Τρεις εταιρείες έχουν καταθέσει τα επιχειρηματικά τους σχέδια στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), με στόχο την ίδρυση νέων Συλλογικών Συστημάτων Ανακύκλωσης Φωτοβολταϊκών και αναμένουν την έγκριση άδειας λειτουργίας. Στο μεταξύ, στη χώρα μας έχουν ήδη εγκατασταθεί τουλάχιστον 1 εκατομμύριο τόνοι φωτοβολταϊκών πάνελ – ποσότητα που αντιστοιχεί σε μελλοντικά απόβλητα. Τα αναλογούντα τέλη ανακύκλωσης για τις υπόχρεες επιχειρήσεις, κυρίως εισαγωγικές εταιρείες φωτοβολταϊκών, ανέρχονται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.

Και στον τομέα της διαχείρισης των μελλοντικών αποβλήτων από φωτοβολταϊκά πάρκα, η Ελλάδα καθυστέρησε να ενεργοποιηθεί. Ωστόσο, το ενδιαφέρον πλέον είναι αυξημένο, τόσο από μεγάλους τεχνικούς ομίλους όσο και από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και παραγωγούς φωτοβολταϊκής ενέργειας. Ήδη έχουν κατατεθεί αιτήματα στον ΕΟΑΝ για την έγκριση δημιουργίας Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΣΣΕΔ ΑΗΗΕ) για τα φωτοβολταϊκά συστήματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες του powergame.gr, oι τρεις υποψήφιοι φορείς είναι η «Ανακύκλωση – Ελληνικά Λατομεία Μ.Α.Ε.- RE-LAT AE (Παιανία)», η «PV REVIVE Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Α.Ε.(Αθήνα)» και η « Ανακύκλωση Φωτοβολταϊκών Συστημάτων Α.Ε. – ANA.FOS (Θεσσαλονίκη)».

Αλέξανδρος Εξάρχου και RE-LAT AE

Όπως φαίνεται, το ενδιαφέρον του Ομίλου ΑΚΤΟR, που πλέον επεκτείνεται και στο χώρο της Ενέργειας, στρέφεται και στη διαχείριση μελλοντικών αποβλήτων φ/β πλαισίων αλλά και ανεμογεννητριών, αφού πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος της «RE-LAT AE» είναι ο Αλέξανδρος Εξάρχου, ενώ μέλη δ.σ. της εταιρείας που συστάθηκε το 2024, είναι τα διευθυντικά στελέχη του Ομίλου, Αναστάσιος Αρανίτης και Μιχαήλ Ζήκος.

Ποιοι στηρίζουν την PV REVIVE

Το δεύτερο business plan, από ένα ακόμη υποψήφιο ΣΣΕΔ ΑΗΗΕ για Φωτοβολταϊκά, την «PV REVIVE», στηρίζεται από δύο μεγάλες επιχειρήσεις, στο χώρο των φωτοβολταϊκών, την «JinkoSolar» και την «Καυκάς». Διευθύνων σύμβουλος της «PV REVIVE» είναι ο διευθυντής πωλήσεων της «JinkoSolar» και αντιπρόεδρος του ΣΕΦ, Δημήτρης Βαρλάμης, ενώ μέλος δ.σ. είναι ο κ. Παναγιώτης Φράγκος, Energy Solutions Manager της «Καυκάς», μέλος επίσης είναι ο κ. Μιάο Τζεν.

H πολυσυμμετοχική ANA.FOS

Η «ΑΝΑ.FOS», ιδρύθηκε το 2024 από επαγγελματίες και επιχειρήσεις με πολυετή δραστηριοποίηση στις ΑΠΕ και στην κατασκευή, συντήρηση και διαχείριση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος είναι ο Απόστολος Τσικούρας, εκπρόσωπος της «Τεχνολογικής» ενώ στα μέλη του δ.σ. είναι οι επιχειρηματίες, ιδιοκτήτες και διαχειριστές φ/β πάρκων, Θωμάς Αλγιαννάκογλου, Ιορδάνης Πετρίδης και Ιωάννης Μανές. Eταίροι της ANA.FOS» είναι και εταιρείες εισαγωγής και εγκατάστασης φ/β πάρκων.

Έως το 2021, το θέμα δεν είχε απασχολήσει τους αδειοδοτημένους υπόχρεους παραγωγούς φ/β αποβλήτων και μέχρι σήμερα το μόνο ΣΣΕΔ ΑΗΗΕ, που δραστηριοποιείται και στην ανακύκλωση φωτοβολταϊκών πάνελ, είναι η «Φωτοκύκλωση», η οποία, αν ληφθεί υπόψη το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί για νέα ΣΣΕΔ ΑΗΗΕ, δεν θα παραμείνει ο μοναδικός φορέας στην διαχείριση των φ/β αποβλήτων. Οι επιχειρήσεις παραγωγοί αποβλήτων- δηλαδή κυρίως οι εισαγωγείς φωτοβολταϊκού εξοπλισμού- έχουν υποχρέωση καταβολής τέλους ανακύκλωσης, ενός τέλους που πολλοί ως σήμερα χρωστούν, παρότι υπάρχει σχετική υποχρέωση από την Ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία.

