), δείχνοντας μια πιο ώριμη και διαφοροποιημένη αγορά.
Η επόμενη πρόκληση: Δίκτυο και αποθήκευση
Όμως η εκρηκτική ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας φέρνει μαζί της νέες προκλήσεις. Η στοχαστικότητα της παραγωγής από ΑΠΕ επιβάλει επενδύσεις σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας που παρέχουν ευελιξία, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή και αξιόπιστη λειτουργία του ενεργειακού δικτύου.
Η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ, οφείλει τώρα να περάσει στην επόμενη φάση: ενίσχυση του δικτύου, απλοποίηση αδειοδοτήσεων, ανάπτυξη λύσεων αποθήκευσης όπως μπαταρίες και flywheels, και φυσικά στήριξη των κατάλληλων επενδύσεων. Αν η σημερινή δυναμική διατηρηθεί και συνοδευτεί από τις αναγκαίες υποδομές, η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε πυλώνα καθαρής ενέργειας στη Μεσόγειο.
Διαβάστε ακόμη