Τι προβλέπει η νομοθεσία

Η Οδηγία 2012/19/ΕΚ καθόρισε το πλαίσιο για την εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΗΗΕ). Στην Ελλάδα, η ψήφιση του Νόμου 4819/2021, που ενσωματώνει τις σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες για την ανακύκλωση ΑΗΗΕ, ανανέωσε το κανονιστικό πλαίσιο και ενίσχυσε τη δραστηριοποίηση ιδιωτικών φορέων στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Πλέον, αρκετοί από αυτούς προχωρούν στη δημιουργία συλλογικών συστημάτων για την απόσυρση και εναλλακτική διαχείριση των φωτοβολταϊκών πλαισίων, τα οποία με την πάροδο του χρόνου καταλήγουν σε απόβλητα.

Το ζήτημα απασχολεί έντονα τον κλάδο, καθώς με την εισαγωγή των φωτοβολταϊκών στη χώρα, οι υπόχρεες εταιρείες οφείλουν να καταβάλουν το τέλος ανακύκλωσης στο αντίστοιχο ΣΣΕΔ, για ένα προϊόν που έχει προσδόκιμο ζωής άνω των 20 ετών – γεγονός που σημαίνει ότι η χρέωση γίνεται σήμερα για μία απόσυρση που θα πραγματοποιηθεί μετά από δύο δεκαετίες. Αρχικά, το τέλος αυτό είχε οριστεί στα 300 ευρώ ανά τόνο, μειώθηκε αργότερα από την «Φωτοκύκλωση» στα 150 ευρώ, και στη συνέχεια προτάθηκε προς τον ΕΟΑΝ νέα μείωση στα 90 ευρώ/τόνο, πρόταση που παραμένει σε εκκρεμότητα για έγκριση.

Βεβαίως, τα τρία υποψήφια ΣΣΕΔ ΑΗΗΕ, που έχουν υποβάλλει αιτήματα για την εναλλακτική διαχείριση φωτοβολταϊκών αποβλήτων, έχουν ξεχωριστά, ένα έκαστο, υπολογισμένα τέλη ανακύκλωσης, το ύψος των οποίων δεν γνωρίζουμε. Όπως όμως και να είναι, το τέλος ανακύκλωσης, που μάλιστα υποχρεούνται να καταβάλλουν και αναδρομικά οι υπόχρεες επιχειρήσεις, είναι μεγάλη επιβάρυνση γι’ αυτό και έχει προταθεί η καταβολή του σε δόσεις. Ως σήμερα, πολλές υπόχρεες εταιρείες, δεν έχουν καν εγγραφεί στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών Αποβλήτων, γιατί δεν έχουν συμβληθεί με το υφιστάμενο ΣΣΕΔ, δηλαδή την «Φωτοκύκλωση».

Πέραν όμως της υποχρέωσης των υπόχρεων παραγωγών να συμβληθούν με το υπάρχον ΣΣΕΔ για την κάλυψη του κόστους μελλοντικής διαχείρισης των αποβλήτων τους, η εγγραφή στο Μητρώο και στο υπάρχον ΣΣΕΔ και η λήψη Δήλωσης Ποσοτήτων, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσει ένας παραγωγός, μέλος υποψήφιου ΣΣΕΔ ΑΗΗΕ, να ζητήσει την αδειοδότησή του από τον ΕΟΑΝ. Σύμφωνα με ενδιαφερόμενα μέρη, υπάρχουν τόσο καθυστερήσεις στις διαδικασίες έγκρισης των δηλωθέντων ποσοτήτων από πλευράς του υπάρχοντος φορέα ΣΣΕΔ ΑΗΗΕ, όσο και από τον υποστελεχωμένο ΕΟΑΝ, που πρέπει να εγκρίνει ή να απορρίψει τα business plans που κατέθεσαν οι τρεις υποψήφιοι φορείς.

Αξίζει να αναφερθεί ότι το ζήτημα της εναλλακτικής διαχείρισης των φωτοβολταϊκών πάνελ είχε απασχολήσει και την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), ιδιαίτερα σε σχέση με τα παλαιά φωτοβολταϊκά και την αναδρομική επιβολή του τέλους ανακύκλωσης. Ωστόσο, οι φορείς που επιδιώκουν την ίδρυση Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΗΗΕ για φωτοβολταϊκά συστήματα τονίζουν πως είναι αναγκαίος ο έλεγχος της ακρίβειας των δηλώσεων σχετικά με τις ποσότητες φ/β που έχουν εισαχθεί ή εγκατασταθεί, η διαπίστωση εάν το τέλος ανακύκλωσης έχει πράγματι καταβληθεί από τους υπόχρεους, καθώς και η έκδοση αποφάσεων για τα αιτήματα που έχουν ήδη κατατεθεί.

Διαβάστε ακόμη